მთავარი ლოცვანი ფსალმუნნი ახალი აღთქმა ძველი აღთქმა დაუჯდომლები პარაკლისები განმარტებები სხვადასხვა თემები წიგნის შესახებ
 

მრავალთავნი

 

"შატბერდის კრებული"

 

თქუმული წმიდისა და ნეტარისა მამისა ჩუენისა
გრიგოლი ნოსელ ებისკოპოსისაჲ კაცისა შესაქმისათჳს,
რომელი მიუწერა ძმასა თჳსსა პეტრეს ებისკოპოსსა სებასტიელსა

 

21: თავი კ^ა: რამეთუ დაჯერებაჲ აღდგომისაჲ მოსალოდებელ არს განმრავლებითა სახეთაჲთა შემდგომითი შემდგომად უფროჲს თქუმულისა მის წიგნთაჲსა.


    1.     და თქუა მეოცისა თავისათჳს: რაჲ არს ცხორებაჲ იგი, რომელ არს სამოთხესა შინა და რაჲ არს ხჱ იგი, რომლისაგან დაეყენნეს

     2.     რაჲმე უკუე არს ხჱ, რომელსა შინა არს ცნობაჲ კეთილისა და ბოროტისაჲ, შეზავებული და აღყუავებული გემოთაგან საგრძნობელთაჲსა?

     3.     აწ შორს-მე ვიპოვნეთა ცნობისაგან და გამორჩევისა ჭეშმარიტისა, რაჟამს გამოვიძიოთ გულითა წმიდითა, რაჲთა ვცნათ, რაჲ არს ცნობაჲ კეთილისაჲ და ბოროტისაჲ?

     4.     რამეთუ რომელნიმე იტყჳან, ვითარმედ ცნობაჲ ამას ადგილსა, ვითარ წიგნი იტყჳს, არა მეცნიერებაჲ არს, არამედ განზოგებაჲ შორის მეცნიერებისა და ცნობისა.

     5.     რამეთუ გამორჩევაჲ კეთილისაჲ ბოროტისაგან ესრჱთ არს, ვითარცა მოციქული იტყჳს, სახისაგან სრულისა და გონებათაგან წულილთა არნ.

     6.     და ამისთჳსცა გუაწუევენ ესენი გამორჩევასა ყოვლისასა და უმეტჱს ხოლო გამორჩევასა სულიერისასა, ვითარცა-იგი თქუა.

     7.     ხოლო ცნობაჲ არაოდეს მოასწავებს, ვითარმცა იყო იგი მეცნიერება და ჴელოვნება, არამედ საქმენი იგი, რომლისა კერძო ჯერ-არს მიდრეკაჲ, ვითარცა თქუმულ არს:

     8.     „იცნის ღმერთმან, რომელნი-იგი არიან მისნი“ და ვითარცა-იგი ითქუა მოსჱს მიმართ, ვითარმედ: „უფროჲს ყოველთა გიციან შენ“.

     9.     და იტყჳს, რომელმან იცის ყოველივე, ბოროტთა მათ ეტყჳს:

     10.     „ყოლადვე არა გიცნი თქუენ“.

     11.     ხოლო ცნობაჲ იგი, რომლითა იცნობების ხჱ იგი შეზავებული, ესე არს,

     12.     რომლისათჳს დაეყენნეს მათდა ნაყოფი ხისაჲ მის, შეზავებულ არს წინააღმდგომთაგან, რომლისა შემწჱ კეთილი არს.

     13.     და ნუუკუე ბოროტი იგი არა განშიშულებულად ჩას, ვითარ-იგი არს ბუნებასა შინა თჳსსა.

     14.     და უკუეთუმცა ბოროტი შიშულად იყო, იყომცა უკუე განგდებულ ყოველთა მიერ,

     15.     ოდესმცა დაუბურველ იყო საბურველითა რაჲთმე კეთილისაჲთა, რომელი მიიზიდავს და შეაცთუნებს,

     16.     რამეთუ ბუნებაჲ ბოროტისაჲ შეზავებულ არს, რომელსა შინაგან დამალული გულისწყრომაჲ დამკჳდრებულ არს,

     17.     ხოლო გარეშჱთ აჩუენებს სახესა კეთილისასა.

     18.     ჰგონებე[ნ] ვეცხლის-მოყუარენი იგი, ვითარმედ კეთილ არს ვეცხლი და შუენიერ ფერითა.

     19.     არამედ „ძირი ყოვლისა უკეთურებისაჲ არს ვეცხლის-მოყუარებაჲ.

     20.     და რომელი შევარდეს მწჳრესა მას მყრალსა მეძვობისასა, ჰგონებნ, ვითარმედ კეთილ არს გემოჲ იგი და საწადელ,

     21.     ეგრეთ-ვე რომელსა ცოდვასა შინა წარსაწყმედელი დამალულ არს, რამეთუ უმრავლესნი მას შეჰრაცხვენ კეთილად, რომელი-იგი შეაშუნ საგრძნობელთა.

     22.     ხოლო კეთილი იგი რომელიმე ჭეშმარიტად კეთილ არს და რომელიმე საგონებელ არს, ვითარმედ კეთილ არს.

     23.     ამისთჳსცა გულის-თქუმაჲ ესე, რომელი კეთილად საგონებელ არს, უწოდა მას ღმერთმან ცნობაჲ კეთილისაჲ და ბოროტისაჲ,

     24.     მოასწავებს ცნობითა მით ორთა მათ შეზავებასა და შეერთებასა.

     25.     [ა]წ უკუე ბოროტი არა ხოლო ურწყოდ ბოროტ არს, არამედ დაფარულ არს კეთილსა მას შინა.

     26.     და არცა კეთილი განტევებულად კეთილ არს, რამეთუ ბოროტი იგი მას შინა დამალულ არს, არამედ ხილი არს შეზავებული,

     27.     რომლისა გემოჲს-ხილვაჲ მიიყვანებს სიკუდილდ, რომელი მიეახლოს მას.

     28.     და რამეთუ წიგნი ღაღადებს და იტყჳს, ვითარმედ კეთილი იგი ჭეშმარიტი განმარტებული არს და არა აგებული ბუნებით,

     29.     განშოვრებული ყოვლისაგან აგებულისა და შეერთებულისა.

     30.     ხოლო ბოროტი მრავალ-ფერად განწვალებულ არს, სხუად საგონებელ არნ და გამოცდასა მისსა სხუად გამოჩნდის.

     31.     და ცნობაჲ იგი არს რეცა გამოცდაჲ მისი, დაწყებაჲ არს რეცა სიკუდილისაჲ და ხრწნილებისაჲ.

     32.     ამისთჳს უჩუენა გუელმან ნაყოფი იგი ცოდვისაჲ ბოროტი არა ვითარცა ბოროტი იგი ბუნებითი.

     33.     უკუეთუ არა, ვერმცა შეიცთუნა კაცი იგი ბოროტითა მით გამოჩინებულითა;

     34.     არამედ შეამკო იგი შუენიერებითა სახილავად და ყო საგრძნობელთა შინა მცირედი რაჲმე გემოჲ.

     35.     და შეაცთუნა მით დედაკაცი იგი, რაჟამს იხილა მან გემოჲ, ვითარცა იტყჳს წიგნი:

     36.     იხილა დედაკაცმან მან, რამეთუ ხჱ იგი კეთილ არს საჭმლად და შუენიერ არს ხილვაჲ იგი და მოიღო ნაყოფისა მისგანი, ჭამა“.

     37.     და ჭამაჲ იგი მშობელ იყო სიკუდილისაჲ კაცთათჳს.

     38.     და ესე არს ნაყოფი იგი შეზავებული, ვითარ-იგი გამოაჩინა სიტყუამან გონებასა შინა

     39.     და რომლისათჳს სახელ-სდვა ხჱსა მას ცნობად კეთილისა და ბოროტისა,

     40.     ვითარმედ არს იგი მსგავს წამალთა მათ მაკუდინებელთა, რომელნი შეიზავნიან თაფლითა და არიან იგინი სახილავად კეთილ.

     41.     და ტკბილ არნ გემოჲს-ხილვითა და საგონებელ არნ იგი, ვითარმედ კეთილ არს.

     42.     და არნ იგი წარსაწყმედელ მათა, რომელნი მიეახლნიან მას.

     43.     და არს იგი უბოროტეს ყოვლისა, რამეთუ გესლოვანმან ამან აჩინა კუალი თჳსი.

     44.     ამისთჳსცა კაცი იგი მაღალი საქმითა და დიდებული სახელითა მსგავსი იგი ბუნებისა ღმრთეებისაჲ ამავოებასა მიემსგავსა,

     45.     ვითარცა იტყჳს წინაჲსწარმეტყუელი.

     46.     აწ უკუე მსგავსებასა მას ენათესვების კეთილი იგი, რომელ არს ჩუენ შორის.

     47.     ხოლო რომელი-იგი აქუს ცხორებასა ჩუენსა ჭირი და იწროვებაჲ,

     48.     ესე განშოვრებულ არს მსგავსებასა ღმრთისასა.

     49.     რამეთუ ბოროტი იგი ვერ შემძლებელ არს ძალითა თჳსითა ძლიერებასა ღმრთისასა

     50.     და ვერცაღა უძლურებაჲ ბუნებისა ჩუენისაჲ ერევის სიბრძნესა ღმრთისასა.

     51.     ვითარ ეგების, ვითარმცა იყო განხრწნადი იგი, რომელ არს შეცვალებასა ქუეშჱ, უძლიერჱს სამარადისოჲსა მის?

     52.     არამედ არცაღა შეიწყნარებს ღონესა შეცვალებისასა, და რამეთუ მსგავსებაჲ ღმრთისაჲ ყოვლით კერძოვე მტკიცედ მდგომარჱ არს,

     53.     ხოლო ბუნებაჲ ესე ჩუენი განხრწნადი დაუდგრომელ არს, არცაღა თუ კეთილსა შინა.

     54.     რამეთუ მოძრავი იგი მარადის უკუეთუ იქცევოდის კეთილსა შინა, მყოფ არს იგი საქმესა შინა დაუსრულებელსა,

     55.     რამეთუ დაუყენებელ არს წარმატებად საზღვრისაგან, რომელსა-იგი ეძიებდეს.

     56.     ხოლო რაჟამს მიიწიოს იგი დასასრულსა, დაეყენოს იგი ძრვისაგან.

     57.     და უკუეთუ მიდრკეს კეთილისაგან და ყოს ნებაჲ თჳსი ბოროტი და მიიწიოს დასასრულსა ბოროტისასა,

     58.     მაშინ ძრვამან მან დაუცხრომელმან, ოდეს არა პოვის ეზოჲ ვრცელი ბოროტისა მიმართ, მოიქცის კეთილად.

     59.     რამეთუ ბოროტი ვიდრე მისლვადმდჱ მისა დასასრულადმდჱ დასცხრის.

     60.     რაჟამს იქმნის, მაშინ მოატყჳს მოწევნაჲ კეთილისაჲ და ეგრჱთვე, ვითარ-იგი ვთქუთ, ძრვამან ბუნებისა ჩუენისამან დაუცხრომელმან მიისწრაფის კეთილისა მიმართ.

     61.     ჴსენებითა მით ბოროტისაჲთა, რომელი შე[ე]მთხჳა, განეკრძალის, რაჲთა არა კუალად მიიქცეს ეგევითარსა მას,

     62.     რამეთუ ყოფად არს მოქცევაჲ ჩუენი კეთილისა მიმართ, რაჟამს ბუნებაჲ იგი ბოროტისაჲ დასცხრეს დასასრულადმდჱ იძულებისა.

     63.     და ვითარცა-იგი თქუან ჴელოვანთა მათ ვარსკულავთმრაცხველთა, ვითარმედ ქუეყანაჲ ესე აღვსებულ არს ნათლითა,

     64.     ხოლო ბნელი საბურველი არს გუამისა მის ქუეყანისაჲ დაჩრდილებული.

     65.     და ესე ამის გამო იქმნების, რამეთუ არს იგი მსგავსი ბურთუსა, ზედა-კერძო კუერსა მას მზისასა ინაჴით, მსგავსად სანობარისა.

     66.     და რამეთუ მზჱ უდიდეს და უვრცელეს არს ქუეყანისა მრავლითა ნაწილითა, და შეუცავს ქუეყანაჲ მბრწყინვალებითა თჳსითა,

     67.     ვიდრემდის შეკრიბის მწუერვალთაგან სანობარისაგან ნათელი.

     68.     და აწ სახჱსა ვიტყჳ: უკუეთუმცა შეუძლჱ მიწევნად დასასრულსა ნათლისასა, მაშინმცა იხილჱ იგი განუკუეთელად ბნელისაგან.

     69.     ესრჱთვე ჯერ-არს ჩუენს შორისცა გულისხმის-ყოფად, რამეთუ ოდეს-იგი გამოვიდეთ საზღვრისა მისგან ბოროტისა და მივიწინეთ დასასრულსა მას სიბნელესა ცოდვისასა,

     70.     უკუე შემდგომად მისა ცხოველ ვიყვნეთ ნათელსა შინა უბრწყინვალჱს მზისთუალისა აურაცხელითა ნაწილითა და კუალად ეგოს სამოთხჱ,

     71.     იყოს ხჱ იგი, რომელსა ეწოდების ყოველივე, და იგი არს ხჱ ცხორებისაჲ.

     72.     და კუალად მადლი იგი ხატებისაჲ და დიდებაჲ მთავრობისაჲ არღარა ესრჱთ იყოს,

     73.     ვითარ აწ დამორჩილებულ არს ღონჱთა ქუეშჱ ცხორებისათა,

     74.     ვითარ ვჰგონებ, არამედ მოველი სუფევასა სხუასა, რომლისა შესაქმჱ დაფარულ არს.