წმიდა გერმანე, კონსტანტინეპოლელი პატრიარქი (+740)

ლექსიკონი

(არაბული ციფრებით მითითებულია ქადაგების ტექსტის თავების ნუმერაცია, სადაც ესა თუ ის განსამარტავი სიტყვა გვხვდება)

ა

ამბორის-ყოფა (ამბორს-უყოფდეთ) 34 - მიალერსება (მივეალერსოთ).

ამენ 35 - ჭეშმარიტად, დაე იყოს ასე (ებრ. אמן;ბერძნ. ἀμήν; ლათ. ამენ); შდრ.: "ამინ მოასწავებს: იქმენინ; ვითარ ზედადამბეჭ-დველი რაჲმე დალოცვაჲ" (წმ. გერმანე კონსტანტინეპოლელი, "მოთხრობაჲ ეკლე-სიაებრივი და საიდუმლოებითი"; გვ. 161).

ანუ 15 - ან.

ანუ (არა) 172 - განა.

ანუ (ყოველნივე) 17 - ანდა.

არათუმცა 3 - რომ არა.

არა თქუმა (იტყჳან) 5 - ვერ ლაპარაკი.

არამცირედ 1 - დიდად.

არაოდეს 8 - არასდროს.

არარა 13 - არაფერი.

არასადა 14 - არასდროს.

არა სამართალი 13 - არამართებული, არასწორი.

არა უღირს-ჩენა 6 - უღირსად არმიჩნევა.

არა უწყება (უწყიან) 5 - არცოდნა.

არაფუცვაჲ 32 - არდაფიცება.

არა ცემა (ეცეს) 23 - არმიცემა.

არა ცნობა (უცნობიეს, ცანნ) 133 - ვერშეცნობა, ვერმიხვედრა, ვერგაგება.

არაწმიდა 2 - უწმინდური.

აღებაჲ პირისა 1 - პირის გაღება, გახსნა.

აღმართება (აღემართენით) 25 - ადგომა, გასწორება.

აღმართებული 13, იხ. "ჯუარისსახედ აღმართებული".

აღმასრულებელად წინაჲსწარმეტყუელებისა 20 - წინასწარმეტყველების შესასრულებლად.

აღმოკოდა (აღმოჲკოდების) 13 - მოკვეთა, ამოძირკვა.

აღსაარებაჲ 12 - აღიარება (სარწმუნოების).

აღსრულებაჲ 32 - შესრულება; იხ. "საქმით აღსრულებაჲ".

აღუვსებელობაჲ 24, იხ. "ნებებათა აღუვსებელობაჲ".

აღუჴოცელი 9, იხ. "მოსაჴსენებელი აღუჴოცელი".

აღშურვება (აღგაშურვებ) 25 - შეშურება.

აღშფოთების-მნებებელი 1 - შეშფოთების, არეულობის მოსურნე//მოსურვე.

აღწევა (აღიწევის) 29 - გადასვლა, აწევა.

აღჴოცა (აღვჴოცოთ) 20 - განადგურება, მოსპობა.

აჩრდილი 26 - ჩრდილი.

აჩრდილი შჯულისა 29 - ძველი აღთქმის აჩრდილი.

აწ 3 - ახლა.

აწ და მარადის 35 - ამჟამადაც და მარადიულადაც, მუდამ.

აწვე 1 - ახლავე.

ბ

ბარძიმი 17 - წმინდა ზიარების სასმისი.

ბელიარი 24, იხ. "ბოროტთდასაბამი ბელიარი".

ბორგა (ჰბორგთ) 13 - გაგიჟება, გაცოფება, გაშმაგება, გახელება, ჭკუიდან შეშლა.

ბოროტადმადიდებელი 35 - ბოროტმადიდებელი, სხვადმადიდებელი, უცხოდმადიდებელი; არამართლმადიდებლურად მოაზროვნე.

ბოროტთდასაბამი ბელიარი 24 - ბოროტების წყარო, მომგონი ეშმაკი.

ბრალი 32, იხ. "საზარელება ბრალისა".

ბჭეთა ჴშულთა შესლვაჲ 7 - დაკეტილ კარებში შესვლა.

ბჭობაჲ სამართლისა 4 - სამართლიანი განსჯა.

გ

გამოსახვითი 12 - გამოხატული, გამოსახული.

გამოწერაჲ 9 - გამოსახვა.

გამოხატვა 6 - გამოსახვა.

გამოხატვაჲ 9 - გამოსახვა.

გამოხატული 34 - გამოსახული.

გამოხატულობაჲ 14 - გამოსახვა.

განბერილი 13 - გაბღენძილი, გათავხედებული.

განბჭობა 19, იხ. "ესრესახედ განბჭობა".

განვრცობა 10 - აქ: გაგრძელება (სიტყვისა).

განზრქომილი ამპარტავანებითა 25 - ამპარტავნებით გათავხედებული, განლაღებული.

განკაცებაჲ 2 - ადამიანური ბუნების მიღება, შეთვისება; ხორცშესხმა (ძე ღმერთისა).

განკაცებული ღმერთი 29 - ხორცშესხმული ღმერთი (იესო ქრისტე).

განკრთომილება 18, იხ. "საზარელი განკრთომილება".

განკუთნვილი 34 - მიკუთვნებული, განწესებული, განჩინებული.

განმართება 13 - გასწორება.

განმართებაჲ 25 - გასწორება.

განპყრობაჲ ჴელთა 11 - ხელების გაშლა.

განრინება (განერნენ) 32 - თავის დაღწევა, გადარჩენა, ხსნა.

განსაკრთომელი მოსლვაჲ 29 - საკვირველი მოსვლა (მეორედ მოსვლა).

განსწავლაჲ წინააღმდგომთა 33 - მოწინააღმდეგეები დამოძღვრა, სწავლა.

განუყოფელი 8 - დაუცალკევებელი, დაუყოფელი.

განფრთხობა (განიფრთხვეთ) მთრვალობისაგან 25 - სიმთვრალისაგან გამოფხიზლება.

განქარვება ზრახვისა 24 - განზრახვის, ჩანაფიქრის გაუჩინარება, გაქრობა, მოსპობა.

განქიქება (განაქიქნა) 3 - შერცხვენა; გაკიცხვა.

განყოფილი 8 - განცალკევებული, დაყოფილი.

განშჯაჲ 19, იხ. "სიმართლით განშჯაჲ სოფლისა".

განჩინებაჲ 18, იხ. "განცემა განჩინებისა".

განცდა (განვიცდით) 8 - განჭვრეტა, შეცნობა, შეგრძნობა, აღქმა.

განცემა (განსცის) განჩინებისა 18 - განაჩენის გამოტანა; ბრძანების გაცემა.

განცოფებული 2 - გაგიჟებული, გაცოფებული, გახელებული.

განწვალებული 1, იხ. "უმეცრებით განწვალებული".

განჭრაჲ ხატთა 24 - ხატების დაშორება, გათიშვა, განცალკევება.

განჴორციელება (განჴორციელდა) 8 - ხორცშესხმა, განკაცება, ადამიანად გახდომა (ძე ღმერთისა).

განჴორციელებაჲ ღმრთისა სიტყჳსა 21 - საღვთო ლოგოსის, ძე ღმერთის ხორცშესხმა, ადამიანად გახდომა, განკაცება.

გარდამოჴდომა 27 - გადმოსვლა, ჩამოსვლა.

გარემიქცევა ზრახვისა 242 - განზრახვის, ჩანაფიქრის უკუგდება, უარყოფა (შდრ. წმინდა გიორგი მთაწმინდლის რედაქცია: "შეურაცხ-ყვნის გულისსიტყუანი... შეურაცხ-ყვნის ზრახვანი" (ფს. 32.10); შდრ. ბერძნ. ἀθετεῖ δὲ λογισμοὺς... ἀθετεῖ βουλὰς LXX).

გარეშეუწერელად 6 - შემოუსაზღვრელად.

გარეშეუწერელი ღმერთი 26 - შემოუსაზღვრელი ღმერთი.

გარეშეწერილქმნაჲ 6 - შემოსაზღვრულობა.

გარნა 23 - გარდა.

გება (ეგო) 6 - ყოფნა, დარჩენა (დარჩა).

გებულნი საკურთხეველნი 15 - შექმნილი,აშენებული საკურთხევლები.

გესლიანი შჯულისდებაჲ 1 - გესლიანი, შხამიანი რჯულდება, კანონი.

გინა 152 - ან, ანდა.

გინებულ-ყოფა (გინებულ-მყავთ) 18 - შეურაცხყოფა (შეურაცხმყავით).

გიხაროდენი 30 - მისალმების ფორმულა (შდრ. ბერძნ. χαίρειν II იოვანე 1.10-11).

გონება 2 - გონება, ფიქრი, მიჩნევა.

გონებად მოღება 32 - აქ: გახსენება; გააზრება, გაცნობიერება.

გონებაჲ 12 - გონება, აზროვნება, ცნობიერება; იხ. "გონებად მოღება"; "კუალი გონებისა".

გუამნი წმიდათანი 35 - წმინდანთა სხეულები.

გუამოვნება 35 - ჰიპოსტასი, პირი (ერთი ღმერთის სამპიროვნების განმსაზღვრელი ცნება; ბერძნ. ἡ ὑπόστασις, ლათ. persona).

გულება (ეგულების) 20 - დაპირება (აპირებს), მოლოდება.

დ

დაბადება 14, იხ. "ნებებით დაბადება".

დადგრომაჲ 35 - შეჩერება, დაყენება.

დადგრომილი 30, იხ. "მოუქცეველად დადგრომილი".

დადება (დავდვათ) 13 - დაწესება.

დაზულება 29 - დაშლა, დარღვევა.

დათრგუნვა (დასთრგუნევდით) 21 - გათელვა.

დაკჳრვება (ნუ დაგიკჳრდების) 30 - გაოცება, გაკვირვება (ნუ გაოცდები, ნუ გაგიკვირდება).

დაკუეთება 25 - დანარცხება, დაცემა.

დამოკიდებული ძელსა 33 - ხის ძელზე ჩამოკიდებული.

დამოცჳვნება (დამოცჳოდინ) 29 - ჩამოცვენა.

დამტევებელი 25 - დამტოვებელი.

დამტევნელი 9 - მიმღები, შემწყნარებელი.

დამტკიცება (დავამტკიცე, დამიმტკიცებიეს) 313 - დადასტურება.

დამშჭუალვაჲ 4 - მილურსმვა.

დამშჭუალული 2 - მილურსმული.

დამჴუება (დაამჴუა) 11 - დამხობა, დამარცხება, განადგურება.

დატევება (დაუტევეთ) 34 - მიტოვება, ზურგის შექცევა.

დატევნაჲ 26 - მიღება, შეწყნარება.

დაუპყრობელი პირი 18 - შეუკავებელი, შეუჩერებელი პირი.

დაუწყნარებელი და უცნობოქმნული 32 - მშფოთვარე და გონებადაკარგული, უგუნური.

დაფლვაჲ 4 - დამარხვა, დასაფლავება.

დაღათუ 13 - თუნდაც.

დაღაცათუ 2 - თუმცა.

დაღაცათუ 32 - თუნდაც.

დაყოფა (დაიყვედ) 8 - დახურვა, დახშვა, მოკეტვა.

დაცემულებაჲ 25 - დაცემა, დავარდნა (სულიერი).

დაცემული 22, იხ. "მძჳნვარედ დაცემული".

დგმა (ათქს) 5 - ქონა (აქვთ).

დგომაჲ 22 - დადგომა.

დედა 342, იხ. "ღუაწლითშემოსილი დედა"; "ჴორციელად დედა".

დედობრივი 34 - ქალური, დედაკაცური.

ე

ეგევითარი 31 - ასეთი, მაგნაირი.

ეგრეთვე 11 - ასევე.

ეგრეთღა 30 - შემდგომღა.

ელენი 7 - წარმართი (იხ. შენ. IX).

ერთბამობითი ზედაობაჲ 34 - საერთო ძალისხმევა.

ესევითარი 12 - ასეთი, ამგვარი.

ესოდენ 18 - იმდენად.

ესოდენი თავსმდებობაჲ 27 - იმდენი შუამდგომლობა.

ესრეთ 18 - ამგვარად, ამნაირად.

ესრესახედ განბჭობა (განიბჭობვის) 19 - ამგვარად, ასე განსჯა, განჩინება, გადაწყვეტა.

ეჰა 18 - ვაი.

ვ

ვაცი 9 - მამალი თხა; ერთი წლის თიკანი.

ვერარა 15 - ვერაფერი.

ვიდრე 30, 32 - ვიდრე.

ვიდრე 35 - თითქოს.

ვიდრემდის 18 - სანამდე.

ვიეთნიმე მათგანი 31 - რომელიმე მათგანი.

ვიეთნიმე 35 - ზოგიერთი.

ვითარ 5 - როგორ.

ვითარ-ესე 2 - როგორც.

ვითარ-იგი 23 - როგორც.

ვითარმედ 22 - რომ.

ვითარცა 112 - როგორც.

ვინაჲთგან 1 - რადგანაც.

ვინაჲცა 30, 32 - ამის გამო.

ვისდამე მიმართ 31 - ვინმეს მიმართ.

ვისმე 30 - ვინმე, რომელიმე.

ვნებაჲ 7, იხ. "ჯუარისამიერი ვნებაჲ".

ზ

ზედაობაჲ 34, იხ. "ერთბამობითი ზედაობაჲ".

ზენა 23 - ზემოთა, ზეციური.

ზეშთა სიწმიდე 3 - ზეციური, უზენაესი სიწმინდე.

ზიარებაჲ 30 - მოზიარეობა, მეგობრობა, ერთობა, თანამონაწილეობა.

ზრახვა (ეზრახებოდა, ეზრახა) 16, 27 - საუბარი, ლაპარაკი, განდობა.

ზრახვაჲ 244, იხ. "განქარვება ზრახვისა"; "გარემიქცევა ზრახვისა".

ზუარაკი 9 - ხბო.

ზღჳს-მყოფი 9 - ზღვის ბინადარი.

თ

თავსმდებობაჲ 27, იხ. "ესოდენი თავსმდებობაჲ".

თანააღრევა (თანააღერევით) 30 - შერევა, შეთქვეფა.

თანადაუსაბამო 82 - უსაწყისო, მარადიული.

თანალმობაჲ 33, იხ. "მიზეზი თანალმობისა".

თანამდები 35 - მოვალე, პასუხისმგებელი (შდრ. ბერძნ. ἔνοχος ).

თანამზრახვალი 24 - თანამზრახველი, თანამბჭობელი, თანამოაზრე.

თანაწარსავალი სიტყჳსა 24 - საუბრის, ჰომილიის, ქადაგების ძირითადი თემის გვერდის ავლა, გამოცვლა.

თითოსახეთა ძელთაგან შექმნულნი 16 - სხვადასხვა ხისგან გაკეთებული.

თჳთთარგმანებული 9, იხ. "წიგნი თჳთთარგმანებული".

თჳნიერ საოცარყოფისა 12 - მოჩვენების გარეშე.

თჳსებით მსახურ-ქმნა (მსახურ-ვექმნენით) 35 - თვისობრივად მსახურება (ვემსახუროთ).

თქუენებრ 13 - თქვენსავით.

თქუენმიერცა 4 - თქვენგანაც, თქვენი მხრიდანაც.

თქუმული 9, იხ. "წინაჲთვე თქუმული".

კ

კადნიერებით 21 - თავხედურად.

კათოლიკე ეკლესია 1 - საყოველთაო, მსოფლიო ეკლესია (იხ. შენ. II).

კაპანთა ყვანებაჲ 28 - უფსკრულებში წაყვანა.

კაცი 62 - ადამიანი.

კაცისსახე ხატი 4 - ადამიანის მსგავსი ხატი.

კაცობრივი 11 - ადამიანური.

კეთილი 34 - სიკეთე.

კერძოვირი 9 - ჯორი.

კითხვა 11 - შეკითხვა.

კითხვაჲ 1, იხ. "მდაბიორი კითხვაჲ".

კჳრიაკე სათაურში, იხ. "პირველი კჳრიაკე".

კუალად 7 - კვლავ.

კუალად 10, 14 - ისევ.

კუალად 26 - კიდევ.

კუალად 29 - შემდეგ.

კუალად-გება (კუალად-გუაგებს) 35 - უკუმიგება, სამაგიეროს მიზღვა, დაბრუნება.

კუალადქცევაჲ 30, იხ. "მრავალგზის კუალადქცევაჲ".

კუალი გონებისა 6 - აზროვნების გზაკვალი.

კუეთებაჲ 24 - შებრძოლება, შერკინება.

კურთხევად შეცვალება (შეიცვალა) 4 - აქ: ნაკურთხად გახდომა.

კურო 9 - ხარი.

ლ

ლოცვა (გლოცავ) 12, 25 - დალოცვა (დაგლოცავთ).

მ

მამა 26, 342 - წინაპარი; სასულიერო პირი; მამაკაცი.

მამათმთავარი 26 - პატრიარქი (ბიბლიური).

მარადის 35, იხ. "აწ და მარადის".

მართლ 13 - სწორად, პირდაპირ.

მართლგანმკუეთელობაჲ 5 - სამართლიანი განსჯა.

მარტო 4 - მხოლოდ, მარტო.

მარტოდ 30 - ცალკე.

მაფუცებელი 32, იხ. "უსამართლოდ მაფუცებელი".

მაცხოვარი 10 - მხსნელი, გადამრჩენი, ცხოვრების, ცხონების მომნიჭებელი (იესო ქრისტე).

მახლობელი 18 - ახლოს მყოფი.

მგმობარი 19 - მლანძღველი.

მდაბიორი კითხვაჲ 1 - მდაბიო შეკითხვა.

მემრუშე 232, იხ. "ნათესავი ბოროტი და მემრუშე".

მეოხებაჲ 35 - შუამდგომლობა, შემწეობა.

მერმე 35 - მომავალი, შემდგომი.

მერმეცა 1 - ასევე, შემდეგ, კიდევ.

მეცნიერებაჲ ჭეშმარიტებისა 30 - ჭეშმარიტების ცოდნა, მიხვედრა, გაგება.

მეხდატეხილობითი სიტყუა 1 - მეხდაცემული სიტყვა, სწავლება, მოძღვრება.

მთრვალობაჲ 25, იხ. "განფრთხობა მთრვალობისაგან".

მთხრებლი 28 - ორმო.

მიგებაჲ 19 - მიზღვა.

მიდგომილებაჲ 7 - ჩასახვა.

მიერითგან 25 - მას შემდეგ.

მიერკერძო ჯუარი 2 - მიღმიერი ჯვარი.

მიზეზ-დგმა (მიზეზ-იდგამთ) 14 - მომიზეზება (იმიზეზებთ).

მიზეზი თანალმობისა 33 - თანაგრძნობის მიზეზი.

მიმადლება 17 - მინიჭება.

მიმართ სათაურში - წინააღმდეგ; იხ. "ვისდამე მიმართ".

მიმთხუევა (მიემთხჳა) 27 - მიღწევა, მიახლება (მიაღწია, მიეახლა).

მიმოყვანებაჲ უსწავლელობითი 10 - უცოდინარი წაყვან-წამოყვანა.

მიმქუმელად მიყვანება (მიიყვანა) 27 - შუამდგომლად წაყვანა.

მინიჭება (მიენიჭენ) 24 - ბოძება (ებოძოს).

მისდავე მსგავსად 11 - ამნაირადვე.

მიქცევა (მიიქცეს) 32 - მიბრუნება, დაბრუნება (მიუბრუნდეს, დაუბრუნდეს).

მიყვანება 27, იხ. "მიმქუმელად მიყვანება".

მიძღუანება (მიუძღჳთ) 6 - გაძღოლა, წაყვანა.

მიწევნა 32, იხ. "სიკუდიდმდე მიწევნა".

მიწისაგანი 14 - მიწიერი, მატერიალური, ნივთიერი.

მკითხველი 12 - შემკითხველი.

მლიქნელობა 24 - პირმოთნეობა, პირფერობა.

მნებებელი 21, იხ. "აღშფოთების-მნებებელი".

მოაქამდე 14 - აქამდე, ამ დრომდე.

მოკუდინება (მოაკუდინებს) 5 - მოკვლა (კლავს).

მოკუეთა (მოეკუეთენ) 13 - მოჭრა, მოკვეთა (მოიჭრას, მოიკვეთოს).

მომატყუებელცა გჳრგჳნთა 34 - გვირგვინთა შემძენიც; გვირგვინთა მომასწავებელიც.

მომგონებელი 22 - მომფიქრებელი.

მომსრველი 22, იხ. "წარპარვაჲ მომსრველისა".

მორწმუნეყოფად საგონებელი 35 - მორწმუნედ მისაჩნევი, საფიქრებელი.

მოსათხრობელი შემოკლებითად 9 - მოკლედ განმარტებული, გადმოცემული, ნაუწყები.

მოსასრველად 18 - მოსასპობად, ამოსახოცად.

მოსაჴსენებელად 7 - გასახსენებლად, მოსაგონრად.

მოსაჴსენებელი აღუჴოცელი 9 - წაუშლელი, დაუვიწყებელი მოსაგონარი, გასახსენებელი.

მოსურნე 16 - მსურველი.

მოუქცეველად დადგრომილი 30 - (სარწმუნოებაზე) მოუბრუნებლად დარჩენილი.

მოქცევა (მოიქეცინ) 13 - მობრუნება, შემობრუნება, მოტრიალება (სარწმუნოებაზე).

მოქცევაჲ 32 - მობრუნება, შემობრუნება, მოტრიალება (სარწმუნოებაზე).

მოღება (მოვიღოთ) 2 - დაბრუნება (დავიბრუნოთ; შდრ. ბერძნ. ἀπολάβωμεν, საწყ. ფორმა ἀπολαμβάνω, გალ. 4.5).

მოღება (მოვიღოთ) 29 - მიღება (მივიღოთ); იხ. "გონებად მოღება".

მოძაგება (მოვიძაგოთ) 35 - მოძულება.

მოჴსენება (მოგაჴსენე) 30 - გახსენება; შეტყობინება.

მრავალგზის კუალადქცევაჲ 30 - მრავალჯერ მიბრუნება.

მრავალი 29 - ბევრი.

მსახველობაჲ 15 - გამოსახვა, გამოხატვა.

მსახურ-ქმნა 35, იხ. "თჳსებით მსახურქმნა".

მსგავსებითა ურთიერთას 23 - ერთმანეთის მსგავსებით.

მსოფლელი 9 - მდაბიო.

მუნ 23 - იქ.

მშჯავრი სიმართლისა 31 - სამართლიანი განაჩენი (შდრ. გიორგისეული რედაქცია: "განკითხვანი სიმართლისა შენისანი" ; ბერძნ. τὰ κρίματα τῆς δικαιοσύνης σου ).

მცირედი 29 - ცოტა.

მცნება (ამცნებთ) 2 - დამოძღვრა, სწავლება, შეტყობინება.

მძლე-ქმნა (მძლე-ვექმნეთ) 34 - დაძლევა, დამარცხება, გამარჯვების მოპოვება.

მძჳნვარედ დაცემული 22 - საშინლად დამხობილი, დავარდნილი (სულიერად).

მწარედ 18 - სასტიკად.

მწვალებელი სათაურში, იხ. "ყრმისგონება მწვალებელი".

მხოლო 14 - მხოლოდ, მარტო.

ნ

ნაბერწყალი ურწმუნოებისა 12 - ურწმუნოებისნაპერწკალი.

ნათესავი ბოროტი და მემრუშე 232 - ბოროტი და მრუში მოდგმა, ჯიში, ტომი, ხალხი, ერი; იხ. `უღმრთო ნათესავი~.

ნათლის-ღება 27 - მონათვლა.

ნამდჳლვე 13 - ნამდვილად.

ნამუშაკევი 17 - შექმნილი, გაკეთებული.

ნაქმნევი 7, იხ. "ფერით ნაქმნევი".

ნება (ჰნებავს) 5 - სურვილი, ნდომა.

ნებებათა აღუვსებელობაჲ 24 - სურვილთა დაუკმაყოფილებლობა.

ნებებით დაბადება (დაჰბადა) 14 - ნებაყოფლობით, თავისუფალი ნებელობით, სურვილით შექმნა, გაჩენა, წარმოშობა (სამყაროსი).

ნებსით 4 - ნებით.

ნერწყუვა (ჰნერწყუევდით) 21 - შეფურთხება.

ნივთი 6 - მატერია; ფიზიკური, მატერიალური აგანი.

ნივთიერი ხატი 292 - მატერიალური, ფიზიკური, ხილვადი ხატი.

ნივთ საუკუნოჲსა ცეცხლისა 32 - მარადიული ცეცხლის საგანი, ობიექტი.

ნიში 7 - ნიშანი.

ნუუკუე 28 - ვაითუ.

ნუუკუე არა 17 - განა არა.

ნუღარაჲთ 28 - ნუღარაფრით.

ნუცა 302 - ნურც.

ო

ოდენ 13 - მარტო, მხოლოდ.

ოდესცა 12 - ოდესმე.

ორღანო სიკუდილისა სამდღითისა 2 - სამდღიანი სიკვდილის იარაღი, ინსტრუმენტი (შდრ. ბერძნ. τὸ ὄργανον; ლათ. ინსტრუმენტუმ; რუს. орудие).

პ

პირველ 8, 154, 35 - უწინარეს, ადრე.

პირველად 30 - უპირველესად, უწინარესად.

პირველთქუმულთავეთანა 17 - ადრე, ზემონათქვამთან ერთად.

პირველი 34 - ადრინდელი, თავდაპირველი.

პირველი კჳრიაკე სათაურში - პირველი კვირადღე (დიდმარხვის).

პირველი მამა 14 - პირველმშობელი.

პირი (ერთი) 8, 35 - ჰიპოსტასი, გვამოვნება; იხ. "გუამოვნება".

პირმშოჲსა სახისა აღწევა (აღიწევის) 29 - არქეტიპამდე, პროტოტიპამდე აწევა, გადასვლა, მიწევნა.

პირმშოჲსა სახისა სიკეთე 29 - პროტოტიპის, არქეტიპის მშვენიერება.

პირუტყუებაჲ 34, იხ. "წარმართებითი პირუტყუებაჲ".

პოვნა (ეპოვნენ) 16 - პოვნა.

პოვნა (იპოვების) 17 - გამოჩენა, აღმოჩენა.

პურისა წილ 17 - პურის ნაცვლად, მაგივრად.

პური წინადაგებისა 17 - შესაწირი პური.

ჟ

ჟამი 23 - დრო, ხანი.

ჟამისწირვაჲ 17, იხ. "ჭურჭელნი ჟამისწირვისა".

რ

რამეთუ 2 - რადგან.

რაჲთა 1 - რომ.

რაჲ-მე 19 - რა (კითხვ. ნაცვალ.).

რაჲსა 11 - რატომ.

რაჲსათჳს 12 - რატომ.

რაჲსათჳსღა 4 - რაღატომ.

რაჲსმე 29 - რამე.

რაჟამს 19 - როცა, რა დროსაც.

რასმე 35 - რამე.

რეცა საგონებლობით და უცნებაყოფით 24 - თითქოს საეჭვოდ და მოჩვენებითობით.

რეცა ცუდ საგონებელქმნაჲ 23- თითქოს ცუდად მისაჩნევი.

რვალი 17 - ბრინჯაო.

რომელი 2 - ვინც.

რომელი 5 - რომელიც.

რომელი-ესე 11 - რომელიც, რაც.

რომელი-იგი 14 - რომელიც.

რომელისა ჯერისათჳს 2 - რისთვის.

რომელნიმე 172 - ზოგიერთი.

რქუმა (მარქუთ) 12 - თქმა (მითხარით).

რწმენა (გურწმენეს) 23 - დაჯერება (დავიჯეროთ).

რწმუნება 17, იხ. "უცთომელად რწმუნება".

ს

საგონებელი 12, იხ. "მორწმუნეყოფად საგონებელი".

საგონებელობა 24, იხ. "რეცა საგონებლობით და უცნებაყოფით".

საგონებელქმნაჲ 23, იხ. "რეცა ცუდ საგონებელქმნაჲ".

სადმე 2 - იქნებ; შეიძლება.

საეჭუ 12 - საეჭვო.

საზარელება ბრალისა 32 - დანაშაულის საშინელება, სისაძაგლე.

საზარელი განკრთომილება 18 - საძაგელი შეშინება.

სათნოყოფაჲ 32 - მოწონება.

სათნოყოფილი 35, იხ. "საუკუნითგან ღმრთისა სათნოყოფილი".

საკუთრება 34 - კუთვნილება.

სალმობიერი ჭირი 20 - მტკივნეული გაჭირვება.

სამართალი 4, იხ. "ბჭობაჲ სამართლისა"; "არა სამართალი".

სამართლად 7 - სამართლიანად, მართებულად.

სამდღითი 2, იხ. "ორღანო სიკუდილისა სამდღითისა".

სამე 21 - მაშ.

სამკაულყოფაჲ 9 - შემკობა, გამშვენება.

სამსახურებელი ხატი 1 - თაყვანსაცემი, მსახურებული ხატი.

სამსახურებელი 17 - მოსახმარი.

სამღდელო ჭურჭელი 34 - წმინდა, საეკლესიო ჭურჭელი.

სამწმიდა 26 - წმინდა სამება ღმერთი.

სამწმიდაობითი ქებაჲ 26 - წმინდა სამების საგალობელი.

საოცარყოფაჲ 12, იხ. "თჳნიერ საოცარყოფისა".

სარო 2 - კიპარისი.

სარწმუნო 292 - სანდო.

სარწმუნოყოფად 13 - სანდოდ, სარწმუნოდ.

სასოებით 18 - იმედიანად.

სასყიდელი 29 - საზღაური, მისაგებელი, სამაგიერო, გასამრჯელო.

სასწაული 7 - სასწაული.

სასწაული ხატისა 232v- ხატის ნიშანი.

სატანა 24 - ეშმაკი, ბელიარი, ბელზებული, ლუციფერი, დაცემული ანგელოზი (იხ. შენ. XXVI).

საუკუნითგან ღმრთისა სათნოყოფილი 35 - დასაბამიდან ღვთისთვის მოსაწონი.

საუკუნო 32, იხ. "ნივთ საუკუნოჲსა ცეცხლისა".

საქმე 7, 23 - საქმიანობა.

საქმე 11, 13 - ამბავი.

საქმეთაებრ 19 - საქმიანობის, მოღვაწეობის შესატყვისად, შესაბამისად.

საქმით აღსრულებაჲ 9 - საქმედ ქცევა, ქმედებაში მოყვანა, რეალიზება.

საქრისტეანო ხატი 5 - ქრისტიანული ხატი.

საჩუენებელ-ყოფა (საჩუენებელ-ყვნა) 3 - გაცხადება, წარმოჩენა (გააცხადა, წარმოაჩინა).

საცთურეანი და უღმრთოებითი შჯული 35 - მცდარი და უღმერთო დოგმატი.

საცნაური ქერობინი 26 - სულიერი, გონისმიერი, ნოეტური, უნივთო, არამატერიალური ქერუბიმი (იხ. შენ. XIV).

საცხორებელი 17 - საცხონებელი.

საწარმართო კერპი 5 - წარმართული კერპი.

საწყალობელი 32 - საცოდავი.

საჭირო 9 - აუცილებელი.

საჭურველი 2 - იარაღი.

სახე 292, იხ. "პირმშოჲსა სახისა აღწევა"; "პირმშოჲსა სახისა სიკეთე".

სახე ტრედისა 27 - მტრედის ნიმუში.

სახით 26 - სახეობრივად, ტროპულად, სიმბოლურად, ალეგორიულად.

სახითა ტრედისაჲთა 27 - მტრედის მსგავსად, სახით.

საჴმარი 9 - გამოსადეგი, საჭირო.

სიბორგილეთა ურგებობა 14 - სიცოფეთა, სიგიჟეთა უსარგებლობა, გამოუსადეგრობა.

სიკეთე 29, იხ. "პირმშოჲსა სახისა სიკეთე".

სიკუდიდმდე მიწევნა (მიიწეოდა) 32 - სიკვდილამდე მისვლა, მიღწევა.

სიმართლით განშჯაჲ სოფლისა 19 - სამყაროს სამართლიანი განკითხვა, გასამართლება.

სიმტკიცე 35 - სიმყარე, სიმაგრე.

სირცხჳლეულ-ქმნა (სირცხჳლეულ-იქმნნედ) 8 - შერცხვენა (შერცხვეთ, რცხვენოდეთ).

სიტყჳერება 34, იხ. "ქრისტეანებრითი სიტყჳერება".

სიტყჳსგებაჲ 1, იხ. "წინააღმდგომითი სიტყჳსგებაჲ".

სიტყჳსთხრობა 9 - გადმოცემა, უწყება.

სიტყჳს-ყოფა (სიტყუაჲ-ვყოთ) 1 - კამათი, დავა.

სიტყუა სათაურში - ქადაგება, ჰომილია; იხ. "თანაწარსავალი სიტყჳსა".

სიტყუა 1 - სიტყვა.

სიტყუა (ვითხოვოთ) 1, იხ. "განჴორციელებაჲ ღმრთისა სიტყჳსა".

სიქადული 22 - სიამაყე.

სიწმიდეთა უზეშთაესი 26 - სიწმინდეზე უზენაესი, აღმატებული.

სკიპტრა 3 - სამეფო ჯოხი, ქართულად "ფაენი" ჰქვიან; ესე არს სამეფო კვერთხი (ჯოხი), რომელსა თავსა ზედა არს სვირი (და ჯვარი მცირე); სამეფო კვერთხი, როგორც მეფის ძალაუფლების ნიშანი (ქეგლ-ი, ტ. VI); შდრ. ბერძნ. τὸ σκῆπτρον.

სოფელი 14, იხ. "ყოველი სოფელი"; "სიმართლით განშჯაჲ სოფლისა".

სრულ-ყოფა (სრულ-ყო) 14 - სრულქმნა.

სულთა წარწყმედაჲ 34 - სულთა დაღუპვა.

სურვიელი 14 - მოსურნე, მსურველი.

სწავლა (გჳსწავიეს) 2 - სწავლა.

სწავლაჲ 23 - მოძღვრება, სწავლება.

სწავლული 29, იხ. "წინააღდგომით სწავლული".

სხმა (ასხენ) 52 - ქონა (აქვთ).

სხჳთი-სხუად 10 - ერთიდან მეორეზე.

ტ

ტაკუკი 17 - პატარა სახელურიანი საეკლესიო ჭურჭელი ბარძიმში ღვინისა და მდუღარების ჩასასხმელად.

უ

უბრალო 21 - უდანაშაულო.

უეჭუელად 2 - დაუეჭვებლად.

უზეშთაესი 26, იხ. "სიწმიდეთა უზეშთაესი".

უკუე 12 - მაშ.

უკუეთუ 8 - თუ, თუკი.

უკუეთუმცა 21 - თუკი.

უკუნითი-უკუნისამდე 28 - სამარადისოდ.

უმეცრებაჲ 25, იხ. "ჰრული უმეცრებისა".

უმეცრებით განწვალებული 1 - უგუნურებით, უმეცრებით სქიზმაში მყოფი, განხეთქილი.

უმეცრებითი ურწმუნოებაჲ 34 - უმეცრული, უგუნური ურწმუნოება.

უნაკლულო 9 - უნაკლო.

უნივთო ბუნება 6 - არამატერიალური, არაფიზიკური, უქმნელი ბუნება.

უპატივო 18 - შეურაცხყოფილი, პატივახდილი, აბუჩად აგდებული.

უპატიოება 18 - შეურაცხყოფა.

ურგებობა 24, იხ. "სიბორგილეთა ურგებობა".

ურთიერთას 23, იხ. "მსგავსებითა ურთიერთას".

ურწმუნო 23 - არასანდო.

უსაკუთრესი 9 - უმჯობესი.

უსამართლოდ მაფუცებელი 32 - უსამართლოდ დამაფიცებელი.

უსრულესი 10 - უფრო სრულყოფილი.

უსულო ძელი 2 - მატერიალური, ნივთიერი ხე.

უსწავლელი წიგნისკითხვისა 9 - წერაკითხვის უცოდინარი.

უსწავლელობაჲ 10 - უცოდინრობა.

უსწავლელობითი 1, იხ. "მიმოყვანებაჲ უსწავლელობითი".

უტყუველი ღმერთი 14 - უტყუარი, მართალი ღმერთი (ბერძნ. ὁ ἀψευδὴς θεὸς ).

უფროჲსღა 5 - უფრო მეტად.

უფროჲსად კურთხეული 35 - უმეტესად კურთხეული.

უფსკრული 7, 21 - სიღრმე.

უქცეველად 8 - უცვლელად.

უღირს-ჩენა 6, იხ. "არა უღირს-ჩენა".

უღმრთო ნათესავი 7 - უღმერთო მოდგმა, ჯიში, ტომი, ხალხი, ერი;

უჩინო-ქმნა (უჩინო-იქმნებოდის) 29 - გაუჩინარება, გაქრობა.

უჩინოყოფაჲ 21 - გაუჩინარება, გაქრობა.

უცვალებელად 8 - შეუცვლელად.

უცთომელად რწმუნება (ირწმუნების) 17 - შეუმცთარად დაჯერება.

უცთომელობა 34 - შეუმცდარობა.

უცნებაყოფაჲ 24, იხ. "რეცა საგონებლობით და უცნებაყოფით".

უცნობოქმნული 32, იხ. "დაუწყნარებელი და უცნობოქმნული".

უწესოებაჲ 7 - უსამართლობა, უკანონობა.

უწინააღმდგომესი 12 - უმეტესად მოწინააღმდეგე.

უწყება 5, იხ. "არა უწყება".

უხილავი 7 - არამატერიალური, გონისეული, სულიერი, ნოეტური; ზეგრძნობადი, დაუნახავი, უჩინარი.

ფ

ფერება 6 - ფერი, ფეროვნება.

ფერით ნაქმნევი 7 - საღებავით გაკეთებული, შექმნილი.

ფერჴთმყვანებელი შეუცთომელად 9 - შეუმცდარად, უცდომელად წამყვანი, მიმყვანი.

ფუცვა 313 - დაფიცება.

ფუცვაჲ 31 - დაფიცება.

ქ

ქებაჲ 26, იხ. "სამწმიდაობითი ქებაჲ".

ქერობინი 16, იხ. "საცნაური ქერობინი".

ქმნა (იქმნა) 2 - ყოფნა (გახდა).

ქმნა (იქმნებიან) 15 - კეთება (კეთდებიან).

ქმნად არს (არიან) 17 - გაკეთდება, შეიქმნება.

ქმნაჲ 15 - კეთება.

ქმნული 5 - გაკეთებული.

ქრისტეანებრითი სიტყჳერება 34 - ქრისტიანული გონიერება, სულიერება.

ქრისტესმიერი ღუაწლი 35 - ქრისტესმიერი შრომა, გარჯა.

ქუენა 23 -ქვემოთა, ამქვეყნიური, მატერიალური.

ქუეყანა 7, 23, 29 - მიწა.

ქუეყანასა ზედა 26 - ამქვეყნად.

ქუეყანით ცხოველთა 20 - ცოცხალთა მიწიდან (შდრ. ბერძნ. ἀπὸ γῆς ζώντων Ιερ. 11:19>).

ქუეყნიერი მეფე 18 - ამქვეყნიური, მიწიერი მეფე.

ღ

ღაღადებაჲ 4 - ძახილი.

ღირს-ქმნა (ღირს-იქმნენ) 35 - ღირსად გახდომა (ღირსნი გახდნენ).

ღმრთეება 29 - საღვთო ბუნება.

ღმრთივგანბრძნობილი 8 - საღვთოდ, ღვთისაგან განსწავლული, ბრძნად ქცეული.

ღუაწლი 34, იხ. "ქრისტესმიერი ღუაწლი".

ღუაწლითშემოსილი დედა 34 - ღვაწლმოსილი, დაუღალავი დედაკაცი.

ყ

ყვანებაჲ 28, იხ. "კაპანთა ყვანებაჲ".

ყოველი 18 - ყველაფერი.

ყოველი სოფელი 14 - მთელი ქვეყანა.

ყოველი ძალი 2 - ყველა ძალა.

ყოვლად 1 - სრულიად, მთლიანად.

ყოფა (იყავნ) 3 - ყოფნა (იყოს).

ყოფა (ნუ იყოფინ) 7 - ქმნა (ნუ იქნება, ნუ მოხდება).

ყოფაჲ 17 - ყოფნა.

ყრმისგონება მწვალებელი 23 - ბავშვის ჭკუის მქონე ერეტიკოსი.

შ

შემზადებული 2 - მომზადებული.

შემთხუევა (შეემთხუევის) 10 - შემთხვევა, მოსვლა.

შემოკლებითად 9, იხ. "მოსათხრობელი შემოკლებითად".

შემოქმედი 7 - შემქმნელი.

შემოწერა (შემოვსწერთ) 7 - შემოსაზღვრა.

შემუსრვაჲ 21 - გათელვა, დამსხვრევა, მოსპობა, განადგურება.

შემძლებელი 5, იხ. "ხედვად შემძლებელი".

შერაცხვა (შეირაცხო) 22 - მითვლა, ჩათვლა, მიჩნევა.

შერაცხილი 6 - მიჩნეული, ჩათვლილი.

შერაცხილი 20 - მითვლილი, ჩათვლილი.

შერთვა (შეურთოთ) 20 - დაგდება, შერევა (დავაგდოთ, შევურიოთ; ბერძნ. ἐμβάλλωμεν, იერ. 11.19; საწყ. ფორმა ἐμβάλλω).

შეტკბობა (შევიტკბობთ) 34 - მიღება, შეწყნარება.

შეუორგულებელად 2 - დაუეჭვებლად.

შეუცთომელად 9, იხ. "ფერჴთმყვანებელი შეუცთომელად".

შექმნა 27 - გაკეთება.

შექმნული 17, იხ. "თითოსახეთა ძელთაგან შექმნულნი".

შეცვალება (შეცვალეს) 34 - შეცვლა; იხ. "კურთხევად შეცვალება".

შეცვალებაჲ 17 - გარდაქმნა, ცვალებადობა.

შეცხობა (შეიცხობვის) 17 - გამოცხობა.

შეძრვა (შეიძრნენ) 29 - შერყევა.

შეძრწუნება (შეძრწუნდი) 22 - შეშინება.

შეწევნაჲ 27 - დახმარება.

შეწუვა (შესწუავს) 12 - დაწვა.

შეწყნარება (შეიწყნარებთ) 42 - მიღება.

შეწყნარებაჲ 34 - მიღება.

შვილებაჲ 2 - ძეობილობა.

შინებაჲ 32 - შიში.

შობილი 22 - დაბადებული.

შორიელი 18 - შორსმყოფი, შორეული.

შურის-გება (შურ-იგის) 18 - შურისძიება.

შჯული 29, იხ. "აჩრდილი შჯულისა"; "საცთურეანი და უღმრთოებითი შჯული".

შჯულისდებაჲ 1, იხ. "გესლიანი შჯულისდებაჲ".

ჩ

ჩენა (გიჩნს) 12 - მიჩნევა (მიგაჩნიათ).

ჩუენდა-მომართი 8 - ჩვენდამი.

ჩუენება (აჩუენა, აჩუენებდაა?) 122 - ჩვენება, წარმოჩენა, გაცხადება.

ჩუენებაჲ 14 - საჩვენებელი.

ჩუენმიერცა 4 - ჩვენგანაც, ჩვენი მხრიდანაც.

ც

ცემა 23, იხ. "არა ცემა".

ცნობა 133, იხ. "არა ცნობა".

ცრუფიცების საშჯელი 32 - ცრუდაფიცების სასჯელი.

ცუნდრუკი 25 - ავყია.

ცხად-ყოფა (ცხად-ყო) 11 - გაცხადება, გამოაშკარავება.

ცხოველი 20, იხ. "ქუეყანით ცხოველთა".

ცხოველსმყოფელი 2 - ცხოვრების, ცხონების მომცემი; მაცოცხლებელი, მაცხონებელი.

ცხოვნება (აცხოვნებს) 5 - გაცოცხლება (აცოცხლებს; შდრ. ბერძნ. ζῳοποιεῖ კორ. 3:6>; საწყ. ფორმა ζὡοποιέω (პირ. "ცოცხალ-ვყოფ").

ცხოვნება (ცხონდი) 22 - გადარჩენა, ხსნა.

ძ

ძალი 2, იხ. "ყოველი ძალი".

ძალნი ცათანი 29 - ზეციური, სულიერი, სპირიტუალური, გონითი, ნოეტური არსებები.

ძალნი წინააღმდგომნი 2 - მოწინააღმდეგე ძალები.

ძალ-დება (ძალ-გიც) 25 - შეძლება (შეგიძლიათ).

ძელი 2, იხ. "უსულო ძელი"; "დამოკიდებული ძელსა"; "თითოსახეთა ძელთაგან შექმნულნი".

ძრწოლაჲ 20 - კანკალი.

ძუელ 21 - ადრე, წინათ.

წ

წარგრაგნა (წარიგრაგნებოდის) 29 - გახვევა, შეხვევა.

წარმართებითი პირუტყუებაჲ 34 - წარმართული უგუნურება.

წარმოსაჩინებელად 10 - წარმოსაჩენად, გამოსაჩენად, გასაცხადებლად.

წარპარვაჲ მომსრველისა 22 - მკვლელის, მომსპობის, გამანადგურებლის მიერ მიტაცება.

წარსლვა (წარვედ) 7 - წასვლა, გაცლა, მოშორება (აქ: განშორდი).

წარწყმედა (წარსწყმდეთ) 28 - დაღუპვა.

წარწყმედა (წარწყმდეს) 29, 35 - დაკარგვა.

წარწყმედაჲ 34, იხ. "სულთა წარწყმედაჲ".

წარჴდომა (წარჴდა) 292 - დარღვევა, მოსპობა.

წახნაგებაჲ 15 - გამოქანდაკება.

წევნაჲ 20 - მოწევა, დაწევა.

წერილ არს 3 - დაწერილია.

წვალებაჲ 34 - ერესი, მწვალებლობა.

წიაღვლა (წიაღვალს) 35 - აწევა, გადასვლა (გადადის, აიწევა).

წიგნი 5 - ასო, ნაწერი (ბერძნ. τὸ γράμμα, II კორ. 3.6; შდრ. რუს. буква; სლავ. писмя; შდრ. ეფრემისეული განმარტება: "ღრამმა წერილად გამოითარგმანების", ქრონიკები, I, გვ. 219).

წიგნი თჳთთარგმანებული 9 - თვითგანმარტებული წიგნი, ნაწერი.

წიგნისკითხვა 9, იხ. "უსწავლელი წიგნისკითხვისა".

წილ 17, იხ. "პურისა წილ".

წინააღდგომა (წინააღუდგებით) 28 - წინააღმდეგობა, შეწინააღმდეგება, ცილობა.

წინააღდგომით სწავლული 29 - წინააღმდეგობით, ცილობით ნასწავლი.

წინააღმდგომი 2, იხ. "ძალნი წინააღმდგომნი"; "განსწავლაჲ წინააღმდგომთა".

წინააღმდგომითი სიტყჳსგებაჲ 1 - საწინააღმდეგო, საცილო შეპასუხება, პასუხის გაცემა.

წინაგამოსახვა 11 - წინასწარ ჩვენება; მოსწავება.

წინაგამოცხადება 20, იხ. "წინამხედველობით წინაგამოცხადება".

წინადაგებაჲ 17, იხ. "პური წინადაგებისა".

წინამხედველობით წინაგამოცხადება (წინაგამოეცხადა) 20 - წინასწარჭვრეტით წინაუწყება (წინასწარ ეუწყა).

წინაჲთვე თქუმული 9 - ადრევე, ზემოთვე ნათქვამი.

წმიდათმგოზელი 13 - სიწმინდეების შემლესავი.

წუერი 12 - წვერო.

წყევაჲ 22 - წყევლა.

წყეული 32 - დაწყევლილი.

წყლულება 35 - ჭრილობა.

წყურიელი 30 - მწყურვალე//მწყურვალი.

ჭ

ჭირი 20, იხ. "სალმობიერი ჭირი".

ჭურჭელნი ჟამისწირვისა 17 - წირვის, ლიტურგიის ჭურჭელი.

ხ

ხატთმლეწელი 13 - ხატების დამლეწი//დამლეწავი, დამმსხვრევი.

ხატით 26 - სახეობრივად, ტროპულად.

ხედვად შემძლებელი 5 - დანახვის შემძლე.

ხილვა (იხილეთ) 5 - დანახვა.

ხილვაჲ 13 - დანახვა.

ხილვაჲ 29 - ხილვადობა.

ხილული 7 - მატერიალური, ფიზიკური, ნივთიერი.

ხილული 112 - ხილვადი.

ხოლო სათაურში - მარტო, მხოლოდ.

ხოლო 42 - ხოლო.

ჴ

ჴამს (უჴმდა) 32 - საჭიროა (ესაჭიროებოდათ).

ჴელითუქმნელი სათაურში - არა ადამიანის ხელით გაკეთებული, შექმნილი.

ჴელითქმნულებაჲ 15 - ადამიანის ხელით შექმნა, კეთება.

ჴელითქმნული სათაურში - ადამიანის ხელით გაკეთებული, შექმნილი.

ჴელ-წიფება (ვერ ჴელ-ეწიფოს) 10 - შეძლება (ვერ შეძლონ).

ჴმისაებრ 4 - სიტყვით, სიტყვისაებრ, თქმით, თქმისაებრ.

ჴმის-ყოფა (ჴმა-ჰყავთ-მცა) 21 - დაყვირება, შეძახება (დაიყვირეთ, შესძახეთ).

ჴორციელად დედა 34 - ხორციელი, სხეუულით დედა.

ჴშული 7, იხ. "ბჭეთა ჴშულთა შესლვაჲ".

ჯ

ჯერეთ 30 - ჯერ კიდევ.

ჯერისათჳს 2, იხ. "რომელისა ჯერისათჳს".

ჯერ-ყოფა (ჯერ-არს) 13 - შესაფერისობა, საჭიროება, აუცილებლობა, მართებულობა, შესაბამისობა.

ჯუარისამიერი ვნებაჲ 7 - ჯვრისმიერი, ჯვრით გამოწვეული ტანჯვა, ზიანი.

ჯუარისსახედ აღმართებული 13 - ჯვრის მსგავსად აღმართული.

ჯუარს-ცუმა (ჯუარს-აცუ) 20 - ჯვარცმა, ჯვარზე გაკვრა.

ჯუარცუმაჲ 4 - ჯვარცმა.

ჰ

ჰჱ 12 - დიახ, კი, ხო

ჰრული უმეცრებისა 25 - უგუნურების, უვიცობის, უცოდინრობის ძილი.

ჰურია 7 - ებრაელი.

ჰურიაებრ 21 - ებრაელთა მსგავსად

ჵ

ჵ 2 - ჰოი, ოჰ.

საკუთარ, გეოგრაფიულ და ეთნიკურ სახელთა საძიებელი*

აბრაჰამი (მამამთავარი; ებრ. םָהָרְאַב, ’abrāhām, "აბრახამ"; ბერძნ. Ἀβραάμ) 152.

ადამი (პირველმამა; ებრ. םָאָד‘ ,āდāმ; ბერძნ. Ἀδάμ) 14.

ამალეკი (დასავლეთსემიტური ტომი; ებრ. קֵלָמֲע ’ ,ამāლēქ; ბერძნ. ὁ Αμαληκ) 11.

ბასილი (დიდი; იხ. შენ. XXX) 27.

ბელიარი (ეშმაკი; იხ. შენ. XXVI) 24.

გერმანოსი (კონსტანტინეპოლის პატრიარქი; ბერძნ. Γερμανός) სათაურში.

დავითი (მეფე და მეფსალმუნე; ებრ. דֽוָדּ; ბერძნ. Δαυίδ) 4, 52 .

ელენი (წარმართი; იხ. შენ. IX) 7.

ეშმაკი (ბერძნ. ὁ διάβολος; ὁ δαίμῶν) 2, 22, 245.

თაბორი (დაახლ. 600 მეტრ. მთა პალესტინაში, ქ. ნაზარეთის აღმოსავლეთით; მაცხოვრის ფერისცვალების ადგილი; ბერძნ. θαβώρ) 7.

იესუ (მაცხოვარი; იხ. "იესუ ქრისტე"; "ქრისტე") 2, 112, 122, 23, 27.

იესუ ქრისტე (ბერძნ. Ἰησοῦς Χριστός; იხ. "იესუ"; "ქრისტე") 2, 6, 10, 12, 14, 18, 34.

იორდანე (მდინარე პალესტინაში; მაცხოვრის ნათლისღების ადგილი; ებრ. ןֵדְּרַי , iardén; ბერძნ. Ἰορδάνης) 27.

იოსები (მამამთავარი, იაკობის ძე; ებრ. ףֵיוֹס , ioséf; ბერძნ. Ἰωσήφ) 122.

მარიამი (ღვთისმშობელი; ბერძნ. Μαρία) 8, 35.

მარიამი (ეგვიპტელი; იხ. შენ. XXXI) 27.

მოსე (რჯულმდებელი; ებრ. הֶ שׁמ ,mosh é, "მოშე"; ბერძნ. Μωϋσῆς) 11, 13, 152, 16.

ნოვე (მამამთავარი; ებr, nóax, "ნოახ"; ბერძნ. Νῶε) 152.

პილატე (პონტოელი; იუდეის მეხუთე პრეფექტი 26-36 წლებში; ბერძნ. Πιλᾶτος; ლათ. Pilatus) 20, 21.

სატანა (ეშმაკი; იხ. შენ. XXVII) 24.

სიონი (მცირე მთა იერუსალიმში; ებრ. יוֹןִצ ,ციიóნ, "ციიონ"; ბერძნ. Σιῶν) 7.

სოლომონი (მეფე, ბრძენი, დავითის ძე; ებრ. הֹמֹלִ שׁ` "შელომო, შლომო"; ბერძნ. Σολομῶν) 152, 16.

ქერობინი (ანგელოზი; იხ. შენ. XV) 16, 26.

ქრისტე (ცხებული; იხ. "იესუ"; "იესუ ქრისტე") 3, 4.

ჰეროდე (ანტიპა; ჰეროდე დიდის ვაჟიშვილი; 4-39 წლებში გალილეის მმართველი; ბერძნ. Ἡρῴδες) 32.

ჰურია (ებრაელი, იუდეველი; ბერძნ. Ἑβραῖος, არამეული ‛ebrāy-დან; ბერძნ. Ἰουδαῖος; ებრ.
לֵאָרְ שִׂי ,yiśrā‘ēl, "ისრაელ", ისრაელი, ისრაიტელი, ბერძნ. Ἰσραήλ) 7, 20, 21, 22, 23.

* არაბული ციფრებით აღნიშნულია ჰომილიის თავების ნუმერაცია, სადაც ესა თუ ის სახელი გვხვდება.