ნეტარი თეოფილაქტე ბულგარელი
იოანეს სახარების განმარტება

თავი მეექვსე

1. ამისა შემდგომად წიაღჴდა იესუ წიაღ ზღუასა მას გალილეაჲსასა, რომელ არს ტიბერიაჲსაჲ. 2. და მისდევდა მას ერი მრავალი, რამეთუ ხედვიდეს სასწაულთა მათ, რომელთა იქმოდა უძლურთა ზედა. 3. და აღვიდა მთასა და მუნ დაჯდა მოწაფითურთ თჳსით. 4. და იყო მოახლებულ პასქაჲ, დღესასწაული იგი ჰურიათაჲ.

ამის შემდეგ გავიდა იესო გალილეის ანუ ტიბერიის ზღვის გაღმა. უამრავი ხალხი მოჰყვებოდა, რადგან იხილეს სასწაულები, რომლებსაც ის ახდენდა ავადმყოფებზე. იესო ავიდა მთაზე და იქ დაჯდა თავის მოწაფეებთან ერთად. იუდეველთა დღესასწაული, პასექი, ახლოვდებოდა.

იუდეველებთან მკაცრი საუბრის შემდეგ, რომელმაც გამოიწვია ამ ხალხში მრისხანება და შური უფლის მიმართ, იგი განეშორება ამ
ხალხს, რათა დააცხროს მათი სიძულვილი და მიდის ტიბერიადეს ზღვის გაღმა. ტბას უწოდებს ზღვას იმის გამო, რომ ღვთაებრივ წერილში წყლების ერთობლიობას ეწოდება ზღვები (დაბადება 1:10).
სხვანაირად რომ ვთქვათ: უფალი ერთი ადგილიდან მეორეზე იმიტომ გადადის, რათა ადამიანების განწყობა მის მიმართ იხილოს. ვინც ზარმაცი იყო, ადგილზევე რჩებოდა, ხოლო უფრო გულმოდგინენი – მიჰყვებოდნენ უფალს. თუმცა, უნდა ითქვას, რომ ისინი, ვინც ქრისტეს მიჰყვებოდა, არა მისი სწავლების მისაღებად და მოსასმენად მიჰყვებოდა, არამედ ფიზიკური განკურნებისთვის უფლის სასწაულების დახმარებით.
მათე მახარებელი აღწერს (7: 28-29) იმ ადამიანებს, რომლებიც მიჰყვებოდნენ ქრისტეს მისი სწავლების გამო, რადგან უკვირდათ მისი ახალი სწავლების გაგონება და თან, უფალი, როგორც ძალაუფლების მქონე, ისე ასწავლიდა მათ.
უფალი, თავის მოწაფეებთან ერთად ადის მთაზე; პირველ რიგში იმისთვის, რომ აღესრულებინა სასწაული. რამეთუ უფალს არ უყვარდა ქება-დიდება, ხოტბის შესხმა, განდიდება, ამიტომ ერიდებოდა ქალაქების შუაგულში სასწაულების მოხდენას, უმეტესად განმარტოებას ეძებს, დიდებისმოყვარეობას გაურბის და ამასვე გვასწავლის ჩვენ; მეორე რიგში, მთაზე იმიტომ ადის, რომ სურს თავის მოწაფეებს გაუმხილოს (გაანდოს) რაღაც საიდუმლო ამბავი.
უფალი უმეტესად ასე იქცეოდა, რადგან ვინც ასეთ ქადაგებებს ატარებს ხალხთან, თავისუფალი უნდა იყოს ყველანაირი შფოთისგან და ადგილიც ასეთი საქმიანობისთვის უნდა იყოს მშვიდი, ხმაურის გარეშე.
ახლოვდებოდა პასექი, ამბობს მახარებელი, იუდეველთა დღესასწაული. მაგრამ, რადგანაც იუდეველთა სიბოროტე და სიძულვილი სდევნიდა ქრისტეს, ამიტომ იგი არ მიდის პასექზე, რადგანაც უფალი აღარ ემორჩილებოდა დადგენილ ძველ კანონებს, ამიტომ იგი ნელ-ნელა აუძლურებს ძველ რჯულს.
ამასაც მიაქციე ყურადღება: ეს იყო იუდეველთა დღესასწაული და არა ქრისტეს დღესასწაული, როცა უფალი არ წავიდა ამ დღესასწაულზე, სადაც იყვნენ მხოლოდ იუდეველები.

5. აღიხილნა თუალნი თჳსნი იესუ და იხილა, რამეთუ მრავალი ერი მოვალს მისა. ჰრქუა ფილიპეს: ვინაჲ ვიყიდოთ პური, რაჲთა ჭამონ ამათ? 6. ამას რაჲ ეტყოდა, გამოსცდიდა მას, ხოლო თჳთ უწყოდა, რაჲ ეგულებოდა ყოფად. 7. ჰრქუა ფილიპე: ორასისა დრაჰკნისა პური ვერ კმა არს ამათა, რაჲთა კაცად-კაცადმან მცირედ რაჲმე მიიღოს. 8. ჰრქუა მას ერთმან მოწაფეთა მისთაგანმან, ანდრია, ძმამან სიმონ-პეტრესმან: 9. არს აქა ყრმაჲ, რომელსა აქუს ხუთი პური ქრთილისაჲ და ორი თევზი, არამედ ესე რაჲ არს ესოდენთა წინაშე?

იესომ გაიხედა და დაინახა, რომ უამრავი ხალხი მოდიოდა მასთან. ფილიპეს უთხრა: „სად ვიყიდოთ პურები, ამათ რომ ვაჭამოთ?“ ამას გამოსაცდელად ეუბნებოდა, თვითონ კი იცოდა, რასაც მოიმოქმედებდა. ფილიპემ მიუგო: „ორასი დინარის პური არ ეყოფათ, რომ თითოეულ მათგანს ცოტაოდენი მაინც ერგოს.“ მისმა ერთ-ერთმა მოწაფემ, ანდრიამ, სიმონ-პეტრეს ძმამ, უთხრა მას: „აქ არის ერთი ბიჭი, რომელსაც ხუთი ქერის პური და ორი თევზი აქვს, მაგრამ ამდენ ხალხს ეს რას ეყოფა?“

იესო იჯდა მოწაფეებთან ერთად და ესაუბრებოდა მათ ღვთაებრივ საგნებზე, როცა დაინახა, რომ დიდი რაოდენობის ხალხი მისკენ მიდიოდა, აღაპყრო თვალები და ფილიპეს ჰკითხა (და არა სხვას), რითი დავაპუროთ ამდენი ხალხიო?
რატომ მაინცდამაინც ფილიპეს ჰკითხა უფალმა საკვების შესახებ? რამეთუ, იგი, სხვებზე მეტად საჭიროებდა დარიგებას ქრისტესგას; ფილიპემ ცოტა მოგვიანებით უფალს ჰკითხა: „უფალო, გვიჩვენე მამა, და საკმარისია ჩვენთვის“ (იოანე 14:8). ამიტომ უფალი დიდი ხნით ადრე ამზადებს ფილიპეს და მას ეკითხება მრავალი ადამიანის დაპურების თაობაზე, და არა სხვას, რათა ცოტა მოგვიანებით, მან გულისხმაჰყოს ქრისტეს მიერ მოხდენილი დიდი სასწაული.
უფალი ეკითხება ფილიპეს: „სად ვიყიდოთ პური, რომ ვაჭამოთ მათ?” ფილიპე ეუბნება უფალს: „ყველას რომ ცოტ-ცოტა ერგოს, 200 დინარის პურიც არ ეყოფა ამათ”.
უფალი წინდაწინ ალაპარაკებს ფილიპეს პურის ნაკლებობაზე, რათა იგი უკეთ მიხვდეს იმ სასწაულის სიდიადეს, რომელსაც ქრისტე მალე აღასრულებს.
როცა უფალი ეკითხება ფილიპეს: „სად ვიყიდოთ პური, რომ ვაჭამოთ მათ?” ამით იგი სცდის ფილიპეს, თუ როგორი რწმენა აქვს მას ქრისტესი.
ეჭვსგარეშეა, რომ უფალი იმიტომ კი არ უსვამს შეკითხვას ფილიპეს, თითქოს მან, ყოვლისმცოდნემ, არ იცის მისი აზრები,არამედ იმისთვის, რომ სხვების წინაშე სურს, რომ გაცხადდეს ფილიპეს რწმენა. რამეთუ თვითონ, უფალმა იცოდა, რისი გაკეთებაც სურდა.
გამოსცადა რა ფილიპე რწმენაში, გაირკვა, რომ იგი არ იყო თავისუფალი ადამაინური უძლურებიდან (სისუსტისგან), ასეთივე მდგომარეობაში უფალი ხედავს ანდრია მოციქულსაც, ხოლო ანდრიას შეხედულება გაცილებით უფრო მაღლა იდგა – ფილიპეზე; ფილიპე ამბობს: რომ 200 დინარის პურიც არ ეყოფა ამდენ ხალხს დასანაყრებლად. ანდრია კი ამბობს, რომ აქ არის ერთი ბიჭი, რომელსაც აქვს 2 თევზი და ქერის 5 პური, მაგრამ ეს მცირედი ეყოფა კი ამდენ ხალხს? ამ შეკითხვით მან უფლის წინ უღირსი საქციელი ჩაიდინა, რადგანაც ანდრია ფიქრობდა, რომ ეს 5 პური რომ ყოფილიყო უფრო მეტი რაოდენობით, ქრისტეს შეეძლო გაცილებით მეტად გაემრავლებინა. მისი ასეთი აზრი არ იყო სწორი: რამეთუ უფალს შეეძლო არაფრისგან შეექმნა პური ხალხის დასანაყრებლად საკმარისი რაოდენობით.
შერცხვეთ მანიქეველებს, რომლებიც ამბობენ, რომ ყველაფერი, რაც შექმნილია, და ასევე პურიც, არის ნაწარმოები ბოროტი ღმერთისგან, და ამიტომაც, თუ ვინმე მიაწვდის მათ ოდესმე პურს, არასდროს ხელიდან-ხელში არ გამოართმევენ, არამედ უბრძანებენ, რომ შორიდან გადმოუგდონ, თვითონ კი დგანან და სწყევლიან პურის მომწოდებელს: „ვინც ეს პური დათესა, დე, თვითონაც გაიფანტოს! ვინც შენ (პურო) დაგფქვა, დე, თვითონაც დაეფქვას სხეული!” და სხვა ამისთანა. დე შერცხვეთ, ამათ, როცა გაიგებენ, რომ ქრისტემ, კეთილი ღმერთის ძემ, გაამრავლა პურები; ეს პურები რომ ყოფილიყო ბოროტი ქმნილება, კეთილი ღმერთი სიბოროტეს არ გაამრავლებდა, მით უმეტეს, რომ თვითონაც არ შეჭამდა ამ პურს!
შეიძლება, ვინმემ იკითხოს: ეს სასწაული (პურის და თევზის გამრავლების) და ის, მეორე სასწაული, რომელიც მათე მახარებელმა აღწერა (მათე თავი 14), ერთი და იგივეა, თუ არა? მე გეტყვით, რომ ერთი და იგივეა.
თუკი იქ, მათესთან, მოწაფეები მოდიან იესოსთან და ახსენებენ, რომ ხალხი გაუშვას, აქ თვითონ იესო ეკითხება ფილიპეს – რითი დააპურონ ხალხი? და ჩვენ ეს არ უნდა გაგვიკვირდეს.

10. ჰრქუა მათ იესუ: დასხით კაცები ესე. და იყო თივაჲ ფრიად ადგილსა მას, და დასხდა კაცები იგი, რიცხჳთ ვითარ ხუთ ათას ოდენ. 11. და მოიხუნა იესუ პურნი იგი და ჰმადლობდა და მისცემდა მოწაფეთა, და მოწაფენი მისცემდეს ერსა მას, რომელნი-იგი დასხდეს. ეგრეცა თევზთა მათგანი, რაოდენი-იგი უნდა მათ. 12. და ვითარცა განძღეს, ჰრქუა მოწაფეთა თჳსთა: შეკრიბეთ ნეშტი ეგე ნამუსრევი, რაჲთა ნუმცა რაჲ წარწყმდების. 13. ხოლო მათ შეკრიბეს და აღავსეს ათორმეტი გოდორი ნამუსრევითა ხუთთა მათ პურთაგან ქრთილისათა, რომელ-იგი დაუშთა მათ, რომელთა-იგი ჭამეს.

უთხრა იესომ: „უთხარით ხალხს, დასხდნენ.“ ხოლო იმ ადგილზე დიდძალი ბალახი იყო, რიცხვით ხუთი ათასამდე კაცი დაჯდა. იესომ აიღო პურები, მადლი შესწირა და ჩამოურიგა მოწაფეებს, მოწაფეებმა კი იქ მსხდომთ, ასევე თევზიც, ვისაც რამდენი უნდოდა. როცა გაძღნენ, უთხრა თავის მოწაფეებს: მოაგროვეთ მონარჩენი ნატეხები, რომ არაფერი არ დაიკარგოს.“ მოაგროვეს და აავსეს თორმეტი გოდორი იმ ხუთი ქერის პურის ნატეხებით, რაც ჭამის შემდეგ დარჩა.

იესო უბრძანებს მოწაფეებს, რომ ხალხი უცბად დამსხდარიყო, თითქოს საჭმლის მაგიდა უკვე გაშლილი იყო. უწინ მოწაფეებს არ სწამდათ, ხოლო ახლა კი მზადყოფნაში იყვნენ, რათა უფლის დიდი სასწაული ეხილათ და ხალხს მოუწოდებდნენ, რათა დამსხდარიყვნენ ბალახზე.
მახარებელი ამბობს, რომ იმ დროს იყო იუდეველთა პასექი, რომელიც აღინიშნებოდა გაზაფხულის პირველ თვეს. წმიდა იოანე ითვლის მხოლოდ მამაკაცებს; ამით ის მიჰყვება კანონიერ ადათს. რამეთუ, მოსეც ჩამოთვლიდა-ხოლმე ერს, მხოლოდ მამაკაცებს, 20 წლიდან ზემოთ, ხოლო არც ერთი ქალის სახელს იგი არ ახსენებდა (რიცხვთა 26). წერილი ამით გვაჩვენებს, რომ ყველაფერი მამრობითი და ყმაწვილკაცური ძვირფასია და ღირსეულია ღმერთის წინაშე.
იესომ აიღო პურები და მადლობდა ღმერთს. ამითი მან გვასწავლა, რომ საჭმლის მიღების წინ ჩვენც უფალს მადლობა უნდა შევწიროთ. ასევე, მადლობის შეწირვით უფალი იქ მყოფ ადამიანებს აჩვენებს და თან ასწავლის, რომ იგი ღმერთის მოწინააღმდეგე კი არ არის, არამედ იგი მოვიდა დედამიწაზე თავისი მამის, მამა-უფლის ნებით და რასაც იგი აკეთებს, მამის ნებით აკეთებს. როცა იესო მარტო (ცალკე) ახდენს სასწაულებს, იგი დიდ სასწაულებს ახდენს. მაგრამ როცა სასწაულებს მრავალი ადამიანის წინაშე ახდენს, მაშინ თვალებს აღაპყრობს ხოლმე ზეცისკენ – მამისკენ.
ზოგიერთების აზრით, იესო იმისთვისაც მადლობას სწირავს მამას, რათა სანამ სატანჯველების დათმენის დრო მოუვიდოდა, დაფარულიყო ამ ქვეყნიერების მთავრის თვალთაგან და დევნისგან.
უფალი დაუშვებს, რომ მას შემდეგ, რაც 5 000 კაცმა მიიღო საკმარისი რაოდენობით პურიც და თევზიც და დანაყრდნენ, დარჩა საკმაოდ დიდი რაოდენობა პურის (12 დიდი გოდორი), ეს ქრისტემ თავისი თავის განსადიდებლად კი არ დაუშვა, არამედ ამდენი ადამიანის დანაყრება, რომ ვინმეს მოჩვენება არ ჰგონებოდა, არამედ ყველას ნათლად დაენახა, რომ მრავალი ათასი ადამიანი ჭეშმარიტად დანაყრდა და ამასთან ერთად, კიდევ ძალიან ბევრი დარჩა ნარჩენები. ამის გამო, უფალი უბრძანებს შეკრიბონ პურის ნატეხები, რათა მოწაფეებმაც და იქ მყოფმა ხალხმაც, არასდროს დაივიწყონ ეს უდიდესი სასწაული ქრისტესი!
უფლის დაშვებით, დარჩა თორმეტი გოდორი პურის ნატეხი, მოციქულთა რაოდენობის მიხედვით, იმისთვის, რომ ქრისტეს თითოეულ მოციქულს, მათ შორის იუდასაც, შეეკრიბა დარჩენილი პური, ჩაეყარა თავის გოდორში, რათა როცა ისინი მთელი ქვეყნიერების მასწავლებლები გახდებოდნენ, უფლის ეს უდიდესი სასწაული არ დავიწყებოდათ.
ამ დიდი სასწაულით მიენიშნათ მოციქულებს, რომ მათი მასწავლებელი ღმერთია!
სამწუხაროდ, იუდამ, თავისი სიბოროტის გამო, ვერავითარი სარგებელი ვერ მიიღო ვერც ამ საუფლო, დიდი სასწაულიდან და ვერც ქრისტეს დიდი სიყვარულიდან.
თუმცა, ხალხს არც უფიქრია ამ სასწაულიდან რაიმე სარგებლის მიღება, და სამწუხაროდ, მაშინვე დაივიწყეს ეს დიდი, საუფლო სასწაული. აი, როგორი უგუნურია ხალხი!
ხოლო მოწაფეებმა კი მიიღეს სარგებელი ამ სასწაულიდან. ამ შემთხვევიდან ჩვენ ვსწავლობთ იმას, რომ არ უნდა გამოვიჩინოთ სულმოკლეობა მატერიალურ სივიწროვეში, თავი არ უნდა ავარიდოთ უცხო სტუმრების მიღებას და მოწყალების გაცემას, უნდა გვწამდეს ის, რომ თუ ერთი პური მაინც გვექნება, ყოვლისშემძლე უფალს ძალუძს ამ ერთი პურიდანაც გაამრავლოს, ისევე, როგორც 2 პურიდან ხუთი ათასი ადამიანი დააპურა და კიდევ ბევრი დარჩა პურის ნარჩენი.
სხვანაირად რომ ვთქვათ: როდესაც უფალმა ზურგი აქცია იერუსალიმს, როგორც წინასწარმეტყველებმა თქვეს: „მივატოვე ჩემი სახლი, დავაგდე ჩემი სამაკვიდრო“ (იერ. 12:7), იგი გადადის წარმართულ გალილეაში და ესაუბრება წარმართ გალილეველებს და მრავალი ადამიანი (ერი) მიჰყვება ქრისტეს.
იგი ადის ,,მთაზე”, ჯვარზე, რათა ყველანი მოიზიდოს თავისკენ, ზეცისკენ, ღვთისთვის საკადრის დიდებაში. რამეთუ, როგორც ჩვენ მისი ზეცად ამაღლების შემდგომ, ვადიდებთ მას, როგორც ღმერთს და არა როგორც უბრალო ადამიანს, ამიტომ ითქმის, რომ უფალი ავიდა მთაზე; „მთის“ მნიშვნელობით იგულისხმება უმაღლესი აზრი ქრისტეზე.
უფალი გვაძლევს ჩვენ ხუთ გონიერ პურს, რომლის მნიშვნელობის ქვეშ იგულისხმება ჩვენი ხუთი გრძნობა, რამეთუ ყოველ გრძნობას აძლევს უფალი მისთვის საჭირო პურს, ანუ სწავლებას, როგორც ამას პავლე მოციქული ამბობს: „ეკლესიაში მირჩევნია მხოლოდ ხუთი სიტყვა წარმოვთქვა გონებით“ (1 კორინთ. 14:19), ე.ი. ხუთი გრძნობის გამოსასწორებლად. მაგრამ ჩვენ არ შეგვიძლია შევჭამოთ ყველა ეს ხუთი სიტყვა, და ამიტომ გვრჩება ნარჩენებიც. რამეთუ არც ერთ ჩვენგანს არ შეუძლია დაიტიოს ქრისტეს მთელი საიდუმლო სწავლება.
ის, რაც ჩვენთვის, უხეშებისთვის, მიუღწეველი და დაუტევნელია, მოციქულებმა დაიტიეს თავის მართალ სულებში ისე, როგორც ზოგიერთ გოდორში, რომელიც კეთდება პალმის ტოტებისგან, ხოლო „მართალი, ვითარცა ფინიკი აღყუავნეს..“ (ფს. 91:12).

14. ხოლო კაცთა მათ ვითარცა იხილეს სასწაული იგი, რომელ ქმნა იესუ, იტყოდეს: ესე არს ჭეშმარიტად წინაწარმეტყუელი, რომელი მოსრულ არს სოფლად. 15. ხოლო იესუ გულისჴმა-ყო, რამეთუ მოვიდოდეს წარტაცებად, რაჲთამცა ყვეს იგი მეფე, და განეშორა და წარვიდა მთად იგი ხოლო მარტოჲ.

მაშინ იესოს მიერ მოხდენილი სასწაულის მხილველმა ხალხმა თქვა: „ესაა ჭეშმარიტად ის წინასწარმეტყველი, რომელიც წუთისოფელში უნდა მოსულიყო.“ რაკი იცოდა, რომ აპირებენ მოსვლას და მის შეპყრობას, რათა გაემეფებინათ იგი, იესო კვლავ განმარტოვდა მთაზე.

დააკვირდი, როგორ უყვართ ადამაინებს მუცელი. იმ დროს, როცა იესო აღასრულებდა უამრავ და საოცარ სასწაულებს, მაშინ ადამიანებს არ უკვირდათ არაფერი. ხოლო, როცა მან საკვები მისცა მათ, მაშინ ამბობენ: „ეს არის ის წინასწარმეტყველი“. უკვე მას აღარ ამტყუნებენ შაბათის დღის არდაცვაში, აღარ აგებენ შურს სჯულის დარღვევაში, მაგრამ იმისთვის, რომ პური აჭამა და დააპურა უფალმა ამდენი ხალხი, მას უდიდეს წინასწარმეტყველად და პიროვნებად თვლიან და ამქვეყნიური მეფობის ღირსადაც რაცხავენ. ამის გამგონე უფალი ტოვებს ამ ხალხს და ამ საქციელით ჩვენც გვასწავლის არაფრად ჩავაგდოთ ამქვეყნიური ღირებულებები. იგი მარტო, მოწაფეების გარეშე განმარტოვდება მთაზე, ამით მას სურს, რათა გამოსცადოს თავისი მოწაფეების (მოციქულების) სიყვარული მის მიმართ და ნახოს, გადაიტანენ, თუ არა მასთან განშორებას.

16. და ვითარცა შემწუხრდა, შთავიდეს მოწაფენი მისნი ზღუად. 17. და შევიდეს ნავსა და მოვიდოდეს წიაღ ზღუასა მას კაპერნაუმდ. და ვითარ შე-ოდენ-რიჟუდებოდა, და არღა მოსრულ იყო მათა იესუ, 18. და ზღუაჲ იგი ქარისაგან დიდისა აღიძრვოდა. 19. და შე-ოდენ-სრულ იყვნეს ვითარ ოც და ხუთ უტევან გინა ოც და ათ, იხილეს იესუ, ვიდოდა რაჲ ზღუასა ზედა; და მოეახლა რაჲ ნავსა მას, შეეშინა მათ. 20. ხოლო თავადმან მან ჰრქუა მათ: მე ვარ, ნუ გეშინინ! 21. უნდა მათ, რაჲთამცა შეიყვანეს იგი ნავსა მას. და მეყსეულად იპოვა ნავი იგი ქუეყანასა მას, ვიდრეცა მივიდოდეს.

როდესაც მოსაღამოვდა, მისი მოწაფეები ზღვაზე ჩავიდნენ. ავიდნენ ნავზე და გაემართნენ ზღვის გაღმა, კაპერნაუმისკენ. ჩამობნელდა და იესო ჯერაც არ მისულიყო მათთან. ძლიერი ქარი ამოვარდა, ზღვა აღელდა. ოცდახუთი თუ ოცდაათი სტადიონი რომ გასცურეს, იხილეს ზღვის ზედაპირზე იესო ნავს უახლოვდებოდა და შეეშინდათ. მან კი უთხრა მათ: "მე ვარ, ნუ გეშინიათ". უნდოდათ ნავზე აეყვანათ იგი, და ნავი მამინვე იმ მიწაზე აღმოჩნდა, სადაც მიდიოდნენ.

მოწაფეები ელოდნენ უფალს საღამომდე, ეგონათ, რომ მოვიდოდა. როდესაც იესო აღარ მოვიდა, მისი სიყვარულით გულანთებული მოწაფეები ჯდებიან ნავში და მიემგზავრებიან მის მოსაძებნად.
მახარებელი იოანე არც თუ შემთხვევით, და არც უბრალოდ, მიგვითითებს დროზე: „შებინდდა“, მერე ამბობს: „ჩამობნელდა“, ამის თქმით, მახარებელი ხაზს უსვამს იმას, რომ თუმცა უკვე გვიანი იყო, მაგრამ მოწაფეები, მიუხედავად ამისა, უფლის დიდი სიყვარულის გამო , მიდიან მის მოსაძებნად. '
იოანე ამბობს: „ზღვაზე ძლიერი ქარი ქროდა და ზღვა ბობოქრობდა“.
უფალი დაუშვებს, რომ მისმა მოწაფეებმა გამოსცადონ ზღვაზე გრიგალი იმისთვის, რათა გრიგალის შემდეგ ჩამოდგეს დიდი სიმშვიდე ქრისტეს წყალობით. იესოს სურს, რომ ამ მოვლენის შესახებ მისი მოწაფეების გულში ჩაიბეჭდოს წარუშლელი შთაბეჭდილება. როცა მოწაფეები იმყოფებოდნენ დაღუპვის საშიშროების ქვეშ, ქრისტე ზღვაზე ფეხით მავალი, მიუახლოვდა ნავს. მოწაფეებს შეეშინდათ. იესო, თავისი სიტყვით – ,,მე ვარ, ნუ გეშინიათ”, გააგდებს მათგან შიშს და ზღვაზე ჩამოაყენებს დიდ სიმშვიდეს, ამგვარად, უფალი ორმაგ მშვიდობას ანიჭებს: – თავისი მოწაფეების სულში თრგუნავს მათ ადამიანურ შიშს და ამშვიდებს მათ, ასევე, ზღვაზეც გრიგალს დააცხრობს და აქაც, სიმშვიდე ისადგურებს.
მოციქულებს სურდათ, უფალი თავიანთ ნავში აეყვანათ, მაგრამ იგი შეგნებულად არ ჯდება, რადგან აქვს სურვილი ამ ორ სასწაულზე უფრო დიდი სასწაული მოახდინოს.
შეხედე, სამი დიდი სასწაული მოახდინა უფალმა:
I) ზღვაზე როცა ფეხით გაიარა,
2) გრიგალი ქარი მოათვინიერა, ჩააყენა;
3) ნავი მოწაფეებთან ერთად უცბად მიადგა იმ ნაპირს, საითაც მიცურავდნენ ისინი, თუმცა, ზღვის ეს ნაპირი საკმაოდ შორს იყო:
დღესაც, ბევრი ჩვენგანი იმყოფება აზრობრივ სიბნელეში და არის დიდი საშიშროება, ჩვენი დაღუპვისა აზრობრივ ზღვაში; მაგრამ მოვუხმოთ უფალს და ჩვენ სრულიად ვიქნებით გამოხსნილნი უბედურებათაგან.
თუ ზოგიერთი ჩვენი მაცთუნებელი – ბოროტი სულები ან ბოროტი ადამიანები გვგვრიან შიშს და ამ შიშით სურთ მათ ჩვენი შერყევა, დაჩაგვრა, ჩვენ მოვუსმინოთ უფალს, რომელიც გვიხმობს: „ეს მე ვარ, ნუ გეშინიათ!“ ქრისტეს სიტყვებს გააჩნიათ დიდი ძალა და მნიშვნელობა: ყველანაირი შიში ქრება, ამიტომ ნუ გეშინიათ იმის, რას გაივლის.
უფლის სიტყვა – „მე ვარ”, ნიშნავს ე. ი. ყოველთვის ვარ; და როგორც ღმერთი, მე ვარ ის, რომელიც არის ყოველთვის, ჩემს რწმენას ნუ უღალატებთ ნურაფრისთვის, რაც დროებითია.
როდესაც ადამიანის გონება გადაიღლება (სატანჯველებისგან), მაშინ, უცებ, ღმერთისგან ხსნა მოგვევლინება. უფალი მოგვიწოდებს, მისკენ ვისწრაფოთ, ერთადერთი მაცხოვრისკენ, და არა ჩვენს თავს მივაწეროთ ჩვენი ცხოვნების საქმე!
თუ ჩვენ ვისურვებთ, რომ ჩვენს ნავში ჩავსვათ უცბად ქრისტე ღმერთი, ე. ი. ჩვენს გულში დავიმკვიდროთ ქრისტე, მაშინ ჩვენ უცებ მოვხვდებით იმ მიწაზე, რომლისკენაც ვისწრაფით. ეს რომელი მიწაა? ეჭვს გარეშეა, რომ ეს მიწა არის აღთქმული – ზეცა, სასუფეველი ცათა, სადაც ბინადრობენ უწყინარი, მშვიდი ადამიანების სულები, რომლებმაც სძლიეს ყოველგვარ სიბოროტეს.

22. ხვალისაგან ერი იგი რომელი დგა წიაღ ზღუასა მას, უწყოდეს, რამეთუ სხუაჲ ნავი არა იყო მუნ, გარნა ერთი იგი ხოლო, რომელსა შესრულ იყვნეს მოწაფენი იესუჲსნი, და რამეთუ არა შევიდა იესუ მოწაფეთა თანა ნავსა მას, არამედ მოწაფენი ხოლო მისნი შევიდეს. 23. მოვიდეს უკუე სხუანიცა ნავნი ტიბერიით, მახლობელად ადგილსა მას, სადა-იგი ჭამეს პური, რომელი-იგი აკურთხა უფალმან და ჰმადლობდა. 24. ვითარცა იხილა ერმან მან, ვითარმედ იესუ არა მუნ არს, არცა მოწაფენი მისნი, მოადგინეს მათ ნავები იგი და მოვიდეს კაპერნაუმდ და ეძიებდეს იესუს. 25. და პოვეს იგი წიაღ ზღუასა მას და ჰრქუეს მას: რაბი, ოდეს მოუხუედ აქა? 26. მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: ამენ, ამენ გეტყჳ თქუენ: მეძიებთ მე, არა თუ რამეთუ იხილენით სასწაულნი, არამედ რამეთუ სჭამეთ პურთა მათგან და განსძეღით.

მეორე დღეს ზღვის გაღმა მდგომმა ხალხმა დაინახა, რომ იქ სხვა ნავი არ იყო, გარდა ერთისა, რომელშიც მისი მოწაფეები ჩასხდნენ, და რომ არც იესო ჩამჯდარა ნავში თავის მოწაფეებთან ერთად, არამედ მხოლოდ მოწაფეებმა გაცურეს. სხვა ნავებიც მოვიდა ტიბერიიდან იმ ადგილის მახლობლად, სადაც ჭამეს პური მას შემდეგ, რაც უფალმა მადლი შესწირა. რაკი დაინახა ხალხმა, რომ იქ არც იესოა და არც მისი მოწაფეები, ჩასხდნენ ნავებში და მივიდნენ კაპერნაუმს იესოს საძებრად. როდესაც იგი ზღვის გაღმა ნახეს, უთხრეს მას: „რაბი, როდის მოხვედი აქ?“ მიუგო იესომ და უთხრა: „ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბენებით თქვენ: იმიტომ კი არ მეძებთ მე რომ სასწაული იხილეთ, არამედ იმის გამო, რომ პური ჭამეთ და გაძეხით“.

იესო ფეხით გადავიდა ზღვის ერთი ნაპირიდან – მეორეზე, ხალხი ეძებდა იესოს მეორე დღეს და როცა იხილეს, რომ მარტო ის ერთი ნავი მიმდგარიყო ნაპირზე, რომელშიც მხოლოდ მისი მოწაფეები ისხდნენ და იცოდა ხალხმა, რომ იესო ამ ნავში არ ჩამჯდარა, ისინი მიხვდნენ, რომ უფალმა ფეხით გადაიარა ზღვაზე და მოახდინა უდიდესი სასწაული.
მიხვდა რა ერი, ქრისტეს ამ უდიდეს სასწაულს, იშოვეს სხვა ნავები და გადაცურეს ზღვა და მიადგნენ კაპერნაუმს, სადაც იპოვეს კიდეც უფალი; ხალხი არც იჩოქებს მის წინაშე, არც ზღვაზე უფლისგან მოხდენილ სასწაულზე არაფერს არ კითხულობს, აღარც იმის სურვილი არა აქვთ, რომ იესო მეფედ გახადონ, არამედ უპატივცემულოდ ეკითხებიან: „რაბი, როდის მოხვედი აქ?” ამ ხალხს, რომლებიც უკვე ერთხელ ქრისტემ დაანაყრა, ამჟამადაც აქვთ სურვილი, რომ უფალმა კვლავ აჭამოს საჭმელი, როგორც ეს მოხდა უწინ.
ამის გამო, უფალი მათ კიცხავს და ეუბნება: „იმიტომ კი არ მეძებთ, რომ სასწაული იხილეთ, არამედ იმიტომ, რომ პური ჭამეთ და დანაყრდით“.
გთხოვ, დააკვირდე: მართალია, უფალი მათ ამხილებს, მაგრამ სასტიკად არ ექცევა; იგი არ ეუბნება ადამიანებს ასე: თქვე გაუმაძღარნო, ღორმუცელებო, არამედ ელაპარაკება მშვიდად, უწყინრად. რამეთუ, ქრისტეს სურს მათი გამოსწორება და გულების საიდუმლოებების მხილებით და გამჟღავნებით სურს ისინი დიდ რწმენაზე მოაქციოს.
უფლის მხილების მიზანი იყო იუდეველთა გამოსწორება, ქრისტეს რწმენაზე მათი მოქცევა. უფალი მათ ასწავლის სულის საცხოვნებელ სწავლებას და ეუბნება:

27. იქმოდეთ ნუ საზრდელსა წარსაწყმედელსა, არამედ საზრდელსა, რომელი ჰგიეს ცხორებად საუკუნოდ, რომელი ძემან კაცისამან მოგცეს თქუენ, რამეთუ ამას მამამან დაჰბეჭდა, ღმერთმან.

ნუ ირჯებით ხრწნადი საზრდოსათვის, არამედ იმ საზრდოსათვის გაისარჯეთ, რომელიც რჩება საუკუნო სიცოცხლისათვის, რომელსაც კაცის ძე მოგცემთ თქვენ, რადგან მას დაასვა ბეჭედი მამა ღმერთმა.“

უფალი ამბობს: თქვენ მეძებთ მე იმისთვის, რომ პური ჭამოთ და დანაყრდეთ, მაგრამ მთელი თქვენი დრო არ უნდა იყოს დაკავებული მუცლით, ე. ი. სულ იმაზე არ უნდა იფიქროთ, რა ჭამოთ, არამედ უმეტესი დრო სულის ცხოვნებას, სულიერ საქმეებს უნდა დაუთმოთ; უფალმა მიწიერ საკვებს ხრწნადი უწოდა.
ჩვენმა უფალმა იესო ქრისტემ ასე იმიტომ კი არ თქვა, თითქოს სურდა ადამიანებისთვის აეკრძალა ფიზიკური მუშაობა და სიზარმაცისკენ მოეწოდებინა: „რათა არ გაზარმაცდეს, რადგან მრავალი ბოროტება უსწავლებია მცონარობას“ (სიბრძნე ზირაქისა 33: 28). და თუ გსურს უფრო ზუსტად გამოთქვა აზრი, მაშინ იცოდე, რომ ხრწნადი საკვები ეწოდება სურვილს, როცა ადამიანს არ სურს მუშაობა, ანუ სიზარმაცე სურს.
ქრისტეს მიმდევარი უნდა შრომობდეს, რომ თავისი შრომით თვითონაც იარსებოს და სხვებსაც უწილადოს. რამეთუ, ამისთვის ჯილდო არის გამზადებული – ესაა მომავალი საუკუნო ცხოვრება.
ზოგი იტყვის: ქრისტე უარყოფს ფიზიკურ მუშაობას, რაც ცხადად ჩანს მისი სიტყვებიდან მართას მიმართ: „მართა, მართა, ბევრ რამეზე ზრუნავ და შფოთავ; მაგრამ საჭიროა მხოლოდ ერთი რამ. მარიამმა კი უკეთესი წილი ირჩია, რომელიც არ წაერთმევა მას” (ლუკა 10:41-34). და სხვა ადგილას კიდევ თქვა: „ნუ ზრუნავთ ხვალინდელი დღისათვის“ (მათე 6: 34). ასე განსჯიან ისინი, ვისაც მუშაობა არ უნდა (არ სურს).
რა უნდა ვუთხრათ? (რა ვუპასუხოთ?)
უნდა ვთქვათ ის, რომ ქრისტეს პასუხი მართას მიმართ სულ არ ნიშნავს იმას, რომ არ უნდა ვიმუშაოთ, არაფერი არ უნდა ვაკეთოთ და ვიყოთ უსაქმურები, ზარმაცები, არამედ მისის სიტყვები ნიშნავს, რომ უნდა ვიცოდეთ ყოველი საქმისათვის დრო. როცა არის დრო, ვისმინოთ უფლის სიტყვები, მაშინ ეს დრო საჭმლისათვის არ უნდა გამოვიყენოთ. მაშინაც, როცა ამბობს - „ნუ ზრუნავთ...“ უფალი არ უარყოფს ფიზიკურ შრომას, მაგრამ სხვა არის ზრუნვა, სხვაა საქმიანობა. შრომა. არსებობს ისეთი შემთხვევაც, როცა ადამიანი რაიმე საქმეს აკეთებს, მაგრამ სრულიად არ ზრუნავს ამ საქმეზე, მაშასადამე, უფალი გვასწავლის, რომ არ მივეჯაჭვოთ მიწიერ საგნებს, ვიშრომოთ ყოველდღე, არ ვიზრუნოთ იმაზე, რომ დღევანდელი შრომით ხვალისთვის დავმშვიდდეთ, არამედ ყოველდღიური შრომით მოვიპოვოთ საზრდო და არ ვიზრუნოთ ხვალინდელი დღისთვის.
არსებულ საკვებს უფალი უწოდებს საიდუმლო ზიარებას – ე.ი. ქრისტეს წმინდა ხორცთან შეერთებას, რომელიც ძე კაცისამ, რომელზედაც „მამამ თავისი ბეჭედი დაუსვა“, თვითონ მოგვცა ჩვენ; ამით ქრისტემ, დაამტკიცა ის, რომ იგი მამა ღმერთის ძეა! რადგან ძე არის მამის ხატება, სახე, ასევე ბეჭედიც, ანარეკლიც. ამიტომ ქრისტე დაბეჭდილია მამისგან, რადგანაც იგი არის მამის ხატება (მსგავსება და ბეჭედი).
ამიტომ, ამ სიტყვებს გააჩნიათ ასეთი აზრი: ეს, რომელიც გარეგნულად არის ძე კაცისა. დაბეჭდა მამამ, ე. ი. შვა ბეჭდით და თავისი ხატებით, რის დროსაც შენარჩუნებული იყო სრული უცვალებლობა და ბუნებრივობა, იგივეობა ქრისტესთან.

28. ჰრქუეს მას: რაჲ ვყოთ, რაჲთა ვიქმოდით საქმესა ღმრთისასა? 29. მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: ესე არს საქმე ღმრთისაჲ, რაჲთა გრწმენეს, რომელი-იგი მან მოავლინა. 30. და მათ ჰრქუეს მას: რასა სასწაულსა იქმ, რაჲთა ვიხილოთ და გურწმენეს შენი? რასა იქმ?

უთხრეს მას: „როგორ მოვიქცეთ, რომ ღვთის საქმენი ვაკეთოთ?“ მიუგო იესომ და უთხრა მათ: „ესაა საქმე ღვთისა, რომ ირწმუნოთ იგი, ვინც მან მოავლინა.“ ამაზე უთხრეს მას: „რა ნიშანს იქმ, რომ დავინახოთ და გერწმუნოთ? რას მოიმოქმედებ?

იუდეველებს სურთ ღმერთის საქმეების გაგება, არა იმიტომ, რომ აღასრულონ, არამედ იმისთვის, რომ საბაბი მიეცეთ ლაპარაკისათვის. თუმცა, უფალმა იცის, რომ ეს ხალხი (სამწუხაროდ) არ მიიღებს საუბრებით არავითარ სარგებლობას, მაგრამ მაინც, თავისი სწავლების საერთო სარგებლის გამო, უფალი მათ პასუხობს, რომ „ღმერთის საქმე ისაა, რომ იწამოთ მის მიერ მოვლინებული”. რწმენა ქრისტესი არის ჭეშმარიტად საღვთო საქმე, სრული საქმე, რომელიც მის მორწმუნეს ანათლებს; რამეთუ მართალი რწმენა ხელმძღვანელობს ყოველ მორწმუნეს ყოველი, კეთილი საქმის შესასრულებლად, ხოლო კეთილი მოღვაწეობა კი უნარჩუნებს ადამიანს რწმენას, ისევე, როგორც საქმეები რწმენის გარეშე მკვდარია, ასევე რწმენაც საქმეების გარეშე მკვდარია (იაკ 2:17, 2:26).
შეხედე, ადამიანების უმადურობას და უგრძნობელობას! მის შემდეგ, რაც იხილეს ამდენი სასწაული, ისევ სთხოვენ იუდეველები ქრისტეს რომ მოახდინოს სასწაულები და თან იმაზე დიდი, რომელიც იქნება ხუთი პურით ხალხის დაპურებაზე უფრო დიდი სასწაული. როგორც ღორმუცელები, ისევ სთხოვენ უფალს ასეთივე სასწაულს, რათა კვლავ თავიანთ მუცლებს ასიამოვნონ და გაძღნენ. ამის სამართლიანობა ნათლად ჩანს შემდეგი მონათხრობიდან.

31. მამანი ჩუენნი ჭამდეს მანანასა უდაბნოსა ზედა, ვითარცა წერილ არს: პური ზეცით მოსცა მათ ჭამად. 32. ჰრქუა მას იესუ: ამენ, ამენ გეტყჳ თქუენ: არა მოსე მოგცა თქუენ პური ზეცით, არამედ მამამან ჩემმან მოგცა თქუენ პური ჭეშმარიტი ზეცით. 33. რამეთუ პური ღმრთისაჲ არს, რომელი გარდამოჴდა ზეცით და მოსცა ცხორებაჲ სოფელსა. 34. ჰრქუეს მას: უფალო, მარადის მომეც ჩუენ პური ესე.

ჩვენი მამები მანანას ჭამდნენ უდაბნოში, როგორც დაწერილია: პური ზეციდან მისცა მათ საზრდოდ. უთხრა მათ იესომ: ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: მოსემ კი არ მოგცათ პური ზეციდან, არამედ მამაჩემი გაძლევთ ჭეშმარიტ პურს ზეციდან. რადგან ღვთის პური ისაა, რომელიც ზეციდან ჩამოდის და სიცოცხლეს აძლევს წუთისოფელს.“ მაშინ უთხრეს მას: „უფალო, მუდამ მოგვეცი ეს პური."

ჩვენ ტყუილად არ ვამბობდით, რომ იუდეველები სთხოვენ უფალს ახალ სასწაულს, როგორც მუცლის მონები. ასეთი იყო პურების სასწაული.
აი ეს ხალხი იხსენებს იმ დროს, როცა მოსემ ეგვიპტელების მონობიდან გამოიყვანა მათი წინაპრები და მოსეს ლოცვითვე ზეციდან როგორ იწვიმა მანანამ და როგორ ჭამეს უდაბნოში ეს პური მათმა წინაპრებმა. იმის გამო, რომ იუდეველებს აქვთ დიდი სურვილი კარგად დანაყრდნენ, ამიტომ ქრისტეს ახსენებენ უშუალოდ იმ სასწაულს, რომელიც მუცელთან არის დაკავშირებული. რას პასუხობს მათ უფალი ჩვენი იესო ქრისტე? მოსემ კი არ მოგცათ პური, არამედ მამაჩემი გაძლევთ ზეციდან ჭეშმარიტ პურს. მოსემ კი არ მოგცათ თქვენ ჭეშმარიტი პური, არამედ რაც მაშინ ხდებოდა, ის იყო პირველსახე იმისა, რაც ამჟამად ხდება.
მოსე წარმოადეგენდა – ღმერთის გარეგნულ სახეს, ისრაელელების ჭეშმარიტ ბელადს, ხოლო ზეციური პური - მანანა, წინასწარ მოასწავებდა ჩემს შესახებ.
უფალი ქრისტე თავის თავს იმიტომ კი არ უწოდებს ჭეშმარიტ პურს, თითქოს მანანა ცრუ პური იყო, არამედ, მანანა იყო წინასახე, აჩრდილი, რამეთუ მხოლოდშობილი ძე ღვთისა, დაბადებული ადამიანად, ჭეშმარიტი მნიშვნელობით არის მანანა, რომელიც არის გამაოგნებელი სიტყვა და მოსმენა ამისი.
მანანა ნიშნავს: „რა არის ეს?“ რამეთუ როცა ებრაელებმა დაინახეს თავიანთ კარვებთან დიდი რაოდენობით ჩამოცვენილი მანანა (პური), ამ ხილვით იყვნენ ძალიან გაკვირვებულები და გაოგნებულები, ისინი ხან ერთმანეთს უყურებდნენ, ხან მანანას პურს აკვირდებოდნენ და კითხულობდნენ – რა არის ეს?
და თვითონ უფალი, ძე ღვთისა, გახდა რა ადამიანი (ხორცით). იგი თვითონ არის ყველას გამაკვირვებელი მანანა, ისე, რომ ყოველი ადამიანი, გაურკვევლობაში მყოფი კითხულობს; რა არის ეს? როგორაა ღვთის ძეც და ადამიანის ძეც? ორი, ერთმანეთის მოწინააღმდეგე ბუნებიდან – ერთი პირი, როგორ? ეს რა საიდუმლოა?
მაშასადამე, ეს პური, რომელიც თავისი ბუნებით მომავალი სიცოცხლეა, ის არის ცოცხალი ღმერთის ძე, რომელიც მისთვის დამახასიათებელი თვისებებით ყველაფერს აცოცხლებს. ისე, როგორც მიწიერი პური ამაგრებს ჩვენს სუსტ ბუნებას და არ აძლევს გახრწნის საშუალებას, ასევე ქრისტეც, წმიდა სულის მოქმედებით, აცოცხლებს ჩვენს სულს, და ასევე ჩვენს ხორცსაც ამაგრებს (ინახავს) უხრწნელებაში. რამეთუ, ქრისტესგან ადამიანის ბუნებას (არსებას) მომადლებული აქვს მკვდრეთით აღდგომა და სხეულების უხრწნელება. მაგრამ იუდეველებს, რომლებიც ჯერ კიდევ მთლიანად დაკავებულნი იყვნენ მუცლის და მიწიერი საკითხების გადაჭრით, ეს სიტყვები პურის შესახებ ესმოდათ, როგორც მიწიერ პურზე და ეუბნებოდნენ ქრისტეს: „უფალო, ნუ მოგვიშლი ჩვენ ამ პურს“. ასეთი ნათქვამით, ისინი თავს ისულელებდნენ და საკუთარ თავს ამხელდნენ.
ყოველთვის, როცა ისინი ეუბნებიან უფალს, მოგვეცი ჩვენ ასეთი პური, და ეს ერთი და ორი დღე არ გრძელდებოდა, ამას ამბობდნენ იუდეველები ვერცხლისმოყვარეობის გამო, რათა თვითონ არ უნდოდათ თავიანთი ფული დაეხარჯათ საჭმლის საყიდლად, არამედ უფლისგან მუქთად მიეღოთ საჭმელი პური.

35. ჰრქუა მათ იესუ: მე ვარ პური ცხორებისაჲ; რომელი მოვიდეს ჩემდა, არა შიოდის, და რომელსა ჰრწმენეს ჩემი, არასადა სწყუროდის. 36. არამედ გარქუ თქუენ, ვითარმედ: მიხილეთ მე და არა გრწამს. 37. ყოველი რომელი მომცა მე მამამან ჩემმან, ჩემდა მოვიდეს; და რომელი მოვიდეს ჩემდა, არა განვაძო გარე. 38. რამეთუ გარდამოვჴედ ზეცით, არა რაჲთა ვყო ნებაჲ ჩემი, არამედ ნებაჲ მომავლინებელისა ჩემისა მამისაჲ.

იესომ უთხრა: „მე ვარ პური სიცოცხლისა. ჩემთან მომსვლელს არ მოშივდება და ჩემს მორწმუნეს არასდროს მოსწყურდება. მე კი გითხარით, რომ კიდევაც მიხილავთ, მაგრამ არ იწამებთ. ყველაფერი, რასაც მამა მაძლევს ჩემთან მოვა. ჩემთან მოსულს გარეთ არ გავაძევებ. რადგან ზეციდან ჩემი ნების აღსასრულებლად კი არ ჩამოვედი, არამედ მისი ნებისა, ვინც მე მომავლინა.

რადგან იუდეველები, როგორც მიწიერები, ფიქრობენ, რომ უფალი მათ ელაპარაკება მიწიერ, საარსებო პურზე, და ამის გამო, დაჟინებით სთხოვენ, რომ ეს პური, საარსებოდ, ანუ გამოსაკვებად მისცეს მათ, ამის გამო, უფალი მათ ამხილებს და ეუბნება, რომ სანამ მათ (იუდეველებს) ეგონათ, რომ ქრისტე საკვებს, მიწიერ პურს ჰპირდებოდა, იქამდე ისწრაფოდნენ უფლისკენ, ხოლო როცა უფალმა თქვა: „მე ვარ პური სიცოცხლისა”, ამის შემდგომ, ეს ხალხი მას აღარ გაჰყვება. უფალმა არ თქვა – „მე ვარ საჭმელი პური”, არამედ თქვა – „მე ვარ პური სიცოხცლისა”.
რადგანაც, ყველაფერი მკვდარი იყო (სულიც, ხორციც), ამიტომ, ქრისტემ, თავით თვისით, ე. ი. თვითონ გაგვაცოცხლა. „სიცოცხლის პური“ - უბრალო პური არაა, ჩვეულებრივი პური არ არის, არამედ განსაკუთრებული, რომელსაც სიკვდილი ვერ ეხება.
ვისაც ასეთი პურის (ანუ ქრისტესი) სწამს, მას არ მოშივდება, იგი არ გამოცდის უფლის სიტყვის მოსმენის შიმშილს, მას არ მოსწყურდება იმ ადამიანებივით, ვისაც არ მიუღია მართლმადიდებლური ნათლობა წყლით და სულიწმიდით. რამეთუ მოუნათლავი განიცდის დიდ წყურვილს (სულითაც, ფიზიკურადაც).
უფალი უხსნის მათ, რომ ქრისტეს რწმენა - არ არის შემთხვევითი საქმე. არამედ ესაა ღმერთის საჩუქარი, ე.ი. ღმერთის წყალობა, რომელიც ეძლევა მამა-ღმერთისგან ისეთ ღირსეულ ადამიანებს, ვისაც გააჩნია ზნეკეთილი, მშვიდი გული. უფალი ამბობს: „ყველაფერი, რაც მომცა მამამ, ჩემთან მოვა“; ე. ი. იმ ადამიანებს ექნებათ ჩემი რწმენა, რომელასც მე მაძლევს ჩემი მამა: ხოლო თქვენი სახელები კი, იუდეველების, როგორც უღირსების, არ მომეცა მამაჩემისგან, ამიტომაც ვერ მოდიხართ ჩემთან. თქვენ სამწუხაროდ არ გაქვთ მართალი (წრფელი) გული, რათა ჩემმა მამამ და ღმერთმა შეგიყვაროთ და ჩემს რწმენაში მოგიყვანოთ.
„და ვინც ჩემთან მოვა, – ამბობს ქრისტე, – არ გავაძევებ“, ე. ი. არ დავღუპავ, არამედ ვაცხოვნებ და მივანიჭებ მრავალ წყალობას; „ვინაიდან, იმისთვის როდი ჩამოვედი ზეცით, რომ სხვა რაიმე გავაკეთო“, გარდა მამის ნების აღსრულებისა. ამას იმიტომ ამბობს, რომ ვინც ქრისტეს არ ღებულობს, ის ეწინააღმდეგება მისი ზეციური მამის ნებას.
ამ დროს, სად იმყოფება ნესტორი-მწვალებელი, რომელიც ამბობდა, რომ თითქოს აღდგომის შემდეგ მიეცა ქრისტეს ღვთაებრივობა? ნუთუ, არ გესმის, უბედურო, რომ ქრისტე ზეციდან ჩამოვიდა? ხოლო, ზეციდან ჩამოსული (გარდამოსული), უეჭველია, რომ უბრალო ადამიანი კი არ არის, არამედ ღმერთია! მაშასადამე, ქრისტე უბრალო ადამიანი კი არ არის, არამედ იგია პირველსაუკუნეთა ღმერთი, რომელმაც ადამიანური ხორცი შეისხა (შეიმოსა) უკანასკნელ ჟამს.

39. ხოლო ესე არს ნებაჲ მომავლინებელისა ჩემისა მამისაჲ, რაჲთა ყოველი რომელი მომცა მე, არა წარვწყმიდო მისგან, არამედ აღვადგინო იგი უკუანაჲსკნელსა მას დღესა. 40. რამეთუ ესე არს ნებაჲ მომავლინებელისა ჩემისაჲ, რაჲთა ყოველი რომელი ხედვიდეს ძესა და ჰრწმენეს მისი, აქუნდეს ცხორებაჲ საუკუნოჲ, და მე აღვადგინო იგი უკუანაჲსკნელსა მას დღესა.

ეს არის ნება იმისი, ვინც მე მომავლინა, რათა რაც მომცა, არაფერი დამეკარგოს, არამედ ყველაფერი აღვადგინო უკანასკნელ დღეს. „ჩემი მამის ნება ისაა, რომ ყველას, ვინც ძეს იხილავს და ირწმუნებს, საუკუნო სიცოცხლე ჰქონდეს, და მე აღვადგენ მას უკანასკნელ დღეს.“

უფალი ხშირად ამბობს – „მამამ მომცა“ იმისთვის, რომ იუდეველთა გულები გაალღვოს და თან სურს მიახვედროს, რომ ისინი არ არიან ღმერთის ამ მადლის ღირსები. რამეთუ მამაღმერთი თუკი აძლევს ქრისტეს რწმენას გულმართალ ადამიანებს, როგორც რაღაც უდიდეს რამეს, ხოლო იუდველებს ეს რწმენა არ გააჩნიათ, მაშინ, გამოდის, რომ მათ დაკარგეს ღმერთის ეს მადლი!
მაშ, ამბობს უფალი, ვინც მამამ მომცა, მათ არ დავღუპავ, ე.ი. ჩემს მორწმუნეებს, არამედ მათ აღვადგენ ბრწყინვალე აღდგომას, უკანასკნელ დღეს.
აღდგომა ორნაირია: ერთია საყოველთაო და მსოფლიო, რომლის დროსაც მკვდრეთით აღდგება ყველა ცოდვილი; ხოლო მეორენაირი აღდგომაა, როცა აღდგებიან მკვდრეთით მხოლოდ მართლები, რომლებიც აღტაცებულ იქნებიან ღრუბლებში და კადნიერებით, ჰაერში შეეგებებეიან უფალ ქრისტეს. ამ ბოლო აღდგომას წმიდა პავლე უწოდებს დედამიწიდან ამაღლებას. თუმცა ცოდვილები კი აღდგებიან სამარეებიდან, მაგრამ არ ამაღლდებიან დედამიწიდან - ჰაერში, არამედ დარჩებიან ქვემოთ მიწაზე, როგორც მსჯავრდადებულები.
ამიტომ, მართლები აღდგებიან მკვდრეთით, ამაღლდებიან კიდეც და ატაცებულნი იქნებიან ღრუბლებში უფლის შესახვედრად (1 თესალ. 4: 17), ხოლო ცოდვილები კი მხოლოდ აღდგებიან მკვდრეთით.
უფალი განმარტავს შემდეგი სიტყვების მნიშვენლობას: „რაც მამამ მომცა, არაფერს არ დავღუპავ“, – მეორენაირად: „ყველას, ვინც ხედავს ძეს და სწამს იგი, ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე”.
უფალი ხშირად ახსენებს საყოველთაო აღდგომას იმისთვის, რომ მიწიერ ადამიანებს არ ძალუძთ ღმერთის განგების განსაზღვრა მიწიერი საქმეების მიხედვით, რომ ადამიანებმა არ უნდა შეწყვიტონ სწრაფვა ქრისტიანული სათნოებების დასამკვიდრებლად იმის გამო, რომ ჩვენ, ცოდვილები, ვერ ვხედავთ ხშირად ჩვენი კეთილი საქმეების კეთილ ნაყოფს ამ ცხოვრებაში.

41. დრტჳნვიდეს მისთვის ჰურიანი იგი, რამეთუ თქუა: მე ვარ პური იგი, რომელი ზეცით გარდმოვჴედ, 42. და იტყოდეს: არა ესე არსა იესუ, ძე იოსებისი, რომლისა მამაჲ და დედაჲ ჩუენ ვიცით? ვითარ უკუე იტყჳს ესე, ვითარმედ: ზეცით გარდამოვჴედ? 43. მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: ნუ სდრტჳნავთ ურთიერთას. 44. ვერვის ჴელ-ეწიფების მოსლვად ჩემდა, უკუეთუ არა მამამან, მომავლინებელმან ჩემმან, მოიყვანოს იგი ჩემდა, და მე აღვადგინო იგი უკუანაჲსკნელსა მას დღესა.

იუდეველები დრტვინავდნენ მის გამო, რადგან თქვა: „მე ვარ პური, ზეციდან ჩამოსული.“ ამბობდნენ: „ეს იესო არაა, იოსების ძე, რომლის მამას და დედას ვიცნობთ? როგორღა ამბობს: ზეციდან ჩამოვედიო?“ მიუგო იესომ მათ: „ნუ დრტვინავთ ერთმანეთს შორის, არავის შეუძლია ჩემთან მოსვლა, თუ იგი მამამ, ჩემმა მომავლინებელმა, არ მოიყვანა მე მას აღვადგენ უკანასკნელ დღეს.

როცა უფალმა უთხრა იუდეველებს – „მე ვარ პური”, მაშინ მათ დაიწყეს დრტვინვა და უკმაყოფილება მის მიმართ, რადგანაც მოტყუვდნენ. სანამ ამ სიტყვებს გაიგონებდნენ, მათ ეგონათ, რომ ქრისტე საუბრობდა მიწიერ, საკვებ პურზე და იმის გამო, რომ იუდეველებს უნდოდათ ასეთი პურით დანაყრებულიყვნენ, წყნარად, თავმდაბლად იქცეოდნენ, ხოლო როცა უფალმა მათ აუხსნა, რომ იგი ესაუბრებოდა ხალხს სულიერ პურზე, ისინი ჩავარდნენ სასოწარკვეთილებაში და დაიწყეს უფალზე დრტვინვა.
საიდან უნდა ეაზროვნა ამ ხალხს საუკუნო ცხოვრებაზე, აღდგომაზე და სულიერ ცხოვრებაზე? ეს ხალხი ბრკოლდებოდა იესოს მიმართ, როცა უფალი ეუბნებოდა: „მე ჩამოველ ზეცით“, მათ არ ესმოდათ, რომ იესო, იყო ყოვლადწმიდას შვილი და ასევე, წმინდა იოსების ძე, როგორ უნდა ჩამოსულიყო ზეციდან? მათ არ ესმოდათ, რომ იესო ქრისტე არის ღმერთი, მათ ეგონათ, რომ უფალი იუდეველებს ატყუებდა. განა ეს იესო, იოსების ძე არ არის? კითხულობდნენ ისინი. იესო მაცხოვარი მათ არ ეუბნებოდა – „მე არა ვარ იოსების ძეო“, რადგან მათ არ შეეძლოთ ჩაწვდომოდნენ გამოუთქმელ და მიუწვდომელ საიდუმლოს – იესოს საიდუმლო შობას ღვთისმშობლისგან; და რაღა თქმა უნდა, ეს ხალხი ვერ მიხვდებოდა მამაღმერთისგან იესოს პირველსაუკუნო, სულიერი შობის უდიდეს საიდუმლოს.
რას პასუხობს მაცხოვარი ამ ხალხს? იგი პასუხობს: ,ვერავინ მოვა ჩემთან, თუკი მამა, ჩემი მომავლინებული, არ მოიყვანს ჩემთან ; სხვანაირად რომ ვთქვათ: მამა მოუწოდებს იმ ადამიანებს თავისი ძისკენ, რომლებსაც გააჩნიათ უნარი თავისი თავისუფალი ნებით, რომ მიიღონ ჭეშმარიტი რწმენა ქრისტესი, ხოლო იმ ადამიანებს კი, ვისაც თვითონ დაკარგული აქვთ უნარი ქრისტეს რწმენის მიღებისა, მამა უფალი, ასეთ ადამიანებს არ მოუწოდებს თავისი ძის რწმენაზე.
მამა მოუწოდებს თავისი ძისკენ ადამიანებს, ხოლო ძე კი აღადგენს მათ და გააცოცხლებს, ანიჭებს რა მათ სულიწმიდის მადლს, რომელიც ცოდვილებს აძლევს სუნთქვას სულიერ ცხოვრებასა და სიკეთეში. მაშასადამე, ჭეშმარიტი მორწმუნეების მიმართ კეთილმოქმედებს ყოვლადწმიდა სამება, და არა მხოლოდ მამა, ან მხოლოდ ძე ღვთისა, რადგან მათ ერთი აქვთ ბუნება, ასევე კეთილმოქმედებაც ერთი აქვთ: მამა მოიზიდავს ადამიანებს (მოუწოდებს), ძე აცოცხლებს, ხოლო სულიწმიდა კი ძისგან განცხოველებულ ადამიანებს სუნთქვას აძლევს; რამეთუ ყოველ ცოცხალ არსებას გააჩნია სუნთქვაც.
შეხედე, ძეს, ქრისტეს, როგორი ძალაუფლება აქვს. იგი ამბობს: „მე აღვადგენ”. იგი არ ამბობს: „ჩემი მამა აღადგენს“, არამედ – „მე აღვადგენ”. იგი ხშირად უცხადებს ადამიანებს თავისი ღვთაებრივი დიდების შესახებ.

45. წერილ არს წინაწარმეტყუელთა შინა, ვითარმედ: იყვნენ ყოველნი ღმრთივ სწავლულ. ყოველსა რომელსა ესმეს მამისა ჩემისაგან და ისწავოს, მოვიდეს ჩემდა. 46. არა თუ მამაჲ ვის უხილავს, არამედ რომელი-იგი არს ღმრთისაგან, ამან იხილა მამაჲ. 47. ამენ, ამენ გეტყჳ თქუენ: რომელსა ჰრწმენეს ჩემი, აქუნდეს ცხორებაჲ საუკუნოჲ.

წინასწარმეტყველებს უწერიათ: „ყველა განისწავლება ღვთის მიერ“. ყველა ვინც უსმენს მამას და სწავლობს, ჩემთან მოდის. ისე კი არა, თითქოს ვინმეს ეხილოს მამა, გარდა იმისა, ვინც ღვთისგანაა, მხოლოდ მან იხილა მამა. ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: ვისაც ჩემი სწამს, მას საუკუნო სიცოცხლე აქვს.

ზემოთ თქვა უფალმა, რომ მასთან მივლენ მხოლოდ ის ადამიანები, ვისაც მამამ მოუწოდა თავისი ძისკენ (და მისი რწმენისკენ). მას სურს, რათა ეს თავისი ნათქვამი დაასაბუთოს და იშველიებს წინასწარმეტყველებს. წმიდა ესაიამ თქვა: „ყველა განისწავლება“ (ესაია 54:13); ყველაში იგულისხმება ის ადამიანები, ვისაც სურვილი აქვს, რომ მიიღონ ქრისტეს რწმენა.
მამაღმერთი არის ყველას (საერთო) მასწავლებელი, რომელიც საღვთო გამოცხადებით ღირსეულებს აძლევს გულისხმისყოფას თავისი ძის შესახებ. მაშ, ვინც უსმენს მამას, ე. ი. იღებს მისგან, მამაღმერთისგან გამოცხადებას და ხდება მისი მოწაფე, მოდის ჩემთან, ე.ი. ქრისტესთან.
დააკვირდი, როგორი სიზუსტით საუბრობს უფალი ყველაფერზე!
ასე კი არ თქვა: ჩემთან მოდის ის ადამიანი, ვინც უსმენს მამაჩემს, არამედ დაამატა: და ვინც სწავლობს მისგან. რამეთუ, საკმარისი არ არის, რომ მარტო მოუსმინო, არამედ უნდა დარჩე და ისწავლო.
ნუთუ, ამაზე უწინ ძველ აღთქმაში, არ იყვნენ ადამიანები ღმრთივგანსწავლულები ღმერთისგან? რასაკვირველია, იყვნენ, მაგრამ მაშინ ღმერთის შესახებ, ცოდნას იღებდნენ ადამიანებისგან, ხოლო ახლა კი, როცა ხორციელად განკაცდა მხოლოდშობილი ძე ღვთისა, ადამიანები ღმრთივგანისწავლებიან თვითონ მამა-უფლისგან სულიწმიდის მადლით, ისე, რომ სრულდება საწინასწმეტყველო სიტყვა: „რამეთუ შენგან არს წყაროი ცხორებისაი და ნათლითა შენითა ვიხილოთ ჩვენ ნათელი” (ფსალ. 35.9).
ჭეშმარიტად, ყველა ჩვენგანი, რომლებმაც მივიღეთ ქრისტეს მართლმადიდებელი რწმენა, ნასწავლი ვართ ღმერთისგან.
რადგანაც უფალმა თქვა, რომ ჩემთან მოვა ის ადამიანი, რომელიც უსმენს მამას, თან დასძინა, არავის ეგონოს, რომ ეს არის მიწიერი მამა „არათუ ღმერთი ვის უხილავს, არამედ რომელი იგი არს ღმრთისაგან; ამან იხილა მამაი“. რამეთუ ჩვენ, ყველანი ღმერთისგან ვართ, მაგრამ საკუთრივ ძე – არის მხოლოდ ის, ვინც იცნობს მამას.

48. მე ვარ პური ცხორებისაჲ. 49. მამათა თქუენთა ჭამეს მანანაჲ უდაბნოსა და მოწყდეს. 50. ესე არს პური, რომელი ზეცით გარდამოჴდა; უკუეთუ ვინმე ჭამოს მისგანი, არა მოკუდეს. 51. მე ვარ პური ცხოველი, რომელი ზეცით გარდამოვჴედ. უკუეთუ ვინმე ჭამდეს ამის პურისაგან, არა მოკუდეს, არამედ ცხოვნდეს უკუნისამდე. და პური, რომელი მე მივსცე, ჴორცი ჩემი არს, რომელსა მე მივსცემ ცხორებისათჳს სოფლისა.

მე ვარ პური სიცოცხლისა. თქვენმა მამებმა ჭამეს მანანა უდაბნოში და დაიხოცნენ. ეს არის პური, ჩამომავალი ზეციდან, რათა კაცმა შეჭამოს იგი და არ მოკვდეს. მე ცოცხალი პური ვარ, ზეციდან ჩამოსული. ვინც ამ პურს შეჭამს, საუკუნოდ იცოცხლებს. პური, რომელსაც გავცემ, ხორცია ჩემი, რომელსაც წუთისოფლის სიცოცხლისათვის გავცემ.“

უფალი ამბობს: „მე ვარ პური სიცოცხლისა“, ხოლო ვინც მანანას პური შეჭამა, მოკვდა. ამ ნათქვამს ამატებს: „უდაბნოში ჭამეს“, ამ სიტყვას უბრალოდ კი არ ამატებს უფალი, არამედ იმ მიზნით აკეთებს ამას, რომ დაანახოსიუდეველებს, რომ მათ მამებს უდაბნოში დიდხანს არ ეყოთ საჭმელად მანანას პური, ხოლო აღთქმულ ქვეყანაში მათთან ერთად ეს პური ვერ შევიდა. ხოლო ეს პური კი, რომელსაც ქრისტე სთავაზობს მათ, უკუნისამდე იარსებებს, თუ ისურვებენ ეს ადამიანები, თავიანთ მამებთან შედარებით, გაცილებით მეტ სიკეთეს მიიღებენ. თუკი ამ სიცოცხლის პურს (ე. ი. ქრისტეს წმიდა ზიარებას) მიიღებენ, და შემდეგ გარდაიცვლებიან კიდეც, როგორც ყოველი ადამიანი, უკვდავი სულით ცოცხლები იქნებიან აღდგომის იმედით.
აქ, უფალი ნათლად ლაპარაკობს თავის საიდუმლო ზიარებაზე: „პური, რომელასც მე მოგცემთ, ჩემი ხორცია, – ეუბნება ქრისტე, – რომელსაც მე მივცემ ქვეყნის სიცოცხლისთვის”.
ამ სიტყვებით, უფალი აჩვენებს თავის ძალაუფლებას, რომ იგი ჯვარცმულია არა როგორც მონა და მამაზე უმცირესი, არამედ, თავისი საკუთარი ნებით, ეუბნება ხალხს: „მე მივცემ ჩემს ხორცს ქვეყნიერების სიცოცხლისთვის”; თუმცა ცოტა ზემოთ ნათქვამია, რომ „მამამ მისცა თვისი ძე მხოლოდშობილი“ (იოანე 3.16), მაგრამ ასევე, იესომ თვითონაც შეწირა თავისი თავი. პირველი არის ის, რომ ჩვენ უნდა მივხვდეთ მამის და ძის ერთაზროვნებას, ხოლო მეორეა ის, რომ ჩვენ ჩავწვდეთ ძის ძალაუფლებას.
გთხოვ, დააკვირდე, რომ ის პური, რომელსაც ვჭამთ წმინდა ზიარების საიდუმლოში, უფლის ხორცის მსგავსი, სახესხვაობა კი არ არის, არამედ ჭეშმარიტად ქრისტეს ხორცია! რამეთუ ქრისტემ ის კი არ თქვა, რომ პური, რომელსაც მე მოგცემთ, ჩემი ხორცის მსგავსია, არამედ თქვა: „პური, რომელსაც მე მოგცემთ, ჩემი ხორცია! და ეს პური, გამოუთქმელი სიტყვებით, საიდუმლო ლოცვა-კურთხევით და სული წმიდის გადმოსვლით გარდაიქმნება უფლის ჭეშმარიტ ხორცად!
ქრისტემ თავისი ხორცი გაიღო მთელი ქვეყნიერების სიცოცხლისთვის (ცხოვნებისთვის), რამეთუ თავისი სიკვდილით ცოდვით წარმოქმნილი სიკვდილი გაეუქმებინა.
გთხოვ, ქვეყნიერების სიცოცხლეში იგულისხმე აღდგომაც, რამეთუ უფლის სიკვდილმა წარმოშვა ადამაინის მთელი მოდგმის საყოველთაო აღდგომა!

52. ილალვიდეს ურთიერთას ჰურიანი იგი და იტყოდეს: ვითარ-მე ჴელ-ეწიფების ამას მოცემად ჩუენდა ჴორცი თჳსი ჭამად? 53. ჰრქუა მათ იესუ: ამენ, ამენ გეტყვი თქუენ: უკუეთუ არა სჭამოთ ჴორცი ძისა კაცისაჲ და სუათ სისხლი მისი, არა გაქუნედეს ცხორებაჲ თავთა შორის თქუენთა. 54. ხოლო რომელი ჭამდეს ჴორცსა ჩემსა და სუმიდეს სისხლსა ჩემსა, აქუნდეს ცხორებაჲ საუკუნოჲ, და მე აღვადგინო იგი უკუანაჲსკნელსა მას დღესა. 55. რამეთუ ჴორცი ჩემი ჭეშმარიტი საჭმელი არს, და სისხლი ჩემი ჭეშმარიტი სასუმელი არს.

იუდეველებმა დაიწყეს კამათი ერთმანეთში და ამბობდნენ: „როგორ შეუძლია, თავისი ხორცი მოგვცეს საჭმელად?“ იესომ უთხრა მათ: „ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: თუ არ შეჭამთ ხორცს და არ შესვამთ კაცის ძის სისხლს, არ გექნებათ სიცოცხლე თქვენში. ჩემი ხორცის მჭამელს და ჩემი სისხლის შემსმელს საუკუნო სიცოცხლე აქვს. და მე მას აღვადგენ უკანასკნელ დღეს. რადგან ჩემი ხორცი ნამდვილი საჭმელია და ჩემი სისხლი ნამდვილი სასმელი.

როცა იუდეველებმა მოისმინეს ქრისტეს ასეთი სიტყვები, ზიარების შესახებ, მათ იმის რწმენა არ გააჩნდათ, რომ ეს შესაძლებელი იყო. ამიტომ ისინი სვამენ კითხვას – „როგორ?“ როცა ადამიანის სულში შედის ურწმუნო აზრები, მაშინ მას ებადება კითხვა – „როგორ?“ ასევე ნიკოდიმოსი ურწმუნოებისგან სვამდა კითხვებს: „ხომ არ შეუძლია მოხუც კაცს ხელმეორედ შევიდეს დედის საშოში? (იოანე 3:4).
ამიტომ, როცა ჩვენ გვესმის, რომ „თუ არ შევჭამთ ქრისტეს ხორცს, არ გვექნება საუკუნო სიცოცხლე, ჩვენ უნდა გვქონდეს ურყევი რწმენა იმისა, რომ წმინდა ზიარების მიღებისას ჩვენ ვიღებთ ქრისტეს ჭეშმარიტ სისხლსა და ხორცს, და არ უნდა ვიკითხოთ – „როგორ?“
ის ადამიანები, რომლებიც მიწიერი აზრებით და სურვილებით ცხოვრობენ, არ ღებულობენ ზებუნებრივ, სულიერ აზრებს, სწავლებებს (1 კორინ. 2:14) და აგრეთვე, უფლის ხორცს არ ეზიარებიან, და თუკი ვინმე არ ღებულობს ქრისტეს წმიდა სისხლსა და ხორცს, ანუ წმიდა ზიარებას, ასეთებს არ ექნებათ (უზიარებლობის გამო) უფლება მიიღონ მონაწილეობა საუკუნო ცხოვრებაში, რადგანაც არ მიიღეს (არ ირწმუნეს) იესო ქრისტე, როგორც ჭეშმარიტი სიცოცხლე. ასევე, უფლის ჭეშმარიტ სისხლს ვინც არ მიიღებს, ვერც ის ადამიანები ვერ დაიმკვდრებენ საუკუნო სიცოცხლეს, რადგან ქრისტეს ჭეშმარიტი ხორცი და სისხლი ადამიანებს დაამკვიდრებინებს საუკუნო ცხოვრებას, ე. ი. სასუფეველს და იცავს ადამიანებს სამუდამო შიმშილის და წყურვილის გრძნობიდან.
როგორც უფალი ეუბნებოდა სამარიელ ქალს: „რომელმან სუას წყლისა მისგან, რომელი მე მივსცე მას, არღარა სწყუროდის უკუნისამდე” (იოანე 4:14).
რამეთუ, ვინც ქრისტეს წმინდა ზიარების საიდუმლოთი მიიღებს სული წმიდის მადლს, ის, ურწმუნო ადამიანების მსგავსად, ვერც წყურვილს იგრძნობს და ვერც შიმშილს.

56. და რომელი ჭამდეს ჴორცსა ჩემსა და სუმიდეს სისხლსა ჩემსა, იგი ჩემ თანა დადგომილ არს, და მე მის თანა. 57. ვითარცა მომავლინა მე ცხოველმან მამამან, და მეცა ცხოველ ვარ მამისა თანა; და რომელი ჭამდეს ჩემგან, იგიცა ცხონდეს ჩემ მიერ. 58. რამეთუ ესე არს პური, რომელი ზეცით გარდამოჴდა. არა ეგრეთ, ვითარ-იგი ჭამეს მამათა თქუენთა მანანაჲ და მოსწყდეს. ხოლო რომელი ჭამდეს ამას პურსა, ცხონდეს უკუნისამდე.

ჩემი ხორცის მჭამელი და ჩემი სისხლის შემსმელი ჩემში რჩება, და მე – მასში. როგორც მე მომავლინა ცოცხალმა მამამ და მე მამაით ვცოცხლობ, ასევე ჩემი მჭამელი იცოცხლებს ჩემით. ეს არის ზეციდან ჩამოსული პური, ისეთი კი არა, თქვენმა მამებმა რომ ჭამეს მანანა და დაიხოცნენ. ამ პურის მჭამელი საუკუნოდ იცოცხლებს.“

აქ ჩვენ ვსწავლობთ წმინდა ზიარების საიდუმლოს. ვინც უფლის სისხლსა და ხორცს ჭამს და სვამს, ესეთი ადამაინი იმყოფება უფალში, ხოლო უფალი კი მასშია. უცნაური და გამოუკვლეველი შეერთებაა: უფალი ჩვენშია, ჩვენ კი უფალში ვართ! საშინელ სწავლებას ხომ არ ვისმენთ?
როგორც უფალი ქრისტე ამბობს: „ვცოცხლობ მამით“, ამას იმიტომ ამბობს ასე, რომ მამისგან იშვა, რომელიც არის სიცოცხლე, ასევე – „ჩემი მჭამელიც იცოცხლებს ჩემით”, ე. ი. ვინც ზიარებაში შეუერთდება ქრისტეს, როგორც სიცოცხლის მომცემს.
უფალი ყველგან, საუბარში, ხშირად ამბობს სიტყვას – „სიცოცხლე“, იმიტომ, რომ ადამიანებს ძალიან უყვართ სიცოცხლე. მოკლედ, შენ შეგიძლია მეუფის სისხლი და ხორცი მიიღო არა მარტო ზიარების საიდუმლოში, არამედ, სხვა გზითაც: ხორცს ჭამს ის, ვინც მოღვაწეობის გზით მიდის, რამეთუ ხორცი – ძნელად დასამორჩილებელია. როგორც მოღვაწეობაა მრავალმხრივ ძნელი. ვინც ჭვრეტითაა დაკავებული, სისხლს სვამს, როგორც ღვინოს, რომელიც გულს უხარებს. რამეთუ ჭვრეტა არ არის დაკავშირებული შრომასთან. ეს უფროა შრომისგან დასვენება და ჰგავს დალევას, როგორც დალევა უფრო ადვილია, ვიდრე ჭამა.

59. ესე თქუა შესაკრებელსა შორის და ასწავებდა კაპერნაუმს. 60. მრავალთა უკუე მოწაფეთა მისთაგანთა ესმა ესე და იტყოდეს: ფიცხელ არს სიტყუაჲ ესე: ვის ჴელ-ეწიფების სმენად მისა? 61. იცოდა იესუ თავით თჳსით, რამეთუ დრტჳნვენ მოწაფენი მისნი ამისჳს, და ჰრქუა მათ: ესე დაგაბრკოლებსა თქუენ? 62. უკუეთუ იხილოთ ძე კაცისაჲ აღმავალი, სადაცა იყო პირველ?

ამას ამბობდა სინაგოგაში, როცა კაპერნაუმში ასწავლიდა. ბევრი მის მოწაფეთაგანი ამის მოსმენისას ამბობდა: „მძიმე სიტყვაა, ვის შეუძლია მისი მოსმენა?“ იესომ იცოდა, რომ მისი მოწაფეები ბუზღუნებდნენ თავისთვის ამის გამო, და უთხრა მათ: „ეს გაცდუნებთ თქვენ! თუ კი იხილავთ კაცის ძეს იქ აღმავალს, სადაც წინათ იყო?

რისთვის ასწავლიდა უფალი სინაგოგაში? ნაწილობრივ, იმისთვის, რომ მოეზიდა ბევრი ადამიანი, და ნაწილობრივ კი იმისთვის, რათა ეჩვენებინა, რომ იგი არ იყო წინააღმდეგი იმ რჯულისა, რომელსაც ასწავლიდნენ სინაგოგებში.
საინტერესოა, უფალი რატომ ქადაგებდა ერის წინ, როცა იცოდა, რომ ამ ქადაგებიდან ისინი სარგებლობას ვერ მიიღებდნენ და მათგან მრავალიც ცთუნდებოდა. როცა მისი ქადაგება გაიგონეს მისმა მოწაფეებმა, ერთმანეთში თქვეს: ეს სიტყვები უცნაურია; ვის შეუძლია ამის მოსმენა? რა სარგებლობა აქვს ამ სიტყვებს? ძალიან დიდი და მნიშვნელოვანი.
იუდეველები წამდაუწუმ იხსენებდნენ ხორციელ საკვებს, იხსენიებდნენ მათმა წინაპრებმა როგორ ჭამეს უდაბნოში მანანას პური.
უფალს უნდა, დაანახოს ამ ხალხს, რომ რასაც ესენი იხსენებენ, ეს იყო ჩრდილი, სახესხვაობა, ხოლო რასაც ამჟამად ქრისტე ამბობს, ესაა ჭეშმარიტება. ხშირად უფალი ახსენებს ადამიანებს სულიერ საკვებს იმისთვის, რომ ცოტათი მაინც დაარწმუნოს ეს ხალხი, რათა ზურგი აქციონ მათ მგრძნობიარე ჩრდილებს და მისწრაფება გამოხატონ ჭეშმარიტებისკენ. მაგრამ მათ (სამწუხაროდ), არ გააჩნიათ ძალები ზებუნებრივი საკითხების გასაგებად, ისინი ზურგს მიაქცევენ უფალს და უკმაყოფილოდ დრტვინავენ უფლის ნათქვამზე და ამბობენ: ეს სიტყვები უცნაურად ჟღერს, ე. ი. სასტიკია და ძნელად მისაღები.
როცა გაიგონებ, რომ მისი მოწაფეები ჩამორჩნენ უფალს, შენ არ გეგონოს ეს ხალხი ქრისტეს ჭეშმარიტი მოწაფეები იყვნენ. არა, ესენი იყვნენ იუდეველები, რომლებიც ხალხს აჩვენებდნენ გარეგნულად, თითქოს ისინი ქრისტეს მოწაფეები არიან და უფლისგან სწავლობენ რაღაცას... ესენი, სხვებთან შედარებით, უფრო მეტ დროს ატარებდნენ ქრისტესთან ერთად, თუმცა, მისი სწამდათ დროებით – გულცივი მხურვალებისა გამო. შეხედე, როგორი უგუნურებაა! მათ გულდასმით უნდა გამოეკითხათ უფლისგან, რაც არ იცოდნენ და რაც არ ესმოდათ სულიერად, მათ კი რა გააკეთეს? ზურგი აქციეს უფალს და განუდგნენ მას.
უფალს სურს დაანახოს ამ ხალხს, რომ მისგან, როგორც ღმერთისგან, არ არის დაფარული ადამიანების გულის ზრახვანი, ეუბნება: – „ნუთუ ეს გაცთუნებთ თქვენ? მაგრამ თუ იხილავთ ძე კაცისას, აღმავალს იქ, სადაც იყო პირველად, როგორც ღმერთი?“ რამეთუ ერთი და იგივე ამაღლდება, როგორც ადამიანი იქ (ზეცაში), სადაც უწინ იყო, როგორც ღმერთი! ეს თქვა იმისთვის, რათა მათი აზრი, იმის თაობაზე, რომ იგი იოსების ძეა, განექარწყლებინა მათთვის.
როცა გაიგებ, რომ ძე კაცისა (ქრისტე) უწინ იყო ზეცაში, არ იფიქრო ისე, თითქოს უფალი ხორციელად ჩამოვიდა (გარდამოხდა) – (ასე უქმადმეტყველებდნენ მწვალებლობათა მამამთავრები – მარკელი და აპოლინარი), არა, მაგრამ იცოდე, ერთი და იგივეა ძე კაცისაც და ღმერთი – სიტყვაც (ე. ი. ქრისტე), ჩვენ როგორც ვთქვით, ასეა: იგი ავიდა ზეცაში როგორც ადამიანი იქ, სადაც უწინ იყო როგორც ღმერთი!

63. სული არს განმაცხოველებელ, ხოლო ჴორცნი არად სარგებელ არიან; სიტყუათა რომელთა გეტყჳ თქუენ, სულ არიან და ცხორება. 64. არამედ არიან ვინმე თქუენგანნი, რომელთა არა ჰრწამს. რამეთუ იცოდა იესუ პირველითგან, თუ ვინ არიან იგინი, რომელთა არა ჰრწამს, ანუ ვინ არს მიმცემელი მისი.

სული ცხოველმყოფელია, ხოლო ხორცი უსარგებლო. სიტყვები, რომლებიც გითხარით, სულია და სიცოცხლე. მაგრამ თქვენ შორის არიან ისეთებიც, რომელთაც არ სწამთ. რადგან იესომ თავიდანვე იცოდა, ვინ არიან ურწმუნონი და ვინ არის მისი გამცემი.

იუდეველებს, ქრისტეს სიტყვები, როგორც ჩვენ უკვეე ზემოთ ვთქვით, ხორციელად ესმოდათ და ისინი ცთუნდებოდნენ. ამიტომაც, უფალი ამბობს, რომ „ჩემი სიტყვების სულიერი გაგება სასარგებლოა, ხოლო მიწიერი, ხორციელი გაგება კი უსარგებლო, რაც არის თქვენი ცთუნების მიზეზი“. ასე რომ, იუდეველები როცა უსმენდნენ ქრისტეს, მისი სიტყვები ესმოდათ ხორციელი აზრით, ე. ი. მიწიერად. ამ ნათქვამს, უფალი დაამატებს იმასაც, რომ სიტყვა „სული“ ნიშნავს სულიერს, ხოლო „და სიცოცხლე“ - ნიშნავს საუკუნო ცხოვრების მონიჭებას.
თავის ღვთაებრივ ბუნებას ამჟღავნებს უფალი და ადამიანთა დაფარულ ზრახვებს განაცხადებს, როცა ეუბნება, რომ „ზოგიერთ თქვენგანს არა სწამს”. სიტყვა „ზოგიერთი“ ნიშნავს, რომ იგი ამ სიტყვაში არ გულისხმობს თავის ჭეშმარიტ მოწაფეებს.
მახარებელი იოანე ამბობს, რომ ქრისტემ, ქვეყნიერების გაჩენამდე წინდაწინ იცოდა, ვინ იქნებოდა ურწმუნო, და ვინ გასცემდა მას! ეს კი, მისი ჭეშმარიტი ღვთაებრივობის მტკიცებულება იყო.
რამეთუ წინასწარმეტყველი დანიელი ღმერთზე ამბობს: „,ღმერთო მარადიულო, რომელმაც ყველაფერი მანამდე იცი. ვიდრე მოხდებოდეს” (დანიელი 13:42).

65. და ეტყოდა: ამისთჳს გარქუ თქუენ: ვერვის ჴელ-ეწიფების მოსლვად ჩემდა, უკუეთუ არა არს მოცემულ მისა მამისაგან ჩემისა. 66. ამის გამო მრავალნი მოწაფეთა მისთაგანნი უკუნიქცეს და არღარა ვიდოდეს მის თანა. 67. ჰრქუა იესუ ათორმეტთა მათ: ნუუკუე თქუენცა გნებავს წარსლვის?

უთხრა: „ამიტომ გეუბნებოდით, რომ ჩემთან არავის შეუძლია მოსვლა, თუ მამისგან არ ექნება მიცემული.“ მას შემდეგ ბევრი მისი მოწაფეთაგანი გაბრუნდა უკან და აღარ მისდევდა მას. მაშინ იესომ უთხრა თორმეტს: „თქვენც ხომ არ გინდა წასვლა?“

ჩვენ ხშირად გამბობდით, რომ მამა აძლევს თავისი ძის რწმენას იმ ადამიანებს, ვისაც აქვს თავისუფალი ნება, რათა გახდეს მორწმუნე. არ გეგონოს (ეს მხოლოდ უსამართლო ადამიანებს ასასიათებთ), თითქოს მამა ზოგ ადამიანს სწყალობს, და ზოგს არა. ეს არ არის სწორი. რწმენას თავისი ძის მიმართ მამა აძლევს მხოლოდ მათ, ვისაც აქვს ამისი სურვილი. ვისაც არა აქვს ასეთი სურვილი, მამა მათ არ აძლევს ქრისტეს რწმენას. ამას განვმარტავ: ღმერთი ყველას აძლევს თავის ნიჭებს. ზოგნი იღებენ ამ ნიჭებს და კარგადაც იყენებენ, ინარჩუნებენ ღვთის ნიჭებს, რაც ბევრისთვის დასანახიცაა; ხოლო სხვანი კი იღებენ ღვთიურ ნიჭებს, მაგრამ კარგავენ და რჩებიან ცარიელები.
მაშასადამე. როცა მახარებელი ამბობს, რომ თუ მამისაგან არ მიეცათ ადამიანებს მისი ძის რწმენა, ისე ისინი ვერ მოვლენ ქრისტესთან (ანუ ვერ გახდებიან მართლმორწმუნეები), ეს სიტყვები იმას ნიშნავს, რომ ძესთან მოდის (სულიერად) მხოლოდ ის, ვისაც მამა აძლევს ძის რწმენას და თან, ვინც ინარჩუნებს ღმერთის ამ საჩუქარს (ამ მადლს).
სიტყვები – „ამის შემდეგ ბევრი მოწაფე ჩამოშორდა , ნიშნავს, რომ გამოეყვნენ უფალს და დაბრუნდნენ უკან, ანუ ურწმუნოებაში.
რამეთუ, ჭეშმარიტად ასეა; ვინც ქრისტეს ჩამოსცილდება, უკან, ანუ ურწმუნოებაში ბრუნდება, ხოლო, ვინც პავლეს მსგავსად, უფალს არ მოშორდება (1 კორინ. 6:17), იგი მუდმივად წინსვლას განიცდის (ფილიპ. 3:13).
უფალი ეუბნება თავის თორმეტ მოწაფეს: „თქვენც ხომ არ გინდათ წასვლა?“
დაუკვირდი, როგორ კეთილგონიერად ამბობს უფალი, მან კი არ უთხრა: მომცილდითო, რაც ნიშნავდა უფლისგან ხელის კვრას, არამედ ეკითხება: „თქვენც ხომ არ გინდათ წასვლა? ამგვარად, სრულ თავისუფალ ნებას და არჩევანს აძლევს იგი მოწაფეებს (ასევე, ყოველ ჩვენგანს) და ამით აჩვენებს, რომ მას სურს ისინი უფლის მიმდევრები იყვნენ შეგნებით, და არა სირცხვილის გამო ქრისტეს წინაშე, რადგან ყოველი ქრისტეს შეგნებული მიმდევარი მიიღებს მისგან სულიერ მადლს.

68. მიუგო მას სიმონ-პეტრე და ჰრქუა: უფალო, ვისა მივიდეთ ჩუენ? რამეთუ სიტყუანი ცხორებისა საუკუნოჲსანი გქონან შენ. 69. და ჩუენ გურწმენა და გჳცნობიეს, რამეთუ შენ ხარ ქრისტე, ძე ღმრთისა ცხოველისაჲ. 70. მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: არა-მე ათორმეტნი გამოგირჩიენა? და ერთი თქუენგანი ეშმაკი არს. 71. ხოლო იტყოდა იუდას სიმონისსა, ისკარიოტელსა, რომელი იყო ერთი ათორმეტთაგანი, რამეთუ ამას ეგულებოდა მიცემაჲ მისი.

სიმონ-პერტემ უპასუხა: „უფალო, ვიღასთან წავიდეთ? საუკუნო სიცოცხლის სიტყვები შენა გაქვს. ჩვენ ვიწამეთ და შევიცანით, რომ შენ ხარ ქრისტე, ღვთის წმიდა.“ მიუგო იესომ: „თორმეტი არ აგირჩიეთ? ერთი თქვენგანი ეშმაკია.“ ეს თქვა იუდა სიმონის ძეზე, ისკარიოტელზე, რადგან მას, ერთ თორმეტთაგანს, უნდა გაეცა იგი.

პეტრე, რომელსაც ჰქონდა ნაზი სიყვარული უფლის და ძმების მიმართ, ყველა მოციქულის სახელით ეკითხება ქრისტეს: „უფალო, ვისთან მივიდეთ?” მან მარტო თავის თავზე კი არ პკითხა უფალს - „ვისთან მივიდე?” არამედ მრავლობითში იკითხა – „ვისთან მივიდეთ? საუკუნო სიცოცხლის სიტყვები შენა გაქვს“. პეტრეს კარგად ახსოვდა უფლის სიტყვები: ,,ჩემს მორწმუნეს მე აღვადგენ, და მას ექნება საუკუნო სიცოცხლე”.
თორმეტმა მოწაფემ უკვე მიიღო უფლის მთელი სწავლება და მისი ჭეშმარიტება აღდგომის შესახებ. რას პასუხობს ქრისტე? მოუწონა კი უფალმა პეტრეს ასეთი კითხვა, როგორც ეს სხვაგან იყო აღნიშნული? (მათე 16:17). არა, არ მოუწონა უფალმა პეტრეს ასეთი საქციელი. იგი ეუბნება მას: „მე თორმეტი თქვენგანი გამოვირჩიე, მაგრამ ყველა არა ხართ ღირსი ჩემი არჩევანის, რადგან ერთ-ერთი თქვენგანი ეშმაკია“. ეს ნათქვამი შეიძლება ორგვარად გავიგოთ:
I) იმიტომაა ერთ-ერთ ეშმაკი, რომ ეხლაც ჩემს ნათქვამს (სწავლებას) ამახინჯებს, ეწინააღმდეგება და არაფერს არ იღებს
2) იგი ცილს დამწამებს მე. სამწუხაროდ, ასეთი აღმოჩნდა იუდა (ისკარიოტელი), რომელიც უფალს ცილს სწამებდა და მის დაფარულ საიდუმლოებებს გასცემდა იუდეველებთან; ამის შესახებ, წმიდა მეფე დავითიც ამბობს: „გარე – განვიდის გარე, და მასვე იტყვინ” (ფსალ. 40:7).
უფალი ამას ეუბნება პეტრეს, რათა გამოასწოროს იგი. ხოლო პეტრე კი პასუხობს: „ჩვენ ყოველივე გავიგეთ (მივიღეთ) და ვირწმუნეთ; ხოლო ქრისტე კი ეუბნება: „ნუ გგონია ასე, თქვენ ყველა არა ხართ ჩემი ერთგული, და ყველამ ვერ შემიცანით მე“.
დააკვირდი, როგორ შორიდან უვნებელყოფს უფალი გამცემის სიბოროტეს, და თითქოს, იძულებით აკავებს მას, ასე ამბობს, თუმცა იცის, რომ ეს მისი ქმედება და ლაპარაკი (სამწუხაროდ) არავითარ სარგებლობას არ მოუტანს გამცემს, მაგრამ მაინც, უფალი აკეთებს თავის საქმეს.
აქედან გამომდინარე, ჩვენ ვსწავლობთ იმას, რომ ღმერთი იძულებით ვერავის ვერ გახდის კეთილს და ღმერთისგან ჩვენი ამორჩევა (რჩეულობა) სულაც არ ზღუდავს ადამიანის თავისუფალ ნებას, ხოლო როცა ადამიანი ბოროტია, უფალი მას არ აიძულებს გახდეს კეთილი!
ხოლო ჩვენი ცხოვნება ან წარწყმედა, დამოკიდებულია ჩვენს თავისუფალ ნებაზე და აზრზე.
ვფიქრობ, ისიც არ უნდა გაგიკვირდეს როგორ ძლიერად გვემტერება და გვებრძვის ბოროტი სული. მან შეძლო ქრისტეს 12 მოციქულიდან ერთ-ერთი დაეღუპა, რომლებიც მკვდრებს აღადგენდნენ, დიდ სასწაულებს ახდენდნენ, ვისაც ესმოდათ უფლის სულიერი და მაცოცხლებელი სიტყვები.
სად არის საბოლოოდ ჩვენი ცხოვნების იმედი, როცა ჩვენ ყრმობიდან, ჩვენივე ნებით დავემონეთ სიბოროტეს? ამიტომაც, მახარებელი იოანე გაკვირვებით ამბობს: „იგი თორმეტიდან ერთ-ერთი იყო, თუმცა, სხვა წმინდა მოციქულთა შორის ისიც იყო გამორჩეული, მაგრამ, თავისი ბოროტი ნებით, უღირსი აღმოჩნდა ღმერთის რჩეულობისა. აი, როგორ მიდრეკილია ადამიანი – სიბოროტისკენ!
ნუ დაიბნევიან მანიქეველები: ჩვენ ბუნებით არ ვართ ბოროტები, ეს რომ ასე იყოს, მაშინ ჩვენში მუდმივად იმოქმედებდა სიბოროტე. არც იუდა არ ყოფილა ყოველთვის ბოროტი, არამედ ოდესღაც წმინდა იყო. ე. ი. სიბოროტე იშვება ადამიანის გულში და მატულობს ადამიანის თავისუფალი ნებით.