წმინდა ეპისკოპოსი
გაბრიელი (ქიქოძე)

ცდისეული ფსიქოლოგიის საფუძვლები

პირველი განყოფილება

ადამიანის სულის ყოფიერების,
თვისებების და მოქმედებების შესახებ

თავი მეოთხე

სულიერი მდგომარეობების შესახებ

ა) სულის სასიამოვნო და უსიამოვნო მდგომარეობათა შესახებ

§100. შური

შური გრძნობაა უსიამოვნებისა, დარდისაც კი, სხვისი კეთილდღეობის ხილვისას, იმ კეთილდღეობისა, თავად ჩვენთვის რომ გვსურს. ამ აზრით შურს შეიძლება ვუწოდოთ მწუხარების განსაკუთრებული სახე.

ყველა გრძნობათაგან შური უფრო მეტადაა გავრცელებული ადამიანთა შორის, ისე, რომ ძალზე ცოტა თუ იქნება გამონაკლისი ამ წესისგან. ყველაფერს შეუძლია აღძრას და გამოკვებოს ეს მდაბალი გრძნობა. სხვისი კუთვნილი მცირეოდენი სარგებელი შურიანს საწყენად ეჩვენება. სხვისი კეთილდღეობა, რომელიც აღძრავს რომელიმე ადამიანის შურს, კარგავს თავისი ფასის ნახევარს, როცა მიიღწევა ამ ადამიანის მიერ. ძალზე იშვიათად ხდება, რომ ამ ცუდმა გრძნობამ არ დაბადოს მრავალი სხვა, არანაკლებ ცუდი გრძნობა. შურიანს ადვილად ეუფლება რისხვა, როცა მეორე ადამიანის კეთილდღეობის ზრდას ხედავს. ის გახარებულია, როცა მისი შურის საგანი უბედურებაშია; მზადაა შური იძიოს მასზე, როგორც პირად მტერზე. შურით აღვსილი გულისათვის მიუწვდომელია ყველა კეთილი გრძნობა, - სიყვარული, სიბრალული, სიხარული და ბოლოს, შური კიდევ იმით განსხვავდება სხვა გრძნობებისაგან, მაგალითად, რისხვისაგან, შიშისაგან, სასოწარკვეთილებისაგან და ა.შ., რომ ეს უკანასკნელი გრძნობები დროებითი და მსწრაფლწარმავალნი არიან, თუმცა ძლიერად მოქმედებენ, სამაგიეროდ სწრაფად ქრებიან, შური კი, თუმცა არასოდეს არ მოიცავს სულს ასე ძლიერად, მაგრამ, უფრო ხანგრძლივია.