დავტოვე სოფელი,
მყუდრო სამყოფელი,
ქვიტკირის მაენები
და კატის კნუტები - სიმინდის ყანა!
ჰა! კინტოს პროფილე,
საეჭვო ტარნები,
და დავიკუნტები
ქალაქის ქუჩებში მე - სალახანა.
ტირილი, ტირილი, ტირილი ბევრი!
მზის განიავება, კალო და კევრი
და სოფლის სიწმინდე, მართალი ბათმანი,
როცა მე ქალაქში მაწუხებს, მახელებს,
ყველა ყელსახვევი, შავი ხელთათმანი.
იქნებ ჩვენ ტფილისი ხვალ ყველამ დავტოვოთ!
მინდა დღეს მივწერო დედას უსათუოდ,
იმღეროს მამასთან ის ნანა ტკბილი,
როცა გაიხარა, რომ მე მეჭრებოდა პირველი კბილი;
როცა მე ქურდები მეგობრად მრაცხავენ,
სოფელში ვენახი გახდა მოსარწყავი
და ვაზის ფურცლებზე ისე გალურჯდება იქ შაბიამანი,
ვით თვალის უპე - როცა მე არ მახურავს ღამეში საბანი.
დედა! ინახულე
შენ წმინდა ხახული!
წადი ფეხშიშველი,
ქალაქში დაკარგულ შვილისთვის ღამე გაათია,
ღმერთო! აპატიე -
მე თუ ვერ მიშველი,
დედას, რომ დაგინთოს ჩემ სიგრძე სანთელი,
მისთვის, რომ ჩემს გულში
დაყუჩდეს გრიგალი და კორიანტელი..
დედაო ტკბილო, როგორც შენი ძუძუს თავები,
დედაო ნაზო, სიყვარულის უფრთო ფერია,
მანახე გული, სისხლის ცრემლით ნაიარები
და მე ამ გულზე ო, რა ცოტა დამიწერია.
გადამავიწყეს სიტყვა "დედა", შენ ასე გსურდა?
გადამავიწყეს, მერე რისთვის, ასე იყო და
მე გული ბოღმით მევსებოდა, ან რისთვის მშურდა,
როცა აკვნიდან პაწაწინა "დედას" იტყოდა.
დედაო ტკბილო, სალოცავო, საგალობელო,
ლექსში ყოველის შეიძლება განა ხსენება?
რა ძნელი იყო განშორებით, ჩემო მშობელო,
ცხრა წლის მანძილზე ეს ვაება და შეჩვენება.
და მიკვირს ეხლა, ცხრა წლის გულში ასე უღმერთოდ,
ამდენი ტანჯვა სად დაგუბდა, სად დაეტია,
რად იყო ყოფა - მეტყველება თვალთა უენოდ
ჩემი ცხოვრება იყო დრამა და ტრაგედია.
არა, ბორკილებს, ჩემო კარგო, არ ატარებდი,
სამაგიეროდ, მოგონების საკირე გწვავდა,
და იგონებდი, იქ მშობლიურ ლამაზ მხარეში,
ხუჭუჭუჭთმიანი, პაწაწინა ბიჭუნა გყავდა
ათასებს ჰყავდათ, ათასები მოიგონებდნენ,
და ღამით, როცა ყაზარმაში მეფობდა ძილი,
ბაგის ცახცახით გულს ტიტინით მოიოხებდნენ,
ის - სახელწიფოს მოღალატე დედა - და შვილი.
როგორ უნდოდათ მზის ნათელი დაგვიწყებოდა,
ამოხვალ მზეზე და სიცივით გაითოშები...
იქ, შენს საკანში ღამის ლანდი ისე წვებოდა,
როგორც სიკვდილის დაძონძილი შავი დროშები.
დედაო ნაზო, სიყვარულის უფრთო ფერია,
ამდენმა ტანჯვამ შენი სახე როგორ დაღარა,
წყეულიმც იყოს, იმ წარსულის რაც დაგრჩენია,
ხომ დამიბრუნდი ციმბირივით თეთრი ჭაღარა.
ჩემო დედი,
დაბერდი და,
ლექსებს ირჩევ სევდიანს.
შენი ძვლები წამდაუწუმ
სატირალზე სხდებიან.
შენი ფიქრნი სად არ წავლენ
სად არ გადასწვდებიან.
აღმართსა და აღმართს შორის
ბილიკს გაიტკეპნიან.
დედი, იის ძირში ცხოვრობ,
სახლი გიდგას ფერებით.
სახლს კარიც აქვს,
მაგრამ, ვაი,
მე ვერ შემოვეტევი.
რაა, დედი,
ამ ბოლო დროს,
სულ საფლავზე გხედავენ!
ბებოჩემი, პაპაჩემი,
შენს თავს შემომედავნენ.
და თუ მაინც წაგიყვანეს,
თუ გაუწყრათ გამჩენი,
კიბეს ხომ მეც ამომაწვდი,
როგორც ხეზე დარჩენილს.
ჩამოვყვები კიბეს, დედი,
სისხლიანი ფეხებით.
დედი, როგორ გავიხარებთ,
როგორ გადავეხვევით.
ჩემთვის რა იყო ეს საღამო...
არავინ იცის.
მე მივდიოდი, შორს რჩებოდა
ყრმობის ბუნება,
დედავ, გრიგალში გადაკარგულს
წუხილით მიცდით
და ჩემს სიცოცხლეს ლოცულობთ და
ჩემს დაბრუნებას.
როდესაც ვწევარ ცივ სანგარში და
ბრძოლა დამღლის,
მოდის თქვენი ხმა, როგორც კვნესა
საკუთარ ძვლების,
და თქვენ რომ არა, თქვენი ლოცვა,
მე, ჩვილი ბალღი,
ამ სასტიკ გრიგალს ვერ გავუძლებდი.
გახსოვთ თენება?
მე გტოვებდით თქვენა და თბილისს,
თქვენ არ ტიროდით; წვიმა სცრიდა,
სციოდა ქუჩებს,
ერთი თენება გულს ააგდებს, დაფარავს
თრთვილით.
და სხვა ათასი ვერც გაალხობს,
ვერც დააყუჩებს.
მთაწმინდის თავზე ინგრეოდა
ნისლის ნინევი,
ინგრევდა წუხილს, განშორებას,
დარჩენის წადილს,
შორს მიქანავდა ორთქმავალი,
როგორც ირემი
და მეც - ესოდენ ახლობელი
მთაწმინდისათვის.
თქვენ მაპატიეთ, თუ დავკარგე
ბავშვის სიცილი,
თუ ჩემს თვალებში საშინელი
სხივი კიაფობს.
ჰკითხეთ ქარს, ეგებ, მან გიამბოთ
ჩემი სიკვდილი
და უცნაური დაბადება ჩემი გიამბოთ.
მე გამარჯვება დამაბრუნებს თქვენთან,
სწორებთან,
მე გამარჯვება გადამიყვანს მთებზე,
ქედებზე,
ყოველი წვიმა თქვენს მდუღარე
ცრემლს მაგონებდა,
და ის ცრემლები გამარჯვების გზებს
მიქეზებდნენ.
ვინღა მომეფეროს დედასავით?
ფიქრი აფთარივით მომახტება,
გულზე დამეტაკა ელდასავით
შენი საოცარი მონატრება.
ვდგავარ შენ საფლავთან თავის მოხრით,
სხვაზე ვეღარ ვფიქრობ ამას გარდა,
წარსულს გადავხედე ამოოხვრით,
გული საგულედან ამოვარდა.
გკოცნი ნელა, ცრემლებმოძალებით,
სიკვდილ-სიცოცხლეზე გადებულო,
შენც კი მყვარებიხარ მოკრძალებით,
ქვაო, დედის გულზე დადებულო.
ახლა შენს ქვეშაა მოქცეული,
ჩემი დედამიწის მთელი სფერო,
იქნებ შენ ჩაიდგა დედის სული,
იქნებ დედასავით მომეფერო.
იქნებ შეიწოვე დედის სისხლი,
იქნებ მისი ბოლო ამოსუნთქვა
გათბობს, ვიცი მხოლოდ ამით მიხსნი
ქვაო, ნუ იქნები ჩემთვის გულქვა.
ქვაო, დედის ნეშტი მოგაბარე,
შენ გთხოვ, დედასავით დამირწიე,
ქვაო, დედასავით მომეფერე,
დედის მაგივრობა გამიწიე!
გამიადვილე დარდები,
მომიგერიე სევდები,
როგორც კი დამავიწყდები,
მაშინვე გამახსენდები.
სადაც შენ დამავიწყდები,
მეორედ იქ არ გავივლი,
შენი ხმა წამომეწევა
გურული კილოკავივით.
სადაც შენ დამავიწყდები,
იქ ვეღარავინ წამიყვანს,
როცა შენ გამახსენდები,
მიწაზე უფრო ცა მიყვარს.
მოვდივარ, მოვედევნები
ნაზარეთელს და გოლგოთელს
და ისე მომიხარია,
თითქოს წამალი მომქონდეს,
ჩვენ ვერც მაგია გაგვთიშავს,
ვერც მაგიური რიცხვები:
სიკვდილს არ დავიწყებიხარ,
მე როგორ დამავიწყდები?!
დაღარულ ხელებს მზისკენ იწვდიდა,
ტანზე მაცმევდა სხივისგან ნაქსოვს...
არა ლეჩაქით და არც მიწიდან,
მე სულ სხვაგვარი მშობელი მახსოვს.
ის მოკრძალებას ჰგავდა თავიდან,
ალბათ, ამიტომ - ადრე წავიდა...
დავხუჭავ თვალებს და თითქო ვხედავ,
რამდენი ჰქონდა გზა გასავლელი.
მან მე სიკვდილიც მასწავლა, დედამ, -
არ დამრჩენოდა რამ უსწავლელი.
მანვე გამიღო მთის ალაყაფი,
სადაც ბურუსი ბილიკებს ფარავს,
მითხრა: ამ დიად შარას გაჰყევი,
კაცის გულისკენ მიმავალ შარას!
მითხრა: ბოლომდე იარე ასე,
მათხოვარივით კონკები გეცვას,
რამდენი კაცი შემოგხვდეს გზაზე,
იმდენჯერ შვებით შეხედე ზეცას...
მერე წავიდა ... და საყვედური
მწუხარებისთვის თუ მითხრა, ნეტა?
ის იყო რაღაც მართლა დედური,
მარადქალური ქართველი დედა.
დედას ვუყვარვართ
შვილები,
დედა არ გვახსოვს
შვილებსა,
ამიტომ
წუთისოფელი,
სულ მუდამ
გვაცოდვილებსა.
ბალზე მიმდის ბაღში თვალი,
როცა დამწიფდება ბალი.
რა ვქნა, შინდზე სული მიმდის,
როცა წითლად ღვივის შინდი.
მსხალზე მიყვარს საუბარი,
როცა დაღვინჯდება მსხალი.
ატამს რომ ვჭამ, თითებს ვატან,
აბა, რა სჯობს ნამდვილ ატამს?!
მაგრამ პურს რომ მიცხობს დედა,
ყველაფერი მავიწყდება.
ვზივარ და ვფიქრობ,
რა გიჭირს, რა გილხინს,
თუმცა ვერ გშველი დედი,
გადათენთილან თოვლით იები,
მეც მალე მოვალ დედი.
მოვალ, მოგიტან მინდვრის ყვავილებს,
რომ თმებს ჩამაწნა დედი,
შენით ვსუნთქავ და შენით ვივსები,
არ დამეღალო დედი...
ისევ გაწვიმდა, ისევ დაქროლა,
ცოტაც გავუძლოთ დედი,
მალე, სულ მალე გამოიდარებს
შენს თეთრ ფანჯრებთან დედი..,
საფეხურიდან თუ ჩამოვვარდი,
წამომაყენე დედი,
ხელისგულებზე შემახე ტუჩი,
იქნებ სიცხე მაქვს დედი...
გამალამაზე, გამამზიანე
როგორც გჩვევია დედი,
მზეს გამოართვი თარგი კაბისთვის,
გამაპატარძლე დედი...
ჩემო სითბოვ და ჩემო სიცხადევ,
სულ მიღიმილე დედი,
მასწავლე როგორ ვიყო, ვიცხოვრო,
რომ დაგემსგავსო დედი...
მერე რამოხდა დღეს თუ ქარია,
ან თუ ყინვაა დედი,
მინდვრის ყვავილებს თოვლშიც ვიპოვნი
და დაგიკრიფავ დედი!