ნეტარი თეოფილაქტე ბულგარელი

ლუკას სახარების განმარტება

თავი ოცდამეორე

1. და მოახლებულ იყო დღესასწაული იგი უცომოებისაჲ, რომელსა ჰრქჳან პასქაჲ. 2. და ეძიებდეს მას მღდელთ-მოძღუარნი იგი და მწიგნობარნი, რაჲთამცა მოკლეს იგი, ხოლო ეშინოდა ერისა მას. 3. და შეუჴდა ეშმაკი იუდას, რომელსა ერქუა ისკარიოტელ და იყო იგი რიცხჳსაგან ათორმეტთაჲსა. 4. და მივიდა, ეზრახა მღდელთ-მოძღუართა და მწიგნობართა და ერისა წინამძღუართა, ვითარმცა იგი მისცა მათ. 5. ხოლო მათ განიხარეს და აღუთქუეს მას ვეცხლი მიცემად. 6. და აღუვარა მათ და ეძიებდა ჟამსა მარჯუესა, რაჲთა მისცეს იგი მათ თჳნიერ ერისა.

მწიგნობარნი ეძიებდნენ მის (იესოს) მოკვლას. რამდენადაც მოახლოებული იყო პასექის დღესასწაული და ისინი, ამიტომ, ხედავდნენ საფრთხეს თავისთვის იმაში, რომ ხალხი უნდა შეკრებილიყო, განსაკუთრებით კი დღესასწაულის დროს, ამდენად ისინი ეძიებდნენ ხერხს, თუ, ბოლოსდაბოლოს, როგორ მოეკლათ იგი ისე, რომ ყოველგვარი საფრთხე აეცილებინათ თავიდან. სატანა კი შევიდა იუდაში, „და იყო იგი რიცხვისაგან ათორმეტისა“, ანუ ერთ-ერთი მასთან მიახლოებული და გულწრფელ მოწაფეთაგან. ნურავის ექნება საკუთარი თავის იმედი, არამედ ყურადღებით იყავი შენი ცხოვრების მიმართ იმიტომ, რომ საშინელი მტერი გყავს. ზოგიერთნი კი სიტყვებს: „და იყო იგი რიცხვისაგან ათორმეტისა“ იგებდნენ ასე: მხოლოდ ავსებდა რა საკუთარი თავით მოციქულთა რიცხვს, მაგრამ არ იყო ჭეშმარიტი მოციქული და მოწაფე. რადგან როგორ შეიძლება ჭეშმარიტი მოწაფე იყოს ის, ვინც იპარავდა იმას, რასაც ყულაბაში ყრიდნენ (იოან. 12, 6). ამრიგად იუდამ მიიღო მასში შესული სატანა და დათანხმდა იესო მის მაძიებელთათვის მიეცა. ვინაიდან ამას ნიშნავს სიტყვა „შეჰპირდა“, ანუ საბოლოოდ დასდო პირობა და შეთანხმება და შესაფერის დროს ეძებდა, რათა ის განმარტოებით, ხალხის გარეშე მოეხელთებინა და მიეცა მათთვის. „წინამძღვრებს“ აქ უწოდებს საეკლესიო ნაგებობათა უფროსებს, ანდა წესრიგის დამცველებს, ვინაიდან, რომაელებმა მიუჩინეს ზოგიერთი ზედამხედველი ხალხს, რათა ის არ აჯანყებულიყო, რამდენადაც იგი შფოთს მოეცვა. სწორედ მათ უწოდებს წინამძღვრებს (საეკლესიო სლავურით - ვოევოდებს). შესაძლოა ვოევოდები ეწოდა მათ, ვინც ეკუთვნოდნენ რა სასულიერი პირთა რიგებს, ჰქონდათ სამხედრო თანამდებობანი. ვინაიდან იტანჯებოდნენ რა პირველობისადმი სიყვარულით, ისინი ასეთ თანამდებობასაც ეპოტინებოდნენ. ამიტომაც უწოდა მათ ტაძრის ვოევოდები, შესაძლოა იმისთვის, რომ უფრო მეტად მოხვედროდათ გულზე.

7. მოიწინეს დღენი იგი უცომოებისანი, ოდეს ღირდა პასქაჲ იგი დაკლვად. 8. და წარავლინნა პეტრე და იოვანე და ჰრქუა მათ: წარვედით და მომიმზადეთ ჩუენ პასქაჲ, რაჲთა ვჭამოთ. 9. ხოლო მათ ჰრქუეს: სადა გნებავს, და მოგიმზადოთ? 10. ხოლო თავადმან ჰრქუა მათ: აჰა ეგერა შესლვასა ოდენ თქუენსა ქალაქად შეგემთხჳოს თქუენ კაცი, რომელსა ლაგჳნი წყლითა ზე ედგას; შეუდეგით მას სახიდ, ვიდრეცა შევიდეს. 11. და არქუთ სახლისა უფალსა მას: გეტყჳს შენ მოძღუარი: სადა არს სავანე, რომელსა პასქაჲ ესე მოწაფეთა ჩემთა თანა ვჭამო? 12. და მან გიჩუენოს თქუენ ქორი დაგებული დიდი; მუნ მზა-მიყავთ ჩუენ.

ის, რომ პასექი, ებრაულად „ფასეკ“, ნიშნავს ეგვიპტიდან გამოსვლას, ამაზე მრავალნი საუბრობდნენ და საერთოდაც, ყველაფერი, რაც ხდებოდა მაშინ ამ დღესასწაულზე, წმინდანებმა ახსნეს. ჩვენ კი უნდა ვთქვათ იმის შესახებ, თუ რომელ დღეს ეწოდება დღე უცომოებისა. „დღეს უცომოებისა“ უწოდებს ოთხშაბათ დღეს, რომლის საღამოსაც უნდა დაეკლათ საპასექო კრავი, ამრიგად, ოთხშაბათს, შესაძლოა დილით, უფალი აგზავნის მოწაფეებს - პეტრესა და იოანეს, ერთს, როგორც მოყვარულს, მეორეს როგორც საყვარელს აგზავნის „უცხო“ სახლში; ვინაიდან არც მას და არც მის მოწაფეებს არ ჰქონდათ საკუთარი, სხვაგვარდ იგი პასექს აღასრულებდა მოწაფეთაგან რომელიმესთან. შეხედე როგორი უპოვარებაა! აგზავნის მათ უცხო ადამიანთან, რათა უჩვენოს, რომ იგი ტანჯვასაც ნებაყოფლობით იღებს. ვინაიდან მას რომ არ სდომოდა ვნებულიყო, მაშინ მიდრიკა რა ამ უცნობი ადამიანის გონება მათ მისაღებად (თავისი და მოწაფეებისა), მას შეეძლო იუდეველებშიც გამოეწვია ის, რაც მას სურდა. ზოგიერთნი ამბობენ, რომ უფალმა არ თქვა ამ ადამიანის სახელი და არ გამოაცხადა იგი, არამედ მოწაფეები მის სახლამდე გარკვეული ნიშნით მიიყვანა, რათა გამცემს, გაიგებდა რა სახელს, არ მიენიშნებინა ფარისეველთათვის ეს სახლი და ისინი არ მისულიყვნენ მის წასაყვანად მანამ, სანამ არ დააწესებდა სერობას, მანამ სანამ არ აზიარებდა თავის სულიერ საიდუმლოებებს. ამიტომაც ქრისტე ცოტა ხნის შემდეგ ამბობს: „გულის-სიტყვით გული-მითქუმიდა პასექსა ამას ჭამად თქუენ თანა ვიდრე ვნებადმდე ჩემდა“. ანუ მე ყველა ღონე ვიხმარეო, რომ გამცემს დავმალვოდი, რათა დროზე ადრე ვნებულიყავი, მანამ სანამ საიდუმლოებებს გაზიარებდით. ასეთია ახსნა, ვისაც სურს, შეუძლია მიიღოს. რისთვის აღასრულებს უფალი პასექს? იმისათვის, რათ ყველა თვისი მოქმედებით უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე დაამტკიცოს, რომ იგი არაა მოწინააღმდეგე სჯულისა. მაშ ჩვენც ვჭამოთ ეს პასექი გონივრულად, დღეში უცომოებისა მოვიაზროთ მთელი ჩვენი ცხოვრება, რომელსაც სულიერ ნათელში გავატარებთ, რომელსაც აღარ დაჰკრავას არაფერი სიძველისაგან ადამის ურჩობისა. გავატარებთ რა ჭეშმარიტად ასეთ ცხოვრებას, ჩვენ უნდა განვძღეთ საიდუმლოებებით იესოსი. ამ საიდუმლოებებს მოამზადებენ პეტრე და იოანე, ქმედება და ჭვრეტა, მხურვალე მოშურნეობა და მშვიდი სიმდაბლე. ვინაიდან მორწმუნე უნდა იყოს მხურვალე სიკეთის ქმნაში, მოშურნე ბოროტების წინააღმდეგ და მდაბალი ბოროტების მოქმედთა მიმართ. ვინაიდან უნდა გძულდეს ბოროტება და არა ბოროტების მოქმედი. ამ უკანასკნელს უნდა ვუმკურნალოთ, ვინაიდან იგი იტანჯება. აკეთებდე ბოროტებას ნიშნავს კიდეც, რომ იყო შეწუხებული ბოროტისაგან და იტანჯებოდე ბოროტებით. თუკი ჩვენ გვეყოლება სერობის მომამზადებელი პეტრე და იოანე, ანუ კეთლი ცხოვრება, რომელსაც პეტრე გამოხატავს და ჭეშმარიტი სწავლება, რომელსაც იოანე ღვთისმეტყველი გამოხატავს, ასეთ მომამზადებლებს შეხვდებათ „კაცი“, ანუ ჩვენ ვპოვებთ მაშინ ჭეშმარიტად ადამიანურ არსებას, შექმნილს ღვთის ხატად, ან უკეთ შემოქმედს, რომელსაც დოქით წყალი მოაქვს. წყალი აღნიშნავს სული წმინდის მადლს, როგორც იოანე მახარებელი გვასწავლის (იოან. 7. 38-39), დოქი კი - კეთილშემუსვრილებასა და სილბოს გულისა. ვინაიდან, სული წმინდის მიმღები არის მდაბალი და შემუსვრილი გულით, ხოლო ღმერთმა „მდაბალთა მოსცის მადლი“ (იოაკ. 4, 6). აცნობიერებს რა საკუთარ თავს მიწად და მტვრად და ამბობს რა იობთან ერთად: „გაიხსენე თიხისგან რომ შემქმენი და მტვრად რომ მაქცევ!“ (იობ. 10, 9), იგი იქნება მატარებელი სული წმინდის მადლისა ადვილად მოსალბობ და ადვილად შემუსვრად ჭურჭელში საკუთარი გულისა. მივყვებით რა ამგვარ განწყობას, ჩვენ შევალთ სახლში გონებისა, რომლის მასპინძელიც, გონება, გვიჩვენებს ვრცელსა და გაწყობილ დარბაზს. ეს „დარბაზი“ არის მაღალი შენობა გონებისა, ანუ ღმრთაებრივი და სულიერი საგნები, რომელთა შორისაც იგი ცხოვრობს და მიმოიქცევა სიყვარულით. ისინი განწყობილნი არიან, ვინაიდან მათში არაფერია მკაცრი, არამედ მრუდეც კი, ამგვარი გონებისთვის, მართალ გზად იქცევა, ისევე როგორც სოლომონმა თქვა: „ყოველი მათგანი სანდოა გამგებისთვის და ყველა სწორია ცოდნის მპოვნელთათვის“. (იგავ. 8, 9). არ შესცოდავ, თუკი იმასაც იტყვი, რომ გონება, მართალია, მაღალ საქმეს აღასრულებს მოქმედებას გონების ძალით, თუმცაღა მისი ცოდნა ჯერ კიდევ განფენილია და ძლიერ ახლოსაა მიწასთან. მაგრამ ციდნა ჭეშმარიტად მაღალი და არცდონა, რომელიც გონებას აღემატება, ყოველგვარ სიმაღლეზე მაღლა დგას, როდესაც გონება უკვე კი არ მოქმედებს, არამედ აღიქვამს ქმედებას. თავიდან ჩვენ უნდა ვიმოქმედოთ ჩვენი გონებით, ხოლო შემდეგ უკვე ღვთის მადლი ამოქმედდება ჩვენში, აღგვაფრთოვანებს რა ჩვენც ისევე, როგორც წინასწარმეტყველთ და უარს გვათქმევინებს ყოველგვარ ბუნებრივ ძალაზე. ჭეშმარიტი ნათქვამია, რომ ამა და ამ წინასწარმეტყველს ღვთაებრივი აღფრთოვანება დაეუფლა, ისევე როგორც აქ, როდესაც ეს დარბაზი გაწყობილია. იესო თავის მოწაფეებთან ერთად მოდის და აღასრულებს საიდუმლოებას, მოდის ჩვენთან თავად, ავლენს ჩვენში თავის ძალას და არ უცდის ჩვენს მისვლას მასთან. „მოწაფენი“ სიტყვა ღმერთისა, ყველანი არსებითად ფიქრებია ქმნილებაზე. ამრიგად, როდესაც სიტყვა ამოქმედდება ჩვენში, მაშინ ჩვენ გულისხმავყოფთ თანაზიარობას პასექისა და კიდევ უფრო მეტად განვიმსჭვალებით ფიქრებით ქმნილებაზე, ნათქვამის მიხედვით: „რამეთუ ვიხილენ მე ცანი ქმნულნი თითთა შენთანი“ (ფსალ. 8, 4).

13. და წარვიდეს და პოვეს ეგრე, ვითარცა-იგი ჰრქუა მათ, და მოუმზადეს პასქაჲ იგი. 14. და ოდეს იყო ჟამი, დაჯდა, და ათორმეტნი მოციქულნი მის თანა. 15. და ჰრქუა მათ: გულის-სიტყჳთ გული-მითქუმიდა პასექსა ამას ჭამად თქუენ თანა ვიდრე ვნებადმდე ჩემდა. 16. ხოლო გეტყჳ თქუენ: არღარა ვჭამო ამიერითგან, ვიდრემდე აღესრულოს სასუფეველსა შინა ღმრთისასა. 17. და მოიღო სასუმელი და ჰმადლობდა და თქუა: მიიღეთ და განიყავთ თავისა თქუენისა. 18. ხოლო გეტყჳ თქუენ: ამიერითგან არღარა ვსუა ნაყოფისაგან ვენაჴისა, ვიდრემდე სასუფეველი ღმრთისაჲ მოვიდეს. 19. და მოიღო პური, ჰმადლობდა და განტეხა და მისცა მათ და თქუა: ესე არს ჴორცი ჩემი, თქუენთჳს მიცემული; ამას ჰყოფდით მოსაჴსენებლად ჩემდა. 20. ეგრეთვე სასუმელი შემდგომად სერობისა და თქუა: ესე სასუმელი ­ ახალი სჯული სისხლისა ჩემისაჲ თქუენთჳს დათხეული.

პასექს იხმევდნენ ფეხზე მდგომარენი: მაშ როგორღაა უფალზე ნათქვამი, რომ დაჯდა? ამბობენ, რომ შეჭამეს რა სჯულისმიერი პასექი, უკვე შემდგომ დასხდნენ, საერთო ჩვეულების მიხედვით, რათა მიეღოთ რაიმე სხვა სანოვაგე. უფალი ეუბნება მოწაფეებს: „გულის-სიტყვით სული-მითქუმიდა პასექსა ამას ჭამად თქუენ თანა ვიდრე ვნებადმდე ჩემდა“. ის თითქოსდა ასე ამბობს: ეს ჩემთვის უკანასკნელი სერობაა თქვენთან, ამიტომაც იგი სასიამოვნო და სასურველია ჩემთვის, ვინაიდან შემდგომში მას აღარ შევჭამ თქვენთან ერთად. ეს იმის მსგავსია, როდესაც ვინმე სამოგზაუროდ წასვლას აპირებს და უკანასკნელად ახლობლებსა და მეგობრებს მეტი სიამოვნებითა და სიყვარულით ესაუბრება. და სხვაგვარადაც: მე ძლიერ მსურდა მეჭამა თქვენთან ეს პასექი, ვინაიდან მასში მე მსურს გაზიაროთ უდიდეს საიდუმლოებებს - საიდუმლოებებს ახალი აღთქმისა. ამით ის უჩვენებს, რომ იგი ნებაყოფლობით ევნება. ვინაიდან მას, რამდენადაც იცოდა მომავალ ვნებათა შესახებ, უეჭველია შეეძლო აეცილებინა ისინი, ისევე როგორც ადრე გააკეთა (იოან. 8, 5, 9). სიტყვებს: „ამიერითგან არღარა ვსუა ნაყოფისაგან ვენახისა, ვიდრემდე სასუფეველი ღმრთისაჲ მოვიდეს“ ზიგიერთნი წმინდანთაგან ასე იგებდნენ: ვიდრე არ აღვდგები, ვინაიდან აღდგომის შემდეგ, მიმართავდა რა მოწაფეებს, იგი ჭამდა და სვამდა მათთან ერთად, ისევე როგორც პეტრე ეუბნება კორნილიოსს: „ჩუენ, რომელნი მის თანა ვჭამდით და ვსუემდით შემდგომად მკვდრეთით აღდგომისა მისისა“ (საქ. მოც. 10, 41). ის, რომ აღდგომა არის სასუფეველი ღმრთისა, ეს აშკარაა, ვინაიდან აღგომა არის სიკვდილის რღვევა. სიკვდილი მეფობდა ადამიდან ქრისტემდე: ხოლო ამ დროიდან, დარღვეულმა, მან გამარჯვება და მეუფება უფალს დაუთმო, როგორც ნათქვამია: „სადა არს ძლევაჲ შენი სიკუდილო?“ (ოს. 13, 14), და დავითიც ამბობს: „უფალი სუფევს“ (ფსალ. 92, 1), ხოლო შემდეგ იმის ახსნის მიზნით, თუ როგორ მოიპვება სუფევა, ამატებს: „შუენიერებაი შეიმოსა“, როდესაც სხეული განეშორა ხრწნილებას და გამშვენდა ღმრთაებრივით“, ისევე როგორც ესაია ამბობს: „ეს ვინ არის თავისი ბრწყინვალე სამოსელით, თავისი ძალის სიდიადით მომავალი?“ (63, 1). თავად უფალიც აღდგომის შემდგომ ამბობს: „მომეცა მე ყოველი ხელმწიფებაი“ (მათ. 28, 18). ამრიგად, მოიწია რა აღდგომა, რომელიც, როგორც სიკვდილის დამარღვეველი, ღმრთის სასუფეველად იწოდება, უფალი კვლავ სვამს მოწაფეებთან ერთად იმის დასამოწმებლად, რომ იგი მოჩვენებითად არ აღმდგარა. ზოგიერთნი ღმრთის სასუფევლის ქვეშ გულისხმობდნენ მომავალ მდგომარეობას, ხოლო უფლის მიერ ჩვენთან ერთად მომავალ საუკუნეში მის მიერ საიდუმლოებათა გამოცხადებას. ვინაიდან, კაცთმოყვარეს, გვახარებს რა, თავადაც უხარია და გვასაზრდოებს რა, თავადაც საზრდოობს და ჩვენს საზრდელსა და საჭმელს, ანუ სწავლებას, საკუთარ საზრდელად თვლის. ამრიგად, იგი მაშინ ერთგვარ ახალ სასმელს შესვამს ღირსეულებთან ერთად, გამოუცხადებს რა მათ ყოველთვის რაღაც ახალსა და უჩვეულოს. ვგონებ, ლუკა მოიხსენიებს ორ სასმისს. ერთის შესახებ ამბობს: „მიიღეთ და განიყავთ თავისა თქუენისა“, რომელსაც ვინმემ შესაძლოა უწოდოს ხატი ძველი აღთქმისა, ხოლო მეორეს შესახებ საუბრობს პურის განტეხისა და დარიგების შემდეგ. უფალი თავად განუყოფს მას მოწაფეებს, უწოდებს მას ახალი სჯულისას და ამბობს, რომ იგი მისი სისხლით განახლდება. ვინაიდან, როდესაც ძველი აღთქმა იქნა დადებული, ბეჭდად გამოყენებულ იქნა უგუნურ ცხოველთა სისხლი (გამოსვლ. 24, 5-8). ახლა კი, როდესაც ღმერთი სიტყვა განკაცდა, ახალი აღთქმა ჩვენთვის მისი სისხლითაა დაბეჭდილი სიტყვებით: „თქვენთვის მიცემული“ და „თქვენთვის დათხეული“, იმას კი არ მიანიშნებს, რომ ხორცი მისი მიცემულ იქნა და სისხლი მისი დათხეულ იქნა მხოლოდ მოციქულთათვის, არამედ ადამიანთა მთელი მოდგმისთვის. ამრიგად, როდესაც ამბობს, რომ „თქვენთვის“ მიეცემა, შენ იგულისხმე: ადამიანთა მთელი მოდგმისთვის. ძველი პასექი აღესრულებოდა ეგვიპტის მონობისაგან განთავისუფლებისათვის და კრავის სისხლი იღვრებოდა პირმშოთა შესანარჩუნებლად: ახალი პასექი კი - ცოდვათა დატევებისათვის და გულისთქმათაგან დასაცავად, დანიშნულისა და ღმერთისათვის მიძღვნილს. თავიდან ეძლევათ პური, ხოლო შემდგომ - სასმისი. ვინაიდან თავიდან არის ხოლმე ძნელი და არა ადვილად აღსასრულებელი მოღვაწეობა. სათნოებას წინ უსწრებს ოფლის ღვრა, ისევე როგორც პური არა მხოლოდ იქმნება ოფლის ღვრით, არამედ გამოყენებისასაც შრომას მოითხოვს (დაბ. 3, 19). უკვე შემდეგ, შემდგომ ღვაწლისა, დგება ჟამი სიხარულისა ღვთისაგან მონიჭებული მადლით, რაც სასმისით აღინიშნება. ვინაიდან ვინც იღვაწებს არა ადვილად აღსასრულებელი სათნოებისთვის, ის შემდგომში ღირსი შეიქნება ნიჭებისა და კეთილ თრობას განიცდის, განეშორება რა ამ სოფელს, როგორც პავლე და დავითი, ანდა, თუკი კიდევ უფრო გავკადნიერდებით, როგორც უფალი წინასწარმეტყველ ამბაკუმთან (3, 14).

21. ხოლო აჰა ჴელი განმცემელისა ჩემისაჲ ჩემ თანა ტაბლასა ზედა. 22. ძე სამე კაცისაჲ, მსგავსად განჩინებულისა მისისა, წარვალს, ხოლო ვაჲ არს კაცისა მის, ვის მიერ მიეცემის იგი! 23. და მათ იწყეს გამოძიებად ურთიერთას: ვინ-მე არს მათგანი, რომელსა ეგულების ესე ყოფად? 24. და იყო ცილობაჲცა მათ შორის, ვითარმედ: ვინ-მე იყოს დიდ მათ შორის? 25. ხოლო თავადმან ჰრქუა მათ: მეფენი წარმართთანი უფლებენ მათ ზედა, და რომელთა ჴელმწიფებაჲ აქუნ მათ ზედა, ქველის-მოქმედ ჰრქჳან. 26. ხოლო თქუენ არა ეგრე იყვნეთ, არამედ უდიდესი იგი თქუენ შორის იყავნ მრწემ, და წინამძღუარი იგი ­ ვითარცა მსახური. 27. ვინ არს უფროჲსი: რომელი ინაჴით-ზის ანუ რომელი ჰმსახურებს? ანუ არა რომელ-იგი ინაჴით-ზის? ხოლო მე ვარ შორის თქუენსა ვითარცა მსახური.

არაფერია გამოუსწორებელი სიჯიუტით შეპყრობილ სულზე უფრო უბედური. ვინაიდან ნახე რას ამბობს უფალი: აჰა, ხელი ჩემი გამცემისა ჩემთან ერთად სუფრაზე - უგუნური კი გონს ვერ მოეგო. უფალი ამბობს ამას არა იმიტომ, რათა უჩვენოს, რომ მან იცის რაც უნდა მოხდეს, არამედ იმისთვის, რათა ჩვენ წინაშე თავისი სახიერება წარმოაჩინოს და ბოროტება გამცემისა, რომლის წყალობითაც მას არ შერცხვა მის სერობაზე ყოფილიყო, შემდეგ კი უარი არ თქვა აღსრულებასა და თავის განზრახვაზე. უფალი ამით გვაძლევს აგრეთვე მაგალითს, რათა ჩვენ ბოლომდე ვეცადოთ მათი სარგებლისთვის, ვინც ეცემა. და „ძე სამე კაცისაო, - ამბობს, - წარვალს“, არა იმიტომ, თითქოსდა მას არ შეუძლია საკუთარი თავის დაცვა, არამედ იმიტომ, რომ მან წინასწარ დაუდგინა საკუთარ თავს, მომკვდარიყო ადამიანთა გამოხსნისათვის, „ხოლო ვაჲ არს კაცისა მის, ვის მიერ მიეცემის იგი“. მართალია მისი ვნება წინასწარ იყო დადგენილი, მაგრამ შენ რატომ აღმოჩნდი იმდენად ბოროტი, რომ გადაწყვიტე გაგეცა იგი? იმიტომაც იქნება „ვაება“ შენი ხვედრი, რომ გაცემისაკენ მიდრეკილი აღმოჩნდი, ისევე როგორც გველი დაიწყევლა იმის გამო, რომ გახდა იარაღი ეშმაკის ხრიკებისა. მოისმინეს რა ეს, მოწაფეები შეშფოთდნენ. ამის შესახებ უფრო ვრცლად ნახავ იოანეს სახარების განმარტებაში (თ. 13), ისინი შეშფოთდნენ ახლა არა მხოლოდ იმის გამო, რომ ეჭვი აქვთ საკუთარი თავის მიმართ, რათა გამცემნი არ აღმოჩნდნენ, არამედ ამ შეშფოთებიდან კამათზე გადადიან. კამათობენ იმის შესახებ, თუ ვინ არის მათ შორის უმეტესი. ამ კამათამდე ისინი თანდათანობით მივიდნენ. როგორც ჩანს, ერთი მათგანი ეუბნებოდა მეორეს: შენ გსურს გაცემა, ხოლო ეს უკანასკნელი კი ისევ მას ეუბნებოდა: არა, შენ გსურს გაცემა. აქედან კი გადავიდნენ იმაზე, რომ დაიწყეს ძახილი: მე უკეთესი ვარ, მე უმეტესი და მსგავი ვარ. და უფალი რაღას იქმს? იგი მათ შფოთს ორი მაგალითით აცხრობს. ჯერ ერთი, წარმართთა მაგალითით, რომელთაც ისინი ბილწებად თვლიდნენ. გამოაცხადა რა, რომ თუკი ისინი ამგვარად იფიქრებენ, წარმართებს მიემსგავსებიან. მეორეც, თავისი საკუთარი მაგალითით, ვინაიდან ახსნა რა, რომ იგი მათ ემსახურება, მას ისინი სიმდაბლისკენ მიჰყავს. როგორც ითქვა, სწორედ ამ დროს განუყო მათ პური და სასმისი. თუკი მეო, ვისაც თაყვანს სცემს ანგელოზთა და გონიერ ქმნილებათა მთელი სიმრავლე, გემსახურებით თქვენ, როგორღა ბედავთ საკუთარ თავზე დიდი წარმოდგენის ქონასა და პირველობაზე დავას? მე ვფიქრობ, რომ მას ეს ინახით-ჯდომა და მსახურება სასხვათაშორისოდ არ უხსენებია, არამედ რათა შეეხსენებინა მათთვის: რაკიღა თქვენ ჭამდით ერთი პურისაგან და სვამდით ერთი თასიდან, ერთი ტრაპეზი თქვენ მეგობრებად და თანამოააზრეებად გაქცევთ. მაშ რაღატომ გაქვთ მათთვის შეუფერებელი აზრები? ამასთანავე არც მე მოვქცეულვარ ისე, რომ ერთისთვის მემსახურა, ხოლო მეორესთვის არა, არამედ, - ყველას თანაბრად. ამიტომ თქვენც ერთი და იგივე გრძნობები გაქვთ. თუმცა, ყოველივე აქედან შენ ისიც გულისხმაყავი, თუ როგორი არასრულყოფილნი იყვნენ მაშინ მოწაფეები, ხოლო შემდგომში ასე სასწაულებრივად გაბრწყინდნენ. დაე შერცხვეთ მანიქეველებს, რომელნიც ამბობენ, რომ ზოგიერთებს ბუნებით არ აქვთ მიმადლებული სწავლის უნარი და ასეთთათვის შეუძლებელია შეცვლა.

28. და თქუენ ხართ, რომელნი დაადგერით ჩემ თანა განსაცდელთა შინა ჩემთა. 29. და მე აღგითქუამ თქუენ, ვითარცა მე აღმითქუა მამამან ჩემმან, სასუფეველსა, 30. რაჲთა სჭამდეთ და სუმიდეთ ტაბლასა ზედა ჩემსა და სასუფეველსა შინა ჩემსა დასხდეთ ათორმეტთა საყდართა და სჯიდეთ ათორმეტთა ტომთა ისრაელისათა. 31. და თქუა უფალმან: სიმონ, სიმონ, აჰა ესერა ეშმაკმან გამოგითხოვნა თქუენ აღცრად, ვითარცა იფქლი. 32. ხოლო მე ვევედრე მამასა ჩემსა შენთჳს, რაჲთა არა მოგაკლდეს სარწმუნოებაჲ შენი, და შენ ოდესმე მიიქეც და განამტკიცენ ძმანი შენნი. 33. ხოლო მან თქუა: უფალო, მე შენ თანა მზა ვარ საპყრობილედ და სიკუდილად მისლვად. 34. ხოლო თავადმან თქუა: გეტყჳ შენ, პეტრე: არღა ეყივლოს ქათამსა დღეს, ვიდრემდე სამ-გზის უვარ-მყო, ვითარმედ არა მიცი მე.

თქვა რა, რომ გამცემს „ვაება“ ხვდა წილად და ამასთანავე, ასწავლიდა რა მათ (მოწაფეებს), რომ მდაბალნი უნდა იყვნენ, უფალი, როგორც გამცემისათვის წინასწარ აწესებს „ვაებას“ ხვედრად, ასევე, პირიქით, მათ ეუბნება: თქვენ ისინი ხართ, ვინც ახლახანს ჩემთან ერთად იყოთ ჩემს განსაცდელებში; ამიტომაც თქვენც აღგითქვამთ მისაგებელს, ანუ გითანხმდებით, რომ - მსგავსად იმისა, როგორც მამამ აღმითქვა მე, ანუ განაწესა ჩემთვის სასუფეველი, თქვენც შეჭამთ და შესვამთ ჩემს ტაბლაზე. თქვა: „სჭამდეთ და სუმიდეთო“, არა იმიტომ, რომ იქ საჭმელები იქნება და მისი სასუფეველი გრძნობადია, ვინაიდან თავისი პასუხით სადუკეველთადმი მან თავად გვასწავლა, რომ იქ ანგელოზებრივი ცხოვრებაა (ლუკ. 20, 36); და პავლეც გვასწავლის, რომ „არა არს სასუფეველი ღმრთისაჲ საჭმელ და სასმელ“ (რომ. 14, 17). ამიტომაც ესმის რა სიტყვები „ჭამდეთ და სუმიდეთ ტაბლასა ზედა ჩემსა, დაე ნურავინ ცდუნდება, არამედ გაიგოს ისე, რომ ისინი ითქვა მათთან მიმართებაში, ვინც პატივით სარგებლობენ ამა სოფლის მეფეთაგან. ვინაიდან მათ, ვინც მეფესთან ერთად იყოფს ტრაპეზს, თვლიან ყველაზე უპირველესებად. ასევე მოციქულებზეც ამბობს უფალი, რომ იგი მათ ყველას ამჯობინებს, ისევე როგორც, გესმის რა საყდართა ზედა ჯდომის შესახებ, იგულისხმება არა საყდარნი, არამედ დიდება და პატივი. ვინაიდან შექმნილთა და დაბადებულთაგან ვერავინ დაჯდება იქ. ჯდომა შეჰფერის ერთარსება წმინდა სამებას, უქმნელსა და მეუფეს ყოველივესი, ღმერთს, ხოლო ქმნილება, როგორც მონა, უნდა იდგეს. და ამასაც ხორციელად ვამბობთ ჯდომისა და დგომის შესახებ. „სჯიდეთ“, ანუ განსჯით მათ, ვინც არ ირწმუნებენ თორმეტი შტოდან. ვინაიდან ურწმუნო ისრაელთათვის არამცირედ განმსჯელად გვევლინებიან მოციქულნი, რომელნიც თავადაც ისრაიტელნი არიან, თუმცაღა ირწმუნეს. ვინაიდან გამცემს მან ვაებით მიუზღო, ხოლო მათ, მის სიყვარულში მყოფთ, მომავალაში დიდი პატივი უწინასწარმეტყველა. რათა არ გაამპარტავნებულიყვნენ, როგორც რაღაც დიადის მოქმედნი, რომ დარჩნენ მის სიყვარულში და არ უღალატეს, ეუბნება: ეშმაკმა გამოგითხოვათ თქვენ „აღცრად“, ანუ რათა შეგაცბუნოთ, წაგახდინოთ, გაცდუნოთ. მაგრამ „მე ვევედრე“. ანუ იფიქრებთო, ეუბნება, მთელი ეს სრულყოფილება თვითთქვენგან მოდის, ვინაიდან ეშმაკი ყველა ღონეს ხმარობს, რათა მოგწყვიტოთ ჩემს სიყვარულს და გამცემად გაქციოთ. უფალი ამ სიტყვებს პეტრესკენ მიმართავს, ვინაიდან ის დანარჩენებზე უფრო მოშურნე იყო და როგორც ჩანს, გაამპარტავნდა ქრისტეს დაპირებებით. ამიტომ, ამდაბლებს რა მას, უფალი ეუბნება, რომ სატანა ბევრს ცდილობს მის წინააღმდეგ, „ხოლო მე ვევედრები შენთვის“. ამას კაცობრივი ბუნებით ამბობს, ვინაიდან როგორც ღმერთს რა საჭიროება ჰქონდა ლოცვისა? მეო, ამბობს, ვევედრე „რაითა არა მოგაკლდეს სარწმუნოებაჲ შენი“. თუმცა შენ რამდენადმე შეირყევი კიდეც, მაგრამ შენში დაიმარხება სარწმუნოების მარცვლები და თუმცა სული განმცდელისა შეარხევს ფოთლებს, მაგრამ ფესვი ცოცხალია და არ მოგაკლდება შენი სარწმუნოება. „და შენ ოდესმე მიიქეც და განამტკიცენ ძმანი შენნი“. ეს ადვილი გასაგებია, კერძოდ: რამდენადაც მე შენ მოგმართე პირველად ჩემი სიტყვით, მას შემდეგ, რაც გამოიგლოვებ შენს განდგომას ჩემგან და შეინანებ, განამტკიცე სხვები. ვინაიდან ეს შენ შეგფერის, ვინც პირველად მაღიარე მე კლდეთა და სიმტკიცედ ეკლესიისა (მათ. 16, 16-18), მაგრამ ეს სიტყვები შეიძლება არა მხოლოდ მოციქულებს მივაკუთვნოთ, რომლებიც მაშინ პეტრეს უნდა განემტკიცებინა, არამედ ყველა მორწმუნესაც სამყაროს აღსასრულამდე. პეტრე! შენ, მოიქცევი რა, შესანიშნავი მაგალითი იქნები სინანულისა ყველასათვის და ჩემს მორწმუნეთაგან აღარავინ წარიკვეთს სასოს, შენი შემყურე, რომელიც იყავი რა მოციქული, უარმყავი, თუმცაღა, სინანულის მეშვეობით კვლავ შენი უწინდელი მნიშვნელობა შეიძინე ყველა მოციქულს შორის და ღვთის რჩეულთა შორის მთელი სამყაროდან. ეშმაკმა გამოითხოვა შენი გაცხრილვა და წახდენა როგორც სუფთა ხორბლისა, მასში ჭუჭყის შერევით, ვინაიდან მას, თავისი ჩვეულებისამებრ, შურს შენი სიყვარულისა ჩემდამი. ასე მოექცა იგი იობსაც, მაგრამ მე არ დამიტოვებიხარ სრულიად, რათა მთლიანად არ მოგკლებოდა შენი რწმენა, თუმცა თავად მე ვევედრე შენთვის, მაგრამ არ დაეცე, არამედ მოექცევი რა, ანუ შესწირავ რა სინანულს და ცრემლებს, გახდი სხვა მორწმუნეთათვის მაგალითი სინანულისა და სასოების. პეტრემ რაღა ქნა? აქვს რა იმედი ძლიერი სიყვარულისა, იგი ჰპირდება იმას, რაც ჯერჯერობით შეუძლებელია მისთვის. მაგრამ უფალი, რაკიღა ხედავს, რომ იგი დაუფიქრებლად ლაპარაკობს (ვინაიდან ერთხელ მოისმინა რა თვითმყოფი ჭეშმარიტებისაგან, რომელმაც უთხრა, რომ განიცდება, იგი აღარ უნდა შეწინააღმდეგებოდა), უცხადებს მას საცდურის სახეობასაც: უარყოფას, აქედან ჩვენ ვსწავლობთ იმ ჭეშმარიტებას, რომ ადამიანური ძალისხმევა არ არის საკმარისი ღვთის შეწევნის გარეშე. პეტრე მცირე ხნით იქნა დატოვებული და როგორც ჩანს, მხურვალედაც უყვარდა, მაგრამ ღმერთმა დატოვა იგი, მტერმა ენა დაუბა, ისევე როგორც ღვთის შეწევნა არ არის საკმარისი ადამიანური ნების გარეშე. იუდამ, თუმცა უფალმა ყველაფერი გააკეთა მისი სარგებლობისათვის, ვერ მიიღო ვერანაირი სარგებელი, ვინაიდან არ ჰქონდა კეთილი ნება, ამრიგად, შევძრწუნდეთ ეშმაკის ხრიკებზე ფიქრისას, თუ რაოდენ ძლიერი არიან ისინი დაუდევართა მიმართ. აი აქაც, თუმცა პეტრე გაძლიერებული იყო უფლის მიერ, მაგრამ როდესაც განსაკუთრებული მიზნების გამო დატოვებული იქნა, უარყოფამდე მივიდა... მაშ რაღას დაექვემდებარებოდა იგი უფალს რომ არ დაეფარა და კეთილი თესლი არ ყოფილიყო დაფარული მასში? ვინაიდან ეშმაკის მიზანი იყო ის, რომ ისიც გამცემად ექცია; რამდენადაც ეშმაკს აქვს „ჭამადნი მისნი რჩეულნი“, როგორც წინასწარმეტყველი ამბობს (ამბ. 1, 16). მაშ მადლობა შევსწიროთ უფალს, რომელიც არ ტოვებს ისეთ წმინდანთ, მართალთა და სახიერთ გულით, როგორიც პეტრე იყო, სათუთად მოყვარული და უცხო ყოველგვარი ეჭვისგან მასწავლებელთან მიმართებაში.

35. და ჰრქუა მათ: ოდეს-იგი წარგავლინენ თქუენ თჳნიერ ბალანტისა და ვაშკარანისა და ფერჴთა-შესასხმელთა, ნუ გაკლდა რაჲა თქუენ? ხოლო მათ ჰრქუეს: არარაჲ გუაკლდა. 36. და მერმე ჰრქუა მათ: არამედ აწ რომელსა აქუნდეს საქუფთე, აღიღენ; ეგრეთვე მსგავსად ვაშკარანიცა; და რომელსა არა აქუნდეს, განყიდენ სამოსელი თჳსი და იყიდენ მახჳლი. 37. გეტყჳ თქუენ: ესე ხოლოღა წერილი ჯერ-არს ჩემ ზედა აღსრულებად, ვითარმედ: უსჯულოთა თანა შეირაცხა, და რამეთუ ჩემთჳს აღსასრული იყოს. 38. ხოლო მათ ჰრქუეს: უფალო, აჰა ესერა არიან აქა ორ დანაკ. ხოლო თავადმან ჰრქუა მათ: კმა არს.

უფალმა ქადაგების დასაწყისში, გააგზავნა რა მოწაფეები სოფლებსა და ქალაქებში, უბრძანა მათ არ წაეღოთ არაფერი ზედმეტი, არ ეტარებინათ თან არაფერი საჭიროც კი და არაფერზეც ეზრუნათ და ამ შემთხვევაშიც მათ მისი ძალა უნდა შეეცნოთ, ვინაიდან თავად ზრუნავდა რა მათზე, როგორც სუსტებზე, იგი აწყობდა ისე, რომ მათი ზრუნვის გარეშეც უხვად ედინა მათთან ყველაფერს რაც სჭირდებოდათ. ახლა კი იგი საწინააღმდეგოს უბრძანებს, თუმცა არ ეწინააღმდეგება თავის თავს, არამედ უცხადებს, რომ აქამდე იგი უვლიდა მათ როგორც ბავშვებს და არ აიძულებდა მათ რაიმეზე ეზრუნათ, მაგრამ ამიერიდან მათ თავი მოწიფულებად უნდა ჩათვალონ და თავად იზრუნონ საკუთარ თავზე. მეო, ამბობს, თქვენი მზურნველი მამა უკვე გშორდებით. ამიერიდან თავად იტვირთეთ ზრუნვა საკუთარ საქმეებზე, და ყველაფერს მე ნუ დამაკისრებთ; ვინაიდან თქვენი საქმეები ისეთი ადვილი აღარ იქნება, როგორიც იყო და არც ძნელი, მაგრამ თქვენ შიმშილს, წყურვილსა და მრავალ განსაცდელს დაექვემდებარებით. ამაზე მიანიშნებს სიტყვები ფუთაზე, აბგასა და მახვილზე, ამიტომაც იყავით მხნენი, ვინაიდან თქვენ მოგშივდებათ, მაგრამ არ გექნებათ საჭმელი, რაზეც „აბგა“ მიანიშნებს და მამაცნო, ვინაიდან მრავალი საფრთხე დაგემუქრებათ, რაზეც „მახვილი“ მიანიშნებს. ამას, რა თქმა უნდა, იმიტომ არ ეუბნება, რომ მახვილები ატარონ თან, არამედ როგორც მე ვთქვი, რათა გამოაცხადოს ომებისა და განსაცდელების შესახებ და ყველაფრისთვის შეამზადოს ისინი, რათა შთამომავლებმა არ იფიქრონ, რომ მოციქულებმა თავად არაფერი გაიღეს კეთილმსახურებისათვის, არამედ ყველაფერი ღვთისაგან იყო, უფალი ამბობს: არა, დაე ნუ იქნება ასე. ვინაიდან მე არ მსურს ვისარგებლო ჩემი მოწაფეებით, როგორც უსულო იარაღით, არამედ მოვითხოვ, რომ მათ თავადაც გაიღონ ის, რისი გაღებაც თავადაც შეუძლიათ. და მართლაც, შენ ნახავ, რომ მიციქულები და თავად პავლე წარმატებით იყენებდა მრავალს ადამიანურ ხელობათაგანაც (საქ. მოც. 18, 3; 20, 34); ოღონდ ეს იყო, რომ ეს ღვთის შეწევნის გარეშე არ ხდებოდა. ამასთან ერთად, ეს სასარგებლო იყო მოციქულთა სიმდაბლისთვისაც, ვინაიდან თუკი ისინი არ იზრუნებდნენ რა თავად არაფერზე, ყველაფერში ღვთის მომლოდინენი იქნებოდნენ და მათ ყველაფერი მიეცემოდათ, ისინი შესაძლოა გაამპარატვნებულიყვნენ, როგორც ისინი, ვისაც რაღაც ადამიანურ ბუნებაზე მაღლა მდგომი ხვდა წილად. დამატებით კი, ეს ბუნება არაქმედითი გახდებოდა და განიხრწნებოდა, თუკი თავად ისინი თავად არაფერს გამოიგონებდნენ, არამედ იქნებოდნენ მომლოდინენი იმისა, რომ ყველაფერი ასე ვთქვათ, დაღეჭილი სახით მიეღოთ. ამიტომაც უფალი ეუბნება მათ: ამიერიდან ატარეთ „აბგები“, ანუ ისეთი თადარიგი დაიჭირეთ და ისე იზრუნეთ, როგორც მათ, ვისაც შიმშილი ელის და იყიდეთ „მახვილი“, ანუ გაუფრთხილდით თავს, მსგავსად იმათი, ვისაც წინ მრავალი საფრთხე და ბრძოლები უდევს. ზოგიერთნი მახვილის ყიდვას სხვაგვარად ხსნიდნენ. ამითო, ამბობენ, იგი მიანიშნებს თავდასხმაზე, რომელიც მასზე უნდა მოხდეს მალევე და იმაზე, რომ მას მკვლელი ადამიანები შეიპყრობენ. რამდენადაც ამის წინ ისინი ერთმანეთთან პირველობაზე კამათობდნენ, უფალი ამბობს: ახლა არაა დრო პირველობაზე კამათისა, არამედ საფრთხეთა და მკვლელობათა დროა, ვინაიდან მეც, თქვენს მასწავლებელსაც სიკვდილისთვის წამიყვანენ და ამასთან, უპატიო სიკვდილისთვის. მაგრამ ამის მეშვეობით აღსრულდება ჩემზე თქმული: „ვითარმედ უშჯულოთა თანა შეირაცხა“ (ის. 53, 12). არიგად, სურს რა მიანიშნოს ავაზაკურ თავდასხმაზე, მან მახვილი ახსენა; არც ბოლომე გამოუცხადა, რათა არ შეძრწუნებულიყვნენ საშინელებისგან, და არც მთლად გაჩუმდა, რათა შფოთს არ მოეცვა მოულოდნელი თავდასხმის შემთხვევაში; განსაკუთრებით კი იმისათვის, რათა გაიხსნებდნენ რა შემდგომ, განკვირვებულიყვნენ მისი წინასწარჭვრეტითა და განცვიფრებულიყვნენ, რომ მან, მიუხედავად ამისა, მისცა საკუთარი თავი ტანჯვისათვის ადამიანთა გამოსახსნელად და ამიტომ, თავადაც არ აერიდებინათ არანაირი ტკივილები ზოგიერთთა გამოხსნისათვის. მე ვფიქრობ, უფალი ასეთი იგავური სახით იმიტომ საუბრობს, რომ სარგებელი შემდგომ მიიღონ, როდესაც გაიხსენებენ და გაიგებენ. ვინაიდან ისინი მაშინ ისე იყვნენ შემცბარნი, რომ თქვეს: უფალო, აჰა ორი მახვილი, ხოლო იგი, ხედავს რა რომ ვერ გაიგეს, ამბობს, „საკმარისია“. თუმცა კი არ იყო საკმარისი. ვინაიდან თუკი ყაჩაღური გზით მოსულთა წინააღმდეგ ადამიანური დახმარების გამოყენება გახდებოდა საჭირო, ასი მახვილიც არ იქნებოდა საკმარისი. ხოლო თუკი არა ადამიანური, არამედ ღმრთაებრივი თანაქმედება იყო საჭირო, მაშინ ორი მახვილიც ზედმეტი იყო. თუმცა უფალმა არ ინდომა ეხმილებინა ისინი ვერ გაგებაში, არამედ თქვა რა „კმა არს“, წავიდა. ეს იმის მსგავსია, როდესაც ჩვენც, როდესაც ვინმეს ვესაუბრებით, ვხედავთ რა, რომ მას არ ესმის ჩვენი სიტყვები, რომ არ შეურაცხვყოთ იგი, თავს ვანებებთ. უფალი ასე იმიტომ მოიქცა რომ ხედავდა, მოწაფეებს არ ესმოდათ თქმული. იგი მიდის წინ და თავს ანებებს საუბარს, ანდობს რა თქმულის გაგებას გარემოებათა სვლას, მსგავსად იმისა, როდესაც მან ოდესღაც თქვა: „დაჰხსენით ტაძარი ესე“, ხოლო მოწაფეებმა გაიგეს უკვე მოგვიანებით, მისი აღდგომის შემდეგ (იოან. 2, 19, 22). ზოგიერთნი კი ამბობენ, რომ უფალმა სიტყვით „საკმარისია“ მიანიშნა სიტყვების შეუსაბამობაზე გარემოებებთან. მოწაფეებმა თქვეს: აჰა ორი მახვილი, ხოლო უფალმაო, ამბობენ, მიანიშნებდა რა ამ შეუსაბამობაზე, თქვა: თუკი არის ორი მახვილი, ეს ძალიან ბევრია და საკმარისი იმ ბრბოს წინააღმდეგ, რომელიც ჩვენზე მოვა.

39. და გამოვიდა მიერ და წარვიდა, ვითარცა ჩუეულებაჲ აქუნდა, მთასა მას ზეთისხილთასა, და მისდევდეს მას მოწაფენიცა მისნი. 40. და მი-რაჲ-ვიდა ადგილსა მას, ჰრქუა მათ: ილოცევდით, რაჲთა არა შეხჳდეთ განსაცდელსა. 41. და თავადი განეშორა მათგან ვითარ ქვის-სატყორცებელ ოდენ და დაიდგა მუჴლნი, ილოცვიდა 42. და იტყოდა: მამაო, უკუეთუ გნებავს თანა-წარსლვად სასუმელი ესე ჩემგან, ხოლო ნუ ნებაჲ ჩემი, არამედ ნებაჲ შენი იყავნ! 43. და ეჩუენა მას ანგელოზი ზეცით, განაძლიერებდა მას. 44. და იყო იგი ღუაწლსა შინა, უმეტესღა ილოცვიდა და იქმნა ოფლი მისი, ვითარცა ცუარი სისხლისაჲ გარდამომავალი ქუეყანასა ზედა. 45. და აღდგა მიერ ლოცვისაგან და მოვიდა მოწაფეთა თჳსთა და პოვნა იგინი მძინარენი მწუხარებისა მისგან 46. და ჰრქუა მათ: რაჲსა გძინავს? აღდეგით, ილოცევდით, რაჲთა არა შეხჳდეთ განსაცდელსა.

სერობის შემდგომ უფალი უმოქმედობას, სიამოვნებებსა და ძილს კი არ ეძლევა, არამედ მოძღვრავს და ლოცულობს, გვაძლევს რა ამით ნიმუშსა და მაგალითს. ამიტომაც ვაი მათ, ვინც ვახშმობის შემდგომ მრუშობის სამარცხვინო საქმეებს ეძლევიან. ასწავლის რა ამას მოწაფეებს, უფალი ზეთის ხილის მთაზე ადის, რათა ილოცოს. მას ამის გაკეთება განმარტოებით უყვარდა, ამიტომ მოწაფეებსაც განეშორება. თუმცა, მას მიჰყავს თან მოწაფეები, მაგრამ არა ყველა, არამედ მხოლოდ ის სამი, ვინც ნახა მისი დიდება მთაზე (ლუკ. 9, 28). რამდენადაც მას ბრძოლები აქვს და ლოცულობს. ეს რომ შიშის ნიშნად არ ჩათვალონ, მას თან მიჰყავს ისინი, ვინც თავად იხილა მისი ღმრთაებრივი დიდება და თავად მოისმინა მოწმობა ზეციდან, რათა ნახავენ რა მას ბრძოლებში მყოფს, ადამინური ბუნების საქმედ ჩათვალონ ეს. ვინაიდან, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის ჭეშმარიტი კაცი იყო, მან ამ ბუნებას ნება დართო ემოქმედა თავისებურად. როგორც ადამიანს მას სურს იცოცხლოს და ლოცულობს ამ სასმისის აცილებისთვის, ვინაიდან ადამიანი სიცოცხლისმოყვარეა; და ამის მეშვეობით ამარცხებს მწვალებლობებს, რომელთა თქმითაც იგი მოჩვენებითად განკაცდა. ვინაიდან თუკი ასეთი ქმედებების შემდეგაც კი (ადამიანური ბუნებისა) პოულობდნენ საბაბს მსგავსი სახით უქმმეტყველებისთვის, რას აღარ იტყოდნენ ეს ქმედებანი რომ არ ყოფილიყო? ამრიგად, სურვილი, რომ სასმისი აცილებულ იქნეს, ადამიანურ ბუნებას მიეკუთვნება, ხოლო ამის შემდეგ მალევე თქმული სიტყვები: „ნუ ნებაი ჩემი, არამედ ნებაი შენი იყავნ!” - გვიჩვენებს, რომ ჩვენც ასევე უნდა ვიყოთ განწყობილნი და ასევე ბრძნულად ვსჯიდეთ, დავემორჩილოთ ღვთის ნებას და არ გადავუხვიოთ მას, თუნდაც ჩვენი ბუნება საწინააღმდეგო მიმართულებით გვიხმობდეს. „ნუ ჩემი“ - ადამაინური, არამედ „ნებაჲ შენი იყავნ“ და ეს შენი განუყოფელია ჩემი ღმრთაებრივი ნებისაგან. ერთიან ქრისტეს, ჰქონდა რა ორი ბუნება, უეჭველია, რომ ჰქონდა ნებაც თუ სურვილებიც თითოეული ბუნებისა, ღვთაებრივისა და ადამიანურის. ამრიგად, ადამიანურ ბუნებას თავიდან სურდა ეცოცხლა, ვინაიდან ეს დამახასიათებელია მისთვის, ხოლო შემდგომ, დაემორჩილა რა ღვთაებრივ ნებას ყველა ადამიანის ხსნისა, ნებას, საერთოს მამისათვის და ძისათვის და სულისა წმინდისათვის, გადაწყვიტა სიკვდილი და ამრიგად, ერთი გახდა სურვილი - სიკვდილი გამომხსნელი. ლოცვა რომ ადამიანური ბუნებისგან იყო, რომელიც დაშვების მიხედვით მოდიოდა ყველასთვის დამახასიათებელი სიცოცხლისადმი სწრაფით ანდა არ იყო ღმრთაებრივისაგან, როგორც წყეული არიანელები ამბობენ, ეს იქიდან ჩანს, რომ იესოს ოფლმა დაასხა და ისეთი ბრძოლები ჰქონდა, რომ როგორც შემდგომაა ნათქვამი, მისი ოფლი სისხლის წვეთებად ეპკურებოდა მიწას. ვინაიდან მათზე, ვინც დაძაბული შრომობენ, ჩვეულებრივ ამბობენ, რომ მათ სისხლის ოფლი სდით, ისევე როგორც მათზე, ვინც მწარედ დარდობენ, ამბობენ, რომ სისხლის ცრემლი სდით. სწორედ ამის საჩვენებლად, რომ მისგან დიოდა არა რომელიღაც წვრილი და თითქოსდა მოსაჩვენებლად მოგვრილი სითხე, არამედ ოფლის მსხვილი წვეთები ეცემოდა, მახარებელმა სინამდვილის გამოსახატად სისხლის წვეთები იხმარა. აქედან ცხადია, რომ ბუნება, რომელიც ოფლს გამოყოფდა და ბრძოლები ჰქონდა, ადამიანური იყო და არა ღვთაებრივი, ვინაიდან ადამიანური ბუნებისთვის დაშვებული იქნა განეცადა ამგვარი მდგომარეობანი და იგი განიცდიდა, რათა, ერთი მხრივ, ეჩვენებინა, რომ მისი ადამიანობა არ იყო მოჩვენებითი, ხოლო მეორე მხრივ - მიზანი დაფარული, რათა ემკურნალა ზოგადადამიანური შიშისათვის, რათა დაეძლია იგი საკუთარ თავში და დაემორჩილებინა ღვთაებრივი ნებისათვის. ვინმეს შეუძლია თქვას, რომ სხეულიდან გამოყოფილი და მიწაზე დაცემული ოფლი ნიშნავს, რომ ჩვენი ბუნების გამხნევებასა და განმტკიცებასთან ერთად ქრისტეში, ისპობა სათავეები ამ შიშისა ჩვენში, იქცევა წვეთებად და ცვივა ჩვენგან. ვინაიდან ეს რომ არ ჰქონოდა მას მხედველობაში, ანუ სურვილი ჩვენი ადამიანური შიშის კურნებისა, არ გაოფლიანდებოდა ასე, თუნდაც ძლიერ მშიშარა და სულმოკლე ყოფილიყო. „და ეჩუენა მას ანგელოზი ზეცით, განაძლიერებდა მას“. და ეს ჩვენი ნუგეშისცემისთვისაა, კერძოდ: რათა ჩვენ გავიგოთ განმამტკიცებელი ძალა ლოცვისა და გავიგებთ რა, მას მივმართოთ უბედურების შემთხვევაში. ამასთან ერთად სრულდება მოსეს წინასწარმეტყველებაც, თქმული დიად სიმღერაში: „და განაძლიერებდით მას ყოველნი ანგელოზნი ღმრთისანი“ (მეორ. სჯულ. 32, 43). ზოგიერთნი კი მის სიტყვებს ასე ხსნიდნენ, რომ მას მოევლინა ანგელოზი, განადიდებდა მას და ამბობდა: შენი არს უფალო სიმტკიცე! ვინაიდან შენ სძლიე სიკვდილსა და ჯოჯოხეთს და განათავისუფლე ადამიანთა მოდგმა. ეს ასეა. ის კი, ჰპოვა რა მოწაფენი მძინარენი, ეუბნება მათ და თან არწმუნებს, რომ ილოცონ განსაცდელთა ჟამს, რათა არ იძლიონ მათგან. ვინაიდან არ ცდუნდე ნიშნავს, ვერ გშთანთქას საცდურმა. არ დაემორჩილო მის ძალას. ან უბრალოდ გვიბრძანებს ვილოცოთ, რათა დაცული იყოს ის, რაც ჩვენი კუთვნილებაა და რაიმე უსიამოვნება არ შეგვხვდეს. ვინაიდან თავად ჩავიგდოთ თავი საცდურებში ნიშნავს უაზრო მამაცობას და სიამაყეს. მაშ როგორღა ამბობს იაკობი: „ყოველივე სიხარულად შეჰრაცხეთ ძმანო ჩემნო, რაჟამს განსაცდელსა შესცვივეთ პირად-პირადსა? (1, 2) რა არის ეს? ხომ არ ვეწინააღმდეგებით საკუთა თავს? არა, რადგან იაკობს არ უთქვამს: ჩაიგდეთ თავი საცდურებში, მაგრამ როდესაც მოიწევა, ნუ დაეცემით სულით, არამედ ყოველივე სიხარულით შერაცხეთ და ოდესღაც უნებური, ნებსითი გახადეთო, ვინაიდან უკეთესია თუკი საცდურები არ მოიწევა, მაგრამ თუ უკვე მოიწია, რა საჭიროა უაზრო მწუხარება? მაჩვენე წმინდა წერილში ადგილი, სადაც სიტყვა-სიტყვით იყოს ნაბრძანები ვილოცოთ საცდურებში ჩავარდნისათვის, მაგრამ შენ ვერ მიჩვენებ. ვიცი რომ საცდური ორი სახისაა და ზოგიერთნი მოვალეობად თვლიან ილოცონ, რათა არ ჩავარდნენ საცდურებში. გულისხმობენ იმ საცდურებზე, რომელნიც სულზე იმარჯვებენ. მაგალითად მრუშობის საცდური, მრისხანების საცდური. ხოლო ყოველივე სიხარულით უნდა შევრაცხოთ, როდესაც სნეულებებსა და სხეულებრივ საცდურებს ვექვემდებარებით. ვინაიდან რა ზომითაც გარეშე ესე კაცი ჩუენი განიხრწნების, იმ ზომით შინაგანი განახლდების დღითი დღედ ( 2 კორ. 4, 16), თუმცა ვიცი მე ეს, მაგრამ ვამჯობინებ იმას, რაც უფრო ჭეშმარიტია და ახლოა წინამდებარე მიზანთან.

47. და ვიდრე იგი ამას იტყოდაღა, აჰა ერი და, რომელსა ერქუა იუდა ისკარიოტელი, ერთი ათორმეტთაგანი, წინა-უძღოდა მათ და მიეახლა იესუს ამბორის-ყოფად მისა, რამეთუ ესე სასწაული მიეცა მათა და ჰრქუა: რომელსა მე ამბორს-უყო, იგი არს. 48. ხოლო იესუ ჰრქუა მას: იუდა, ამბორის-ყოფითა მისცემა ძესა კაცისასა? 49. იხილეს რაჲ მისთანათა მათ საქმე ესე, ჰრქუეს მას: უფალო, უკუეთუ მოვსრნეთ ესენი მახჳლითა? 50. და სცა ვინმე მათგანმან ერთმან მონასა მღდელთ-მოძღურისასა და წარჰკუეთა ყური მისი მარჯუენე. 51. მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: აცადეთ აქამომდე, და შეახო ჴელი ყურსა მისსა და განკურნა იგი. 52. ჰრქუა იესუ მოსრულთა მათ მის ზედა მღდელთ-მოძღუართა და ერისთავთა ტაძრისათა და ხუცესთა: ვითარცა ავაზაკსა ზედა გამოსრულ ხართ მახჳლითა და წათებითა. 53. დღითი-დღე ვიყავ მე თქუენ თანა ტაძარსა მას შინა, და არა განჰყავთ ჴელი ჩემ ზედა; არამედ ესე არს ჟამი თქუენი და ჴელმწიფებაჲ ბნელისაჲ.

იუდამ, იესოზე მომავალთ, ნიშნად ამბორი მისცა, მაგრამ რომ არ შემცდარიყვნენ იმის გამო, რომ ღამე იყო, შორიდან არ მიუთითა. იმისათვის, რომ იესო თვალთ არ მიეფაროს, ისინი მოდიან სანთლებითა და ლამპრებით. უფალი რაღას იქმს? იგი უშვებს თავისთან ამ სამტრო ამბორით და ცეცხლის ისრები არ ცვივა უმადურსა და მზაკვარზე! ასე გვასწავლის უფალი ურისხველობას ამგვარ ვითარებებში. იგი მხოლოდ საყვედურით ეუბნება: „იუდა, ამბორის-ყოფითა მისცემა ძესა კაცისასა?“ ნუთუ არ შეგრცხვება თავად ამბორის ღალატის სახეობისა? რა საჭიროა მეგობრულ ამბორს ღალატი შეურიო, საქმე სამტრო? და ან ვის გასცემ? „ძესა კაცისასა“, ანუ მორჩილს, მდაბალსა და შემწყნარებელს, შენი გულისთვის განკაცებულს და ამასთან, ჭეშმარიტად ღმერთს. ამას იმიტომ ეუბნება, რომ უკანასკნელ დრომდე მისდამი სიყვარულითაა ანთებული. ამიტომაც არ აწყენინა მას, არ უწოდა მას არაადამიანი და უკიდურესად უმადური, არამედ საკუთარი სახელი უწოდა: „იუდა“ და საყვედურსაც არ ეტყოდა, ესეც მის გამოსწორებას რომ არ ემსახურებოდეს, მისი სურვილის შემთხვევაში. ვინაიდან მან ეს გააკეთა და როგორც ჩანს, უსაყვედურა იმისათვის, რათა იუდას არ ეფიქრა, რომ იგი მიეფარება, არამედ რათა თუნდაც ახლა, აღიარებს რა მას მეუფედ, როგორც ყოვლის მცოდნეს, დაეცეს მის წინაშე და შეინანოს. უფალმა იცოდა, რომ იუდა გამოუსწორებელია, მაგრამ მაინც თავისას იქმოდა, ისევე როგორც მისი მამა იქმოდა ძველ აღთქმაში; იცოდა, რომ ებრაელები არ მოუსმენდნენ, მაგრამ მაინც აგზავნიდა წინასწარმეტყველბს და ამასთანევე ჩვენც გვასწავლის იმავეს, კერძოდ: რომ არად ჩავაგდოთ შეურაცხყოფა დაცემულთა აღდგინებისას. მოწაფენი მოშურნეობით იღვსებიან და მახვილებს აშიშვლებენ. საიდან ჰქონდათ მათ ისინი? მათთვის ბუნებრივი იყო ჰქონოდათ ისინი, ვინაიდან მანამდე ცხვარი დაკლეს და სუფრიდან წამოვიდნენ. მაგრამ მხურვალე პეტრე საყვედურს იღებს, ვინაიდან უფლის განზრახვის საწინააღმდეგოდ გამოიჩინა მოშურნეობა. მაშინ, როდესაც სხვები ეკითხებიან, ხომ არ დავცეთო მახვილი, იგი არ უცდის დასტურს (როგორც ყველგან, იგი გულმხურვალე იყო მასწავლებლის მიმართ!), არამედ დაჰკრავს მახვილს მღვდელმთავრის მონას და მარჯვენა ყურს ჩამოათლის. ეს შემთხვევით არ მომხდარა, არამედ იმის ნიშნად, რომ მაშინდელი მღვდელმთავრები ყველანი მონებად იქცნენ, დაკარგეს მართლად სმენის უნარი. ვინაიდან მათ რომ ესმინათ მოსესი, ჯვარს არ აცვამდნენ უფალს დიდებისა (იოან. 5, 46). იესო უმთელებს ყურს, ვინაიდან სიტყვის დიადი ძალისათვის ნიშნეულია ურჩთა კურნება და მათთვის ყურის მიცემა სასმენელად. იესო სასწაულს აღასრულებს, რათა ყურზე აღსრულებული ამ ხილული სასწაულით უჩვენოს თავისი ურისხველობა და უკიდურეს შემთხვევაში, სასწაულით მაინც მიიყვანოს იმ აზრამდე, რომ თავი შეიკავონ გამძვინვარებისაგან, ეუბნება მღვდელმთავრებსა და ტაძრის „წინამძღვრებს“, ანუ წესრიგის დამცველებს, დაყენებულთ მღვდლების მოთხოვნების შესასრულებლად; ანდა წინამძღვრებს უწოდებს მათ, ვისაც ჩაბარებული ჰქონდათ ტაძრის აშნებისა და გამშვენების საქმეები. ეუბნება მათ: დღენიადაგ გასწავლიდით ტაძარში და თქვენ არ ისურვეთ ჩემი აყვანა. ახლა კი გამოხვედით ისე, როგორც ავაზაკის წინააღმდეგ. თუმცა, თქვენ ჭეშმარიტად იქმთ საქმეებს შესაფერისს ღამისა და მეუფება თქვენი არის მეუფება ბნელისა. ამიტომაც, თქვენ ზუსტად შეარჩიეთ ისეთი დრო, რომელიც ხელსაყრელია თქვენთვისაც და იმ საქმისთვისაც, რომელსაც აკეთებთ.

54. და ვითარცა შეიპყრეს იგი, წარიყვანეს და შეიყვანეს სახლსა მღდელთ-მოძღურისასა. ხოლო პეტრე მისდევდა შორით. 55. და აღაგზნეს ცეცხლი შორის ეზოსა მას და გარე მოასხდეს იგინი; დაჯდა პეტრეცა შორის მათსა. 56. და იხილა იგი მჴევალმან ვინმე მჯდომარე ნათელსა მას, მიჰხედა მას და თქუა: ესეცა მის თანა იყო. 57. ხოლო მან უვარ-ყო და თქუა: დედაკაცო, არა ვიცი იგი. 58. და მცირედრე შემდგომად იხილა იგი სხუამან და თქუა: და შენცა მათთანაჲ ხარ. ხოლო პეტრე თქუა: კაცო, არა ვარ მათთანაჲ. 59. და ვითარცა წარჴდა ჟამი ერთი, სხუაჲ ვინმე დაამტკიცებდა და იტყოდა: ჭეშმარიტად ესეცა მის თანავე იყო, და რამეთუ გალილეველ არს. 60. ხოლო პეტრე ჰრქუა მას: კაცო, არა ვიცი, რასა იტყჳ. და მეყსეულად, ვიდრე იტყოდაღა იგი ამას, ქათამმან იყივლა. 61. და მოიქცა უფალი და მიხედა პეტრეს. და მოეჴსენა პეტრეს სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ, რომელ ჰრქუა მას, ვითარმედ: ვიდრე ქათმისა ჴმობადმდე სამ-გზის უვარ-მყო მე. 62. და განვიდა გარე და ტიროდა მწარედ.

პეტრე, როგორც უფალმა იწინასწარმეტყველა, სუსტი აღმოჩნდა და უარყო მეუფე ქრისტე არა ერთხელ, არამედ სამჯერ და უარყო ფიცით, ვინაიდან მათე ამბობს: „მაშინ იწყო შეჩვენებად და ფიცად, არა ვიცი კაცი იგი“ (მათ. 26, 74). შესაძლოა მას დაეუფლა გაუბედაობა და იგი დატოვებულ იქნა გარკვეული დროით მისი კადნიერებისთვის, თითქოსდა ჭკუის სასწავლებლად, რათა ის სხვათა მიმართაც შემწყნარებელი ყოფილიყო. ვინაიდან ის ძლიერ მოშურნე იყო და რომ არ განბრძნობილიყო ამ გარემობით, ბევრ რამეში თვითნებურად და შემწყნარებლურად მოიქცეოდა. მაგრამ მაშინ ის ისე შეძრწუნდა, რომ დაცემასაც ვერ იგრძნობდა, უფალი რომ არ მობრუნებულიყო და შეეხედა მისთვის. ჰოი, სახიერებავ! თავადაა წარდგენილი სამსჯავროზე და მოწაფის ხსნაზე ზრუნავს და სამართლიანადაც, ვინაიდან თავად მსჯავრსაც იგი კაცობრიობის ხსნისთვის დაექვემდებარა. თავიდან მოწაფემ უარყო, შემდეგ კი მამალმა იყივლა. მან კვლავ უარყო, სამჯერაც კი და მამალმა მეორედაც იყივლა. ასე ზუსტად და დაწვრილებით აღწერს მარკოზი (თ. 14). და გადმოსცემს ამას, როგორც პეტრესგან გაგებულს, ვინაიდან იგი მისი მოწაფე იყო. ლუკამ კი, რამდენადაც ამის შესახებ ნათქვამია მარკოზთან, თქვა მოკლედ, წვრილმანების გარეშე და ლუკას სიტყვები არ ეწინააღმდეგება იმას, რაც მარკოზმა თქვა, ვინაიდან მამალს აქვს ჩვეულება ყოველ ჯერზე იყივლოს ორჯერ, ან სამჯერ. ამრიგად, პეტრე ადამიანური უძლურების და გამო ისეთ თავდავიწყებას მიეცა, რომ მამლის ყივილისაგან ვერ მოეგო გონს, არამედ იმის შემდეგაც, რაც მამალმა იყივლა, კვლავ უარყო და კიდევ ერთხელ, სანამ იესოს სახიერმა მზერამ არ მოიყვანა იგი ცნობაზე. „და განვიდა გარეთ და ტიროდა მწარედ“. მარკოზი ამბობს, რომ პეტრე პირველი უარყოფის შემდეგაც გამოვიდა (მარკ. 14, 68), შემდეგ ბუბევრივი იყო კვლავ დაბრუნებულიყო, რათა საბაბი არ მიეცა უფრო მეტი ეჭვისათვის, რომ იგი იესოსი იყო, როდესაც გრძნობაზე მოვიდა, მაშინ უკვე გამოდის და მწარედ ტირის. ხოლო ეზოში მყოფებმა რომ არ შენიშნონ, ამათგან უჩუმრად გამოდის. ზოგიერთნი, არ ვიცი რატომ, უგუნურ დაცვას იგონებენ პეტრეს სასარგებლოდ, თავხედურად ამბობენ რა, რომ პეტრემ არ უარყო, არამედ თქვა: მე არ ვიცი „კაცი“ იგი, ანუ ვიცნიბ მას, არა როგორც უბრალო ადამიანს, არამედ როგორც ღმერთს, რომელიც განკაცდა. ესეთი უაზრო დასკვნა სხვებს დავუტოვოთ, ვინაიდან ისინი უფალს მატყუარად წარმოაჩენენ, ეწინააღმდეგებიან სახარებისეული თხრობის ურთიერთკავშირსა და ვერაფრით შეძლებენ შეათანხმონ გადმოცემის თანმიმდევრულობა. და ან რა აქვს პეტრეს სატირალი, თუკი არ უარყო?

63. ხოლო კაცთა მათ რომელთა შეეპყრა იესუ, ეკიცხევდეს მას და სცემდეს. 64. და დაჰბურეს მას თავსა და სცემდეს პირსა და ჰკითხვიდეს და ეტყოდეს: წინაწარმეტყუელებდ, ვინ არს, რომელმან გცა შენ. 65. და სხუასა მრავალსა სიტყუასა ჰგმობდეს და იტყოდეს მისთჳს. 66. და ვითარცა განთენა დღე, შეკრბეს მოხუცებულნი ერისანი, მღდელთ-მოძღუარნი და მწიგნობარნი და აღიყვანეს იგი საკრებულოსა მას მათსა 67. და ეტყოდეს: უკუეთუ შენ ხარ ქრისტე, მითხარ ჩუენ. ჰრქუა მათ იესუ: უკუეთუ გითხრა თქუენ, არა გრწმენეს ჩემი; 68. და უკუეთუ გკითხო თქუენ, ვერაჲვე მომიგოთ მე გინა განმიტეოთ. 69. ამიერითგან იყოს ძე კაცისაჲ მჯდომარე მარჯუენით ძლიერებასა ღმრთისასა. 70. და ჰრქუეს მას ყოველთა: შენ უკუე ხარა ძე ღმრთისაჲ? ჰრქუა მათ იესუ: თქუენ იტყჳთ, ვითარმედ მე ვარ. 71. და მათ თქუეს: რაჲსაღა გჳჴმან მოწამენი? რამეთუ ჩუენ თჳთ გუესმის პირისაგან მაგისისა.

იესოსათვის ამის მოქმედნი იყვნენ ვიღაც მაგინებელი და მოუთოკავი ადამიანები; რადგანაც საჭირო იყო ეშმაკს არ დაეტოვებინა ბოროტების არცერთი სახეობა, არამედ მთლიანად გადმოენთხია იგი, რათა ჩვენს ბუნებას, ყოველმხრივ განწმენდილს, ეძლია ის და ფეხქვეშ გაეთელა. ვინაიდან უფალმა იმისათვის მიიღო ჩვენი ბუნება, რათა განემტკიცებინა იგი ეშმაკის ყველა მზაკვრობის წინააღმდეგ და ეჩვენებინა, რომ თავდაპირველადაც არ დამარცხდებოდა ადამი, მხნედ რომ ყოფილიყო, ამიტომაც, როდესაც მასზე ეშმაკისეული ბოროტების ყველა სახეობა გადმოინთხევა, იგი ითმენს, რათა ჩვენ შემდგომში განვმტკიცდეთ, გვეცოდინება რა, რომ ჩვენმა ბუნებამ სძლია ქრისტეში და არ შევდრკეთ არაფრის წინაშე, ერთი შეხედვით საწყენისა და მწარის. ამიტომაც იგი იტანს დაცინვასა და არის რა წინასწარმეტყველთა მეუფე, დასცინიან როგორც ცრუ წინასწარმეტყველს, ვინაიდან სიტყვები: „წინასწარმეტყველებდ, ვინ არს, რომელმან გცა შენ“ იქითკენაა მიმართული, რომ დასცინონ მას როგორც მატყუარას, რომელიც წინასწარმეყველების ნიჭს ითვისებს. ღამით მთვრალი მსახურები დასცინოდნენ და ბოროტისმეტყველებდნენ იესო ქრისტეს მიმართ. დღისით კი უხუცესნი და პატივცემული ადამიანები ეკითხებიან: ხომ არაა ის ქრისტე. იცის რა მათი აზრები, რადგან არ დაუჯერეს საქმეებს, რომელთაც უფრო მეტად შეეძლოთ მათი დარწმუნება, მით უფრო არ დაუჯერებენ სიტყვებს, ის ამბობს: „უკუეთუ გითხრა თქუენ, არავე გრწმენეს ჩემი“, ვინაიდან ისინი ხშირად ჩუმდებოდნენ კითხვების დასმისას, მაგალითად იოანეს ნათლობის შესახებ (მარკ. 11, 33), სიტყვებზე: „ჰრქუა უფალმა უფალსა ჩემსა“ (მათ. 22, 44), უძლურების სულით შეპყრობილი დედაკაცის შესახებ (ლუკ. 13, 11). როდის ისმინეთ ჩემი და ირწმუნეთ? როდის არ გაჩუმდით თქვენდამი დასმულ კითხვაზე? ამიტომაც გეტყვით მხოლოდ, რომ ამიერიდან აღარაა თქვენთან საუბრისა და ახნის დრო, თუ ვინ ვარ მე (ვინაიდან რომ მოგენდომებინათ, ჩემს მიერ აღსრულებული სასწაულებით შემიცნობდით), ამიერიდან კი განკითხვის დროა. თქვენ მიხილავთ მე, ძესა კაცისასა, მჯდომარეს „მარჯვენით ძლიერებასა ღმერთისასა“. ამის შემდეგ წესით უნდა შეშინებულიყვნენ, მაგრამ ისინი კი კიდევ უფრო შეიპყრო მრისხანებამ და სიშმაგისგან გონდაკარგულნი კითხულობენ: „შენ უკუე ხარ ძე ღმრთისაი?“ ის კი, მათი კითხვის შეუსაბამობაზე მითითებით, ზომიერ პასუხს იძლევა: „თქუენ იტყვით, ვითარმედ მე ვარ, უფალს სძულდა მათი მრისხანება და უშიშრად ესაუბრებოდა მათ. აქედან აშკარაა, რომ ჯიუტები ვერ იღებენ ვერანაირ სარგებელს იქიდან, რომ გამოეცხადათ საიდუმლოებანი, არამედ კიდევ უფრო მეტ განკითხვას ექვემდებარებიან. ამიტომაც უნდა დაფარო ისინი ასეთთაგან, ვინაიდან ეს უფრო მეტი კაცთმოყვარებაა.