დეკანოზი ანდრია დუდჩენკო
საიდენტიფიკაციო კოდი და "ანტიქრისტეს ბეჭედი"
"ანტიქრისტეს ბეჭდის" ცნება აპოკალიფსისის შემდეგი ტექსტების მიხედვით ჩამოყალიბდა:
"და აიძულებს ყველას, დიდსა თუ მცირეს, მდიდარსა თუ ღარიბს, მონასა თუ თავისუფალს, ნიშანი დაისვან მარჯვენა ხელსა თუ შუბლზე. ასე რომ, ვერავინ იყიდის ან გაყიდის რამეს, მათ გარდა, ვისაც აქვს ნიშანი -
"მათ მოჰყვა მესამე ანგელოზი, რომელიც ხმამაღლა ამბობდა: ვინც თაყვანს სცემს მხეცს ან მის ხატებას და შუბლსა თუ ხელს აღიბეჭდავს მისი ნიშნით, ისიც შესვამს ღვთის რისხვის ღვინოს, შეუზავებლად ჩასხმულს მისი მრისხანების სასმისში, და ეწამება გოგირდითა და ცეცხლით წმიდა ანგელოზთა და კრავის წინაშე. კვამლი მათი წამებისა ავა უკუნითი უკუნისამდე და არც დღისით და არც ღამით აღარ ექნებათ მოსვენება მხეცისა თუ მისი ხატების თაყვანისმცემელთ და მისი სახელის ნიშნით აღბეჭდილთ" (გამოცხ. 14:9-
"შეპყრობილ იქნა მხეცი და მასთან ერთად ცრუ წინასწარმეტყველიც, მის წინაშე რომ ახდენდა სასწაულებს, რითაც აცთუნა მხეცის ნიშნის მიმღებნი და მისი ხატის მოთაყვანენი, და ორივენი ცოცხლად იქნენ ჩაყრილი გოგირდით მოგიზგიზე ცეცხლის ტბაში" (გამოცხ. 19:20).
"ვიხილე ტახტნი და მათზე მსხდომარენი, რომელთაც მიეცა ხელმწიფება მსჯავრის აღსრულებისა, და იესოს მოწმობისა და ღვთის სიტყვისათვის თავმოკვეთილთა სულები, რომლებიც არც მხეცს ეთაყვანენ, არც მის ხატებას, და არ მიიღეს მისი ნიშანი თავიანთ შუბლსა თუ ხელზე; ამიტომაც გაცოცხლდნენ და ქრისტესთან ერთად სუფევდნენ ათას წელიწადს" (გამოცხ. 20:4).
რას ნიშნავს "ანტიქრისტეს ბეჭედი"?
აპოკალიფსისის სიმბოლოები რა თქმა უნდა დაკავშირებული უნდა იყოს რეალურ სამყაროსთან, მაგრამ ამავე დროს ყოველივეს ბუკვალურად გაგებაც არ შეიძლება. აღბეჭდვა ან დადაღვა -
"გადაწყვიტა, საჯაროდ დაემცირებინა იუდაელი ხალხი და ამისთვის გოდლის ეზოში დადგა სვეტი წარწერით: ვინც მსხვერპლს არ სწირავს, არავინ შევიდეს საწმიდარებში; ხოლო იუდაელნი, ყველანი გამოცხადდნენ, რათა აღწერილ იქნან მონათა სიებში. გაურჩებული ძალით უნდა მოიყვანონ და სიკვდილით დასაჯონ. აღრიცხულნი უნდა დაიდაღონ: ცეცხლით უნდა ამოეწვათ დიონისეს ნიშანი -
მოციქულების დროს დაღს ატარებდნენ ჯარისკაცები და მონები. ლეგიონერები სხეულზე საკუთარ მხედართმთავართა სახელებს იშანთავდნენ, ხოლო მონები -
ეკლესიის მამათა მოწმობებს თუ გადავხედავთ დავინახავთ, რომ მათი უმეტესობა მხეცის "ნიშანში" (მოხატულობა) სწორედ ბეჭედს ხედავს. ზოგჯერ ამ სიტყვის ნაცვლად იყენებენ სინონიმებს: დადაღვა, დანიშვნა, დაჭდევა, მონიშვნა და ა. ს. "ნიშანი" (მოხატულობა, დახაზულობა) შეიძლება შეიცავდეს მხეცის რიცხვს (წმ. ვიქტორინე, პსევდო-
ამ ბეჭედს ადამიანებს დაადებენ მარჯვენა ხელსა და შუბლზე. რატომ მაინცა და მაინც ამ ადგილზე? შესაძლებელია რამოდენიმე მიზეზი:
1) რათა არ დაზიანდეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ორგანოები;
2) რადგან მრავალ რელიგიაში არსებობს ხელსა და შუბლზე ნიშნის დადების ჩვეულება (მაგალითად,ფილაქტერიების დადება შუბლზე თორადან ამოწერილი ციტატებით (იუდეველებთან) (მეორე სჯული 6:8; მათე 23:50));
3) პირჯვრისწერის ქრისტეანული ჩვეულების საპირისპიროდ. ამის შესახებ წერს წმ. იპოლიტე რომაელი, რომლის თქმითაც ანტიქრისტეს ბეჭდის მიმღები ადამიანი უკვე პირჯვარს ვეღარ გადაიწერს, არამედ ყოველივეში დამორჩილება მტარვალს და სინანული აღარ ექნება. ის დაეკარგება როგორც ღმერთს, ასევე ადამიანებს" (Слово о кончине мира и об антихристе, 28).
ყველა, ვინც მხეცის ბეჭედს არ მიიღებს, ელემენტარულ ეკონომიკურ საქმიანობასაც კი ვერ განახორციელებს. მას აეკრძალება რაიმეს ყიდვა-
წმ. იპოლიტე რომაელი, სხვა მამებისგან განსხვავებით, მარჯვენა ხელზე ანტიქრისტეს ნიშნად სამსხვერპლო საკმევლის კმევას, ხოლო შუბლზე -
ზოგიერთი წმიდა მამა "ნიშანს" ზნეობრივი მნიშვნელობით გებულობდა, კერძოდ, მარჯვენა ხელში ისინი ხედავდნენ -
მოტანილი მოწმობებიდან ჩანს, რომ "მხეცის ბეჭედი" არა მარტო გარეგანი ნიშანია, არამედ ადამიანის შინაგანი განწყობის გამოხატულებაც, რომელიც ანტიქრისტეს ძალაუფლებას დაემონა. რომის ლეგიონერების მსგავსად, რომლებიც სხეულზე თავიანთი მხედართმთავრის სახელს ატარებდნენ, ანტიქრისტეს ძალაუფლების მიმღებნიც თავს მისი სახელით, ან მისი სახელის რიცხვით დაიდაღავენ.
"მხეცის რიცხვი"
"მხეცის რიცხვი" ნებისმიერი ქრისტეანისთვის ცნობილია, ეს არის -
თვით შტრიხ-
(ჩვენი შენიშვნა: შტრიხ-
მაგრამ სამი ექვსიანი შტრიხ-
"აქ არის სიბრძნე", -
"მხეცის რიცხვი" შეიძლება განიმარტოს ორი მეთოდით: 1) რიცხვთა სიმბოლიკითა და 2) გემატრიით (სახელის პოვნა იმ ასოების რიცხობრივი ჯამის მიხედვით, რომელთაც გამოსაკვლევი რიცხვი იძლევა).
რიცხვ 666-
ძველი სემიტური კულტურები, მათ შორის ებრაელებიც, ფართოდ იყენებდნენ რიცხვებს სიმბოლური დანიშნულებით. ამგვარი გამოყენების მაგალითი გვხვდება წმიდა წერილშიც. ამასთან თვით რიცხვი არ მიიჩნევა წმიდად ან მისტიკურად. რიცხვთან ბიბლიური მიმართება არსებითად განსხვავდება ძველი მითოლოგიის ან ფილოსოფიის მიდგომისგან, სადაც რიცხვს ობიექტთან კავშირის გარეშეც შეიძლებოდა ჰქონოდა მნიშვნელობა.
რიცხვთან (როგორც სიმბოლოსთან) ქრისტეანული მიმართება რომ გავიგოთ, უპირველეს ყოვლისა საჭიროა გამოვარკვიოთ თვით სიმბოლოს ბუნება და მნიშვნელობა. სიტყვა სიმბოლო მომდინარეობს ბერძნულიდან და ნიშნავს "შეერთებას, შერწყმას, შედარებას, შეხვედრას, მიერთებას" და ა. შ. ძველ ბერძნებში "სიმბოლოდ" იწოდებოდა ერთი ფირფიტის ნამტვრევები, რომლებიც უერთდებოდნენ ერთმანეთს ნამტვრევის მონახაზის მიხედვით. ამ მონაკვეთთა შეერთებით, ბერძნები ცნობდნენ ერთმანეთს, ადასტურებდნენ მემკვიდრეობითი მეგობრობის კავშირს და სხვა. როგორც ალექსანდრე შმემანი წერს, უბრალო გამოსახულების ან ნიშნისგან განსხვავებით, სიმბოლოში არის ორი რეალობა -
სიმბოლო განსხვავდება ნიშნისგან, და ეს ორი ცნება არ შეიძლება სინონიმებად განვიხილოთ. რიცხვები ასრულებენ ნიშნების ფუნქციას, როდესაც გამოიყენებიან არა საკრალური თვალსაზრისით, არამედ თავიანთი პირდაპირი დანიშნულებით -
რიცხვი ექვსას სამოცდა ექვსი გამოსახულია წერილში როგორც სიმბოლო, რომლის მიხედვითაც "ვისაც ყური აქვს სმენად" შეიტყობს ანტიქრისტეს მოსვლას. იგივე სიმბოლო შეიძლება გამოყენებულ იქნას ყოველდღიურ ცხოვრებაში როგორც ნიშანი, როდესაც ის აღნიშნავს, მაგალითად, წიგნის გვერდს, ან საერთოდ რიგით ნომერს და კიდევ რაღაცის რაოდენობას. ამ შემთხვევაში რიცხვ 666-
როგორც პროფ. მ. ივანოვის მითითებით რიცხვი რომ სიმბოლო იყოს, რამოდენიმე პირობას უნდა აკმაყოფილებდეს:
1) უნდა არსებობდეს სიმბოლიზირებადი რეალობა;
2) თვით სიმბოლო შექმნილი უნდა იყოს ან არჩეული ამა თუ იმ კულტურაში არსებული განსაზ
ღვრული ტრადიციების დაცვით.
3) ადამიანს უნდა გააჩნდეს სურვილი და მზადყოფნა გამოიყენოს სიმბოლო სიმბოლიზირებად რეალობასთან დასაკავშირებლად.
666-
ასეთივე შეუსაბამობა გამოდის მესამე პირობასთან დაკავშირებითაც. სადმე აპოკალიფსური რიცხვი თუ შეგვხვდება, აუცილებელია გამოვარკვიოთ, რა მიზნით გამოიყენება ის მოცემულ კონტექსტში. ეს რიცხვი შტრიხ-
ახლა განვიხილოთ, რა მნიშვნელობა შეიძლება მივუსადაგოთ რიცხვ 666-
სამყარო შეიქმნა ექვს დღეში. ამის მსგავსად ანტიქრისტემ უნდა აღადგინოს მსოფლიო განდგომილება. ამის საფუძველზე ეკლესიის ზოგიერთი მამა მიიჩნევდა, რომ სამყარო ექვსი ათასი წელი იარსებებდა.
მეექვსე დღეს შეიქმნა ადამიანი, რომლის მეშვეობითაც სამყაროში შემოვიდა ცოდვა.
ნოეს დაბადებიდან მეექვსასე წელს ცოდვა ისე გამრავლდა დედამიწაზე, რომ უფალმა დაუშვა წარღვნა უკეთურების წარსახოცად.
ნაბუქოდონოსორის კერპი სამოცი წყრთა იყო სიმაღლეში და ექვსი სიგანეში და ის იყო ანტიქრისტეს წინასახე.
ადონირამის ძეთა რიცხვი, რომლებიც ტყვეობიდან იერუსალიმში დაბრუნდნენ იყო 666 (1 ეზრა 2:13).
მეფე სოლომონს ყოველწლიური გადასახადის სახით "ექვსას სამოცდაექვსი ქანქარი ოქრო შემოსდიოდა ყოველწლიურად" (3 მეფ. 10:14; 2 პარ. 9:13). ბოლო ორ შემთხვევაში მსგავსება "მხეცის რიცხვთან" მხოლოდ გარეგანია და შემთხვევითი. შეუძლებელია რაიმე შესატყვისობა ვიპოვოთ ადონირამის ძეთა და ანტიქრისტეს შორის; ასევე არაფერი აკავშირებს ოქროს წონას "მხეცის სახელთან". ოქროში შეიძლება დავინახოთ მინიშნება მიწიერ სიმდიდრეზე და დამორჩილებული ერებისგან გადასახადების აკრეფაზე. ამ უკანასკნელ შემთხვევაში იუდეველებისთვის 666 შეიძლება იყოს მიწიერი კეთილდღეობისა და ბიზნეს საქმიანობაში წარმატების სიმბოლო. სავარაუდოდ სწორედ ასეთი მოტივების გამო გამოიყენება ეს რიცხვი ასე ხშირად ყოველდღიურ ცხოვრებაში (ანუ, შესაძლოა, ის სულაც არ უკავშირდებოდეს ანტიქრისტეს -
წმიდა წერილში რიცხვი შვიდი გამოიყენება სისრულის, სრულყოფილებისა და სიწმიდის სიმბოლოდ: "აკურთხა ღმერთმა მეშვიდე დღე და წმიდაჰყო იგი, რადგან ამ დღეს დაისვენა ღმერთმა ყოველი საქმისგან, რასაც ქმნიდა ღმერთი და აკეთებდა" (დაბ. 2:3); ნოემ კიდობანში აიყვანა ყოველი წმიდა ცხოველის შვიდი წყვილი (დაბ. 7:2); ისრაელის ერი პატივს მიაგებდა ყოველ მეშვიდე დღეს (შაბათს) და მეშვიდე წელს, ორმოცდამეათე დღეს პასექის შემდეგ და ყოველ 50-
ქრისტეში კაცობრიობას მოევლინა ღმრთაების სისრულე. ხოლო ანტიქრისტე, რომელიც ქრისტეს მიმბაძველი იქნება, ყოველმხრივ შეეცდება მისდამი დამსგავსებას, თუმცა სინამდვილეში გამოავლენს დაუსრულებლობას, არასრულყოფილებას, ბოროტებას. ამ არასრულყოფილების სიმბოლოდ, რომელსაც სურს მიემსგავსოს სრულყოფილებას, არის სწორედ გამოყენებული რიცხვი ექვსი -
მოსეს სჯული ექვსი დღე მუშაობას განაწესებდა, მეშვიდეს კი უფალს უძღვნიდა: "გახსოვდეს შაბათი დღე, რომ წმიდა ჰყო იგი. ექვს დღეს იმუშავე, და აკეთე შენი საქმეები; მეშვიდე დღე კი უფლის, შენი ღვთის შაბათია. არა საქმე არ გააკეთოთ, არც შენ, არც შენმა ვაჟმა, არც შენმა ასულმა, არც შენმა ყმამ, არც შენმა მხევალმა, არც შენმა პირუტყვმა, არც შენმა მდგმურმა, სახლში რომ გყავს" (გამ. 20:8-
არქიეპისკოპოს ანდრია კესარიელის თქმით, რიცხვი ექვსი ნიშნავს "ცოდვის დაბეჯითებით კეთებას ექვს დღეში გაჩენილი ქმნილების ბოროტი გამოყენებით".
რიცხვ 666-
"მხეცის რიცხვის" განმარტების მეორე მეთოდი ეფუძნება გემატრიას (დამახიჯებული ბერძნული სიტყვა "გეომეტრიიდან"). ეს არის სახელის ან წოდების გადმოცემა რიცხვის მეშვეობით, რომელიც იმ ასოთა რიცხობრივი შესაბამისობის ტოლია, რომლისგანაც ეს სიტყვა შედგება. მეტად სავარაუდოა, რომ სწორედ ამ თვალსაზრისით გამოიყენება "მხეცის რიცხვი" აპოკალიფსისში, თუმცა წმიდა წერილში გემატრია საკმაოდ იშვიათად გვხვდება. ერთ ერთ ასეთ იშვიათ მაგალითად შეიძლება დავიმოწმოთ დავითის სახელის გემატრია (რიცხვი 14) მათეს სახარებაში (მათე 1:17)).
ისტორიის განმავლობაში მრავალჯერ ყოფილა მცდელობა გაეშიფრათ 666-
გემატრიული განმარტების მეთოდი უფრო მიღებულია ბერძნულის ებრაული ტრანსლიტერაციით. ამგვარი მეთოდით ტიტულებიდან "კეისარი ნერონი", რომელიც ებრაული ასოებით არის ჩაწერილი, შეადგენს 666-
და ბოლოს, ადრე ვახსენეთ იმის შესახებ, რომ აპოკალიფსისის ზოგიერთ ხელნაწერში 666-
კიდევ ერთ სახელწოდებაზე ლაპარაკობს დეკანოზი ბორის მოლჩანოვი (Православний вісник №8, 1991. Сс. 47–55.). ებრაული სიტყვათწყობის ha-
თუმცა, ყველა მსგავსი განმარტება ასე თუ ისე, მაინც ჰიპოთეტიკურია. წმ. ირინეოს ლიონელი შენიშნავს, რომ "თუმც ცნობილია ანტიქრისტეს სახელის რიცხვი, ნაჩქარევად არაფრის მტკიცება შეგვიძლია, რადგან მრავალ სახელს შეიძლება ის მივუყენოთ. (...) ამიტომაც უფრო მისაღები და უსაფრთხო იქნება წინასწარმეტყველების აღსრულებას დაველოდოთ, ვიდრე რაღაც სახელები ვივარაუდოთ და ვიწინასწარმეტყველოთ, რამეთუ მრავალი სახელი შეესატყვისება ამ რიცხვს და საკითხი მაინც გადაუჭრელი დარჩება" (Против ересей, V, 30).
"მხეცის რიცხვის" რომელიმე განმარტებისადმი განსაკუთრებული და მიკერძოებული მიმხრობა არაჯანსაღი აზროვნების მიმანიშნებელია. "ჩვეულებისამებრ, ვისაც "მორწმუნეთაგან" ფილოსოფიური და დიალექტიკური აზროვნება არ ძალუძს, დაკავებულია "აპოკალიფსისის განმარტებით", რადგან ოცნება ყოველთვის უფრო ადვილი იყო, ვიდრე აზროვნება", -
"ანტიქრისტეს ბეჭდის" მიღების პირობები
ამჯერად უნდა შევისწავლოთ საკითხი: ვინ, როდის და როგორ შეიძლება მიიღოს აპოკალიპტური "ბეჭედი".
ეკლესიის პრაქტიკულად ყველა წმიდა მამა, რომელიც თავის თხზულებებში აპოკალიპტურ ბეჭედს ახსენებს, მიიჩნევს, რომ მას ადამიანებს უშუალოდ კაცობრიობის ისტორიის მიწურულს, ანტიქრისტეს მმართველობის ბოლო, სამწელიწადნახევრიან პერიოდში დაადებენ. ამის შესახებ მოწმობს გამოცხადების წიგნი. "ბეჭედს" დასვამს "სხვა მხეცი" -
"მერე ვიხილე სხვა მხეცი, მიწიდან ამომავალი, რომელსაც ჰქონდა კრავის ორი რქა, მაგრამ ლაპარაკობდა, როგორც ურჩხული. ის მოქმედებს მხეცის წინაშე მთელი მისი ხელმწიფებით, და აიძულებს დედამიწას და მიწის მკვიდრთ, თაყვანი სცენ პირველ მხეცს, ვისი სასიკვდილო წყლულებაც განიკურნა. და ახდენს დიად სასწაულთ, ისე, რომ ზეციდან ქვეყნად ჩამოაქვს ცეცხლი კაცთა წინაშე. და აცდუნებს მიწის მკვიდრთ სასწაულებით, რომელთა ქმნის ძალაც მიეცა მხეცის წინაშე, და აქეზებს მიწის მკვიდრთ, შექმნან ხატება მხეცისა, მახვილით რომ მოიწყლა და ცოცხალი დარჩა. და მიეცა იმისი ნება, რომ სული ჩაედგა მხეცის ხატისთვის, რათა ხატს ემეტყველა და იმდენი ექნა, რომ მოეკლათ ყველა, ვინც თაყვანს არა სცემს მხეცის ხატებას" (გამოცხ. 13:11-
გამოცხადების მომდევნო მუხლებში ლაპარაკია "ნიშნის" დადებაზე. წერილი გვამცნობს, რომ ადამიანები ჯერ ცთუნებულნი იქნებიან "მხეცის" ცრუ სასწაულებით იმ დონეზე, რომ თაყვანს სცემენ "მხეცის ხატს", რის შედეგადაც "ნიშანს" მიიღებენ.
ღირ. ეფრემ ასურელი წერს: "ყველა, ვინც დაუჯერებს ამ მტარვალს და მის ბეჭედს, მის ბოროტ ნიშანს მიიღებს და თაყვანს სცემს მას..." (Слово 38, на пришествие Господне).
"მხეცისადმი" რწმენა -
"აღწერას დაექვემდებარა, მაგრამ კეისარს როდი დაემონა, მის ბრძანებას დამორჩილებული" (შეად. ღმრთის განცხადების წინადღესასწაული. მწუხრის საგალობელი. გალობა 6-
თვით ქრისტეს ცხოვრებიდან და მისი სიტყვებიდან ჩანს, რომ არც აღწერას და ამ დროს არსებულ ნუმერაციას, ასევე არც გადასახადების აკრფვას, არ ძალუძთ ავნონ ადამიანს; პირიქით, იმის არ აღსრულება, რასაც სახელმწიფო კანონი ითხოვს, იმ მცნების დარღვევაა, რომლის მიხედვითაც კეისარს კეისრისა უნდა მიაგო.
წმიდა მამათა თხზულებებში გვხვდება მსჯელობა ბეჭდის მიღების პირობებზე. არქიეპ. ანდრია კესარიელი ამბობს, რომ ცრუწინასწარმეტყველი "ჯადოქრობითა და მოტყუებით ყოველგვარ ღონეს მიმართავს ადამიანთა საცთუნებლად, რათა მათ ანტიქრისტე ღმერთად აღიარონ... ანტიქრისტეს წინამორბედი გააკეთებს მხეცის ხატს, აალაპარაკებს მას და გასცემს განკარგულებას, რომ ვინც თაყვანს არ სცემს მხეცის გამოსახულებას დასაჯონ და შეეცდება ყველას მიაღებინოს მტარვალის სახელის გამოსახულება..." (აპოკალიფსისის განმარტება).
სიტყვაში "სამყაროს აღსასრულისა და ანტიქრისტეს შესახებ", რომელსაც წმ. იპოლიტეს მიაწერენ, ლაპარაკია "ბეჭდის" მიღების დროს ქრისტეს შეგნებულ უარყოფაზე: "იმ ბეჭედს, სავარაუდოდ, გააჩნია წარწერა "უარვყოფ". ასეთი იქნება წარწერა და ბეჭედი იმ საძაგელისა -
წმ. იოანე ოქროპირი მიიჩნევს, რომ ცრუ სასწაულებით ცთუნებული ადამიანები ანტიქრისტეს მარტოდენ მისი ცრუსასწაულების გამო ერწმუნებიან (თესალონიკელთა მიმართ 2-
ღირ. ეფრემ ასურელი წერს იმის შესახებ, რომ იმის შემდეგ, რაც ადამიანები ცრუსასწაულებით ცთუნდებიან და ნებაყოფლობით განუდგებიან ქრისტეს: "ადამიანი მცირედით მაინც უდები თუ აღმოჩნდება, ადვილად დაეცემა და დატყვევებულ იქნბა მზაკვარი გველის ნიშებითა და სასწაულებით. ამგვარნი უმოწყალოდ დაისჯებიან სამსჯავროზე; იქ გამოაშკარავდება, რომ მათ ნებაყოფლობით დაუჯერეს მტარვალს" (სიტყვა 38, უფლის მოსვლისათვის).
ამრიგად, ანტიქრისტეს ბეჭედს უშუალოდ მისი გაბატონების დროს მიიღებენ და ეს ქრისტესგან შეგნებულად განმდგარ ადამიანთა არჩევანი იქნება. ამგვარ მდგომარეობამდე მივა ის, ვინც ცოდვილ და ბიწიერ ცხოვრებას ეწევა, ცთუნდება ანტიქრისტეს ცრუსასწაულებით, რადგან "უკეთური და მემრუშე მოდგმა სასწაულს ეძებს" (მათე 12:39). ხოლო ძალდატანებითად ან მოტყუებით ზოგიერთი ნიშნის დადება ისეთ ადამიანზე, რომელსაც მტკიცედ სწამს მაცხოვრისა, ვერ განაშორებს მას ღმრთის სიყვარულსა და მადლს.
* * *
სამწუხაროდ, გვიწევს იმ ფაქტის კონსტატირება, რომ საეკლესიო გარემოში ძალზედ პოპულარულია არაჯანსაღი აპოკალიპტიზმი, მაშინ როდესაც ნამდვილი საეკლესიო ესქატოლოგია მრავალი მორწმუნისთვის უცნობია. შიშებს, რომლებიც დაკავშირებულია მოქალაქეთა კონტროლისა და აღწერის მთელ რიგ მეთოდებთან, ასევე შიშს ანტიქრისტეს წინაშე, არაფერი აქვს საერთო ეკლესიის ნამდვილ ესქატოლოგიასთან.
სამწუხაროდ, არაერთი საუკუნეა რაც ესქატოლოგია გამორიცხულია ეკლესიური თვითშეგნებიდან, რამაც მრავალრიცხოვანი სიძნელეები და საეკლესიო ცხოვრების კრიზისი გამოიწვია. ჩვენმა სარწმუნოებამ ესქატოლოგიურ განზომილებაში ბევრი დაკარგა, მიუხედავად იმისა, რომ მსჯელობა ანტიქრისტეს ჟამის მოახლოების ნიშნებზე ლამის ყველაზე პოპულარული თემაა მორწმუნეთა შორის.
მართლმადიდებლურ სარწმუნოებას თავისი განმასხვავებელი ნიშანი გააჩნია. ჩვენ გვწამს ქრისტესა და მისი სუფევის გამარჯვებისა. ოღონდ, ეს მომავალი სუფევა ჩვენს შორისაა -
ესქატოლოგიის სწორ გაგებას თუ დავუბრუნდებით, ეს შესაძლებლობას მოგვცემს ვიპოვოთ მრავალ, თანამედროვე პრობლემათა სწორი გასაღები. უპირველეს ყოვლისა, არ იარსებებს მისწრაფება "თავდავიწყებისკენ", ნარკოტიკული დაბინდვისკენ, დროსტარებისკენ. ესქატოლოგია გვთავაზობს მომავლის რწმენას, რომელსაც ძალუძს მომავალ განსაცდელთა დამთმენი ძალის მონიჭება. სწორედ ევქარისტიის ესქატოლოგიური განცდა ეხმარებოდა მოწამეებს დევნულების დროს და ყველა მათგანი სიხარულით თმობდა საკუთარ სიცოცხლეს ქრისტეს სასუფევლის საბოლოოდ დასამკვიდრებლად.
შემდეგ, სამყაროს ესქატოლოგიური ხედვის დროს ადამიანი თავისუფლდება წარსულიდა და აწმყოს მონური დამოკიდებულებისგან, რაც შესაძლებელს ხდის ჭეშმარიტ მიტევებას. მიტევების მნიშვნელობა (არა იურიდიული, არამედ საეკლესიო გაგებით) იმაშია, რომ "მომავალი ჩვენს დროში შემოიჭრა და წარსულს უკვე არა აქვს ჩვენზე ზეგავლენა, ანუ ჩვენ გაგვასამართლებენ არა იმისთვის, ვინ ვიყავით წარსულში, არამედ იმისთვის, ვინ გავხდებით მომავალში. ეს განსაკუთრებით აქტუალურია ჩვენს დროში, როდესაც სახელმწიფოებრივი სისტემა ადამიანის პიროვნებას მის წარსულთან მიმართებაში განიხილავს. ჩვენ გვარეგისტრირებენ დაბადების მიხედვით, რომელიც გარკვეულ დროს და გარკვეული მშობლებისგან აღესრულა, ჩვენ გვასამართლებენ იმისთვის, რაც გავაკეთეთ.
ესქატოლოგიური მიდგომის დროს ადამიანი უპირველეს ყოვლისა განიხილება როგორც ღმრთის სასუფევლის მონაწილე, ადამიანი, რომელსაც დიდი მომავალი გააჩნია. ასეთი მიდგომის დროს ჩვენ ვსწავლობთ დავინახოთ ადამიანში არა ის, რა იყო ადრე, არამედ ის, რისთვისაც და საითკენაც არის ის მოწოდებული, ანუ განვჭვრიტოთ ადამიანსი ღმრთის ხატი და მსგავსება.
დაუბრუნებს რა თავის აზროვნებას ესქატოლოგიურ განზომილებას, ეკლესია ჯეროვნად ისწავლის საერო ხელისუფლების ქმედებათა შეფასებას. საერო ხელისუფლების საქმეა -
დასასრულ, ყოველი მორწმუნის დაბრუნება ესქატოლოგიურ განზომილებასთან ნიშნავს ღმრთის სასუფევლის სიხარულის მოპოვებას. ალექსანდრე შმემანი წერს: "მე ყოველთვის მაშფოთებდა ის, რომ დოგმატური ღვთისმეტყველების მრავალტომეულ სისტემაში, რომელიც მემკვიდრეობად მივიღეთ, თითქმის ყოველი მცნება განიმარტება ერთის გარდა, რომლითაც იწყება და მთავრდება ქრისტეანული ხარება: "ნუ გეშინიათ; აჰა, მე გახარებთ დიად სიხარულს, რომლითაც იხარებს მთელი ხალხი" (ლუკა 2:10). ასე იწყება სახარება. "ხოლო მათ თაყვანი სცეს და დიდი სიხარულით დაბრუნდნენ იერუსალიმს" (ლუკა 24:52), -
ჭეშმარიტ ქრისტეანულ ესქატოლოგიას მსოფლიოსთვის კურნებისა და სიხარულის ნიჭი მოაქვს. სწორედ ის ნიჭი, რომელსაც ეკლესიისგან მსოფლიო ელოდება. ქრისტეანებმა დაივიწყეს თავიანთი ეს მოწოდება. ყალბი აპოკალიპტიზმისგან ჭეშმარიტი თავდაცვა მხოლოდ საეკლესიო ცხოვრების გამოცდილებაშია, რომელიც შეიცავს როგორც პირად ლოცვას, წერილის მდუმარე და ბეჯით შესწავლას, "სასუფევლის ტრაპეზზე", ანუ ევქარისტიაში მონაწილეობას, ასევე ყოველდღიურ ცხოვრებას არა "ამა სოფლის სტიქიათა შესაბამისად", არამედ "ქრისტესმიერად". ჩვენი ყურადღება თუ მიეპყრობა სულიერი ცხოვრების უმთავრეს მომენტს -