მწყემსი კეთილი

წმიდა ნიკოდიმოს ათონელი

უხილავი ბრძოლა

თავი 39
არ უნდა გავექცეთ შემთხვევებს, როდესაც შესაძლებელია კეთილის ქმნა

თუ გსურს სათნოებების მოხვეჭის გზაზე უკანა დაივიწყო და წინას ესწრაფვო, არასოდეს შეჩერდე, მუდამ გახსოვდეს და საკუთარ თავს უფლება არ მისცე, ხელიდან გაგისხლტეს ის, რაც შეიძლება სათნოების მოხვეჭის საბაბად იქცეს. არასწორად იქცევა ის, ვინც ცდილობს, ყოველნაირად გაექცეს სიძნელეებს სათნოებების მოხვეჭისას. არადა, ეს სირთულეები შეიძლება სასიკეთოდაც წასდგომოდა. მაგალითად, თუ გსურს, მოთმინება შეიძინო, არ გირჩევ გაექცე იმ პიროვნებებს, საქმესა თუ ვითარებას, რომელთაც მოთმინებიდან გამოჰყავხარ. პირიქით, ხალისითა და კეთილი გადაწყვეტილებით დაემორჩილე მათს არასასურველ ზემოქმედებას. ამავე დროს, თავი შეამზადე, რომ ეს ყველაფერი სულის აუმღვრევლად და სიმშვიდით გადაიტანო. თუ სხვაგვარად მოიქცევი, მოთმინებას ვერასოდეს ისწავლი.

ასევე უნდა მოიქცე, როდესაც ისეთი საქმის კეთება მოგიწევს, რომელიც ან თავისთავად არ მოგწონს; ან იმიტომ, რომ ადამიანი, ვინც გავალებს, არ გიყვარს; ანდა ეს მოგაშორებს სხვა საქმეს, რომლის კეთებაც მოგწონს. ნუ აირიდებ მას, პირიქით, შეუდექი კეთებას და ისე მიიყვანე ბოლომდე, თითქოს ეს შენთვის ყველაზე სასიამოვნო იყოს. ნუ დაემორჩილები გულისსიტვებს, რომ თითქოსდა, ეს საქმე რომ არ ყოფილიყო. სრულიად მოსვენებული იქნებოდი. თუ თავმოთნეობის გამო ამ შემთხვევებს გაექცევი, ვერასოდეს ისწავლი გაჭირვებათა დაძლევას, ვერც ჭეშმარიტ სიმშვიდეს მოიპოვებ, რადგან სიმშვიდე თავმოთნე ადამიანთა გულებში არ მკვიდრობს.

ამასვე გირჩევ იმ გულისსიტყვებთან მიმართებაშიც, რომლებიც ხანდახან თავს გესხმიან და გონებას ადამიანური უსამართლობისა და სხვა უწესობების გახსენებით გიშფოთებენ. ნუ შეეცდები განაგდო და დათრგუნო ისინი, ვიდრე თავადვე არ დაიხევენ უკან, არა შენი წინააღმდეგობის, არამედ მოთმინების წყალობით. დაე, შეგაშფოთონ და სიმშვიდე დაგირღვიონ, ისინი უსიამოვნებათა მოთმინებით გადატანასასაც გასწავლიან. ვინც სხვაგვარად გირჩევს და გეტყვის, რომ სჯობს, გაექცე ასეთ შემთხვევით მღელვარებებს, მას სურს სათნოებებისკენ მისწრაფება და მოშურნეობა ჩაგიხშოს.

მართალია, ბრძოლაში გამოუცდელი ახალბედა მეომარი სწორად იქცევა, როდესაც შებრძოლების ნაცვლად ამაფორიაქებელი შემთხვევებისგან გარბის, თითქოსდა არად აგდებს და არ ეწინააღმდეგება მათ, მაგრამ არც მას შეჰფერის ყოველთვის ზურგის ჩვენება და უკუქცევა. უჯობს, სათნოებებისა და მათგან მოიჭებული სულიერი სიძლიერის იმედად, მთელი ყურადღებითა და წინდახედულებით შეებრძოლოს თავდამსხმელს, ზოგჯერ კი ყურადღებაც არ მიაქციოს მას. ოღონდ ხორციელ ვნებასთან არაა მართებული ასე მოქცევა: აქ მთელი ძალით გაექეცი ნებისმიერ შემთხვევას, რამაც შეიძლება აღანთოს და აღაგზნოს ვნება, რადგან მტერი სიცრუის მანქანებით დაუცხრომლად ცდილობს, ხორციელი სურვილები აღგიძრას და მათი დაკმაყოფილება გაიძულოს.