ზოგადი წესები

სტიქაროსანი (παραμονάριος - „საკურთხევლის მსახური“), ძველი ბერძნულიდან, ნიშნავს „მომსახურეს“ ან „კარიბჭის მცველს“ - მართლმადიდებლური ეკლესიის მსახურია, რომელიც პასუხისმგებელია ზარების რეკვაზე, გუნდში სიმღერაზე, ეპისტოლეს, ჟამთა და ექვსფსალმუნთა კითხვაზე და საღვთო ლიტურგიის დროს მსახურებაზე.

სტიქაროსნის მორჩილად დანიშვნას ეკლესიის წინამძღვარი აკურთხებს.

ის ეკლესიაში ადრე უნდა მივიდეს (დაახლოებით ნახევარი საათით, ან ერთი საათით დღესასწაულებზე), რათა ყველაფერი მოამზადოს საღვთო ლიტურგიისთვის.

საკურთხეველში შედის გამორთული მობილური ტელეფონით. შესვლისას ჩრდილოეთის, ან სამხრეთის კარიბჭესთან ხატს ეამბორებიან. სამჯერ ასრულებს დიდ მეტანიას (ან მცირე მეტანიას, ტიპიკონის მიხედვით, კვირაობით და დღესასწაულებზე). პირჯვარს იწერს მაღალი დასაჯდომლისკენ და თაყვანს სცემს მსახურ სასულიერო პირებს და საკურთხეველში მყოფ ყველა პირს. შემდეგ იღებს კურთხევას უპირატესი რანგის სასულიერო პირისგან.

სტიქაროსანი ატარებს სტიქარს, რომელსაც იცვამს საერო ტანსაცმელზე და აკურთხებს ეკლესიის წინამძღვარი.

მისი სტიქაროსნად დანიშვნიდან სამი წირვის შემდეგ აკრძალულია საკურთხევლიდან სტიქარით გასვლა და განსაკუთრებით გარეთ გასვლა, გარდა ოფიციალური საქმისა.

სტიქარით შემოსვამდე, ორჯერ უნდა მოიხარო წმინდა ტრაპეზისკენ პირჯვრის გამოსახვით, სთხოვო ეპისკოპოსს ან სასულიერო პირს სტიქარის შემოსვის კურთხევა, მესამედ მოიხარო პირჯვრის ნიშნის გარეშე წმინდა ტრაპეზისკენ და იმ სასულიერო პირისკენ, ვისი კურთხევაც ითხოვე, შემდეგ კი სტიქარის ჯვარს და სამოსელს ემთხვიო.

მაღალდასაჯდომლის წინ გავლისას ვალდებულია პირჯვარი გადაიწეროს.

უნდა ეცადოს, რაც შეიძლება ნაკლებად იმოძრაოს საკურთხეველში.

საკურთხეველში საუბარი და სიცილი მიუღებელია.

დაშვებულია მხოლოდ ჩუმი ჩურჩული ღვთისმსახურებასთან დაკავშირებით.

ევქარისტიული კანონის, ქერუბიმთა გალობის, სახარების კითხვის, ღვთისმშობლისადმი გალობის და დიდი დოქსოლოგიის დროს, ლოცვის გარდა, არ უნდა იყოს ზედმეტი მოქმედებები ან ხმები.

ღვთისმსახურების დროს საკურთხეველში რაიმე მოძრაობის განხორციელებამდე, სტიქაროსანმა ყურადღებით უნდა გაითვალისწინოს თავისი მოქმედებების თანმიმდევრობა, რათა თავიდან აიცილოს ზედმეტი მოძრაობები.

ღვთისმსახურების დროს, ზედმეტად დიდი ხნის განმავლობაში დგომა წმინდა ტრაპეზისკენ ზურგით, საკურთხეველში ჯდომა, უსაქმურად სიარული, საკურთხევლის ზედმეტად დატოვება და განსაკუთრებით გარეთ ყურება დაუშვებელია.

თუ რაიმე მიზეზით საკურთხევლის დატოვება აუცილებელი გახდება, აუცილებელია კურთხევის მოთხოვნა მსახურების შემსრულებელი მღვდლისგან, ან უფროს სტიქაროსანს აცნობოთ.

საკურთხეველში აკრძალულია ცხოველური წარმოშობის საკვები პროდუქტები.

ნებისმიერი სახის სისხლდენის შემთხვევაში, საკურთხევლის მსახურმა რაც შეიძლება მალე უნდა დატოვოს საკურთხეველი.

საკურთხევლის მსახურნი ვალდებულნი არიან იცხოვრონ ღვთისმოსავი ცხოვრებით, რეგულარულად ჩააბარონ აღსარება და ეზიარონ.

საკურთხევლის მსახური ვალდებულია საცეცხლური (მარცხენა ხელით) გადასცეს მსახურ მღვდელს წმინდა საკურთხევლის მარჯვენა მხრიდან და დიაკვანს მაღალი დასაჯდომელიდან.

საცეცხლურის დიაკვნისთვის გადაცემამდე, სტიქაროსანმა დიაკვანთან ერთად პირჯვარი გადაიწეროს მაღალდასაჯდომელის ხატისკენ და თაყვანი სცეს მსახურ მღვდელს, შემდეგ კი დიაკვანს.

რეკომენდებულია საცეცხლურის აღება ერთი და იგივე ადგილიდან და იგივე ქმედებებით.

სტიქაროსნის მოვალეობები მოიცავს:

საკურთხევლის სისუფთავისა და მოწესრიგებულობის ზედამხედველობა;

მღვდლებისა და დიაკვნებისთვის სამოსის და სანთლების მომზადება;

სეფისკვერის, ღვინის, მდუღარების, პურის, ხორბლისა და ზეთის მომზადება;

შვიდტოტას, საცეცხლურის, ზეთის ლამპარის, სანთლებისა და საკურთხევლის სასანთლეების მონიტორინგი, გარდა საკურთხევლის ტრაპეზზე არსებულისა (ამ უკანასკნელს სასულიერო პირები ზედამხედველობენ).

მკაცრად აკრძალულია:

ზეთის ლამპარებისა და სასანთლეების განთავსება ან მათი აღება ტრაპეზიდან იმ პირებისთვის, რომლებიც არ არიან სასულიერო დასის წარმომადგენლები;

ტრაპეზთან და სამკვეთლოსთნ შეხება, ტრაპეზის წინ სიარული,

სამეუფო კარიდან შესვლა და გასვლა.

უფროსი სტიქაროსნის მოვალეობები.

უფროს სტიქაროსნებს ნიშნავს წინამძღვარი ყველაზე გამოცდილ სტიქაროსანთაგან.

თითოეული უფროსი სტიქაროსანი ყოველკვირეულად ზედამხედველობს ეკლესიაში წირვა-ლოცვას.

ცვლის დროს, უფროსი სტიქაროსანი ნიშნავს 1-2 მორიგე (მორიგე) საკურთხევლის მსახურს წირვის თითოეული დღისთვის, წირვის გრაფიკის შესაბამისად.

კვირაობით და დღესასწაულებზე ინიშნება მორიგე სტიქაროსანთა უფრო დიდი რაოდენობა.

უფროსი სტიქაროსანი უზრუნველყოფს, რომ მორიგე საკურთხევლის მსახურებმა დაიცვან გრაფიკი და საჭიროების შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ ცვლის მათ, თუ ისინი ვერ ახერხებენ წირვაზე დასწრებას საფუძვლიანი მიზეზით და ამის შესახებ წინასწარ აცნობებს მას.

უფროსი სტიქაროსანი ანაწილებს მოვალეობებს მორიგე სტიქაროსანებს შორის:

ნიშნავს მკითხველებს, სანთლის მატარებლებს და საცეცხლურის მიმწოდებლებს, დროულად ურიგებს მოსახსენებლებს წასაკითხად, უზრუნველყოფს სადღესასწაულო ხატებისა და სამოსის დროულ შეცვლას და ზედამხედველობს საკურთხევლის დასუფთავებას, სისუფთავეს და წესრიგს.

სტიქაროსნთა მოვალეობები.

სტიქარს მხოლოდ მორიგე სტიქაროსნები ატარებენ, რომლებსაც უფროსი მოცემულ მსახურებაზე უფროსი სტიქროსნი დვნებს მსხურებს.

საკურთხევლის მომსახურე პირი წირვაზე დიდი ხნით ადრე მოდის (სამუშაო დღეებში 30 წუთით და დღესასწაულებზე ერთი საათით ადრე).

სტიქაროსანი დღესასწაულის შესაბამის ხატს ეკლესიის ცენტრალურ ანალოღიაზე ათავსებს.

ამზადებს სამოსელს მღვდლებისა და დიაკვნებისთვის.

ასწორებს ფითილებს ზეთის ლამპარებში, ამატებს ზეთს და ანთებს საკურთხეველში წირვისთვის საჭირო ყველა ლამპარს (წმინდა ტრაპეზისთვის, შესაწირავის ტრაპეზისთვის, შვიდტოტიან სასანთლეზე და ა.შ.).

ანთებს სცეცხლურის ნახშირს და წმენდს მტვერს.

წმენდს ხატებს, ფანჯრის რაფებს და ავეჯს.

ასწორებს საკურთხევლის ხალიჩებს.

ლიტიისთვის, საჭიროების შემთხვევაში, ამზადებს ლიტიას, ხუთ პურს, ხორბალს, ღვინოს და ზეთს.

ლიტურგიისთვის ამზადებს სეფისკვერს (ხუთი პური, პროსკომიდიისთვის და პატარა პურები მოსხსენებლად), ღვინოს და ადუღებულ წყალს.

ამზადებს წყალს მდუღარებისთვის.

ამზადებს მდუღარებას.

ამზადებს დაფას და დანას სეფისკვერის დასაჭრელად.

ამზადებს ანალოღიას დიაკვნისთვის სახარების წასაკითხად.

ამზადებს მღვდლის ადგილს მაღალ დასჯდომელზე.

წირვის შემდეგ:

აქრობს ზეთის ლამპარსა და სანთლებს.

ასუფთავებს დიაკვნისა და მღვდლის სანთლებს.

ასუფთავებს სცეცხლურს.

რეცხავს, ​​წმენდს და ცვლის ლიტანიებს, ჩაიდანებს, ჩაიდანებს მდუღრებისთვის და ა.შ.

რეცხავს და წმენდს ჭურჭელს, მაგიდებს და სასანთლეებს, წმენდს მტვერსასრუტით, ასწორებს ხალიჩებს, გააქვს ნაგავი და წვავს.

პასუხისმგებლობა წესდების დარღვევისთვის:

თუ საკურთხევლის მსახური კეთილსინდისიერად არ ასრულებს თავის მოვალეობებს: არ ასრულებს მღვდლის მითითებებს, უმნიშვნელო მიზეზების გამო თავს არიდებს მსახურებას, არ ასრულებს უფროსი საკურთხევლის მსახურის მითითებებს მოვალეობის შესრულების დროს ან სხვაგვარად არღვევს ამ წესდების დებულებებს, მაშინ ორჯერ დარღვევის შემდეგ, საკურთხევლის მსახურმა ხელახლა უნდა გაიაროს ხელდასხმის მთელი კურსი (განიმოსება).

დისციპლინის სერიოზული დარღვევის შემთხვევაში (გინება, უხამსი საქციელი და ა.შ.), სასულიერო პირთა და სხვა საკურთხევლის მსახურთა საბჭოს გადაწყვეტილებით, მან უნდა დატოვოს საკურთხეველი გამოსწორების დადგენილი ვადით.